listopad 24, 2024

Rezultaty wyszukiwania dla: DC

czwartek, 12 maj 2016 10:03

Śmierć kolekcjonera

Kilku przechodniów przystanęło i patrzyło na wozy policyjne. Zerkali też na nią. W świetle ulicznych lamp widziała ich pospolite twarze. To byli zwyczajni ludzie, a więc potencjalni mordercy. Mordercą zawsze okazuje się normalny człowiek.

Muszę przyznać, że do pozycji „Śmierć kolekcjonera" podchodziłam dość ostrożnie. Nie przepadam za polskimi autorami, jednakże porównanie twórczości Agnieszki Pietrzyk do skandynawskich twórców zachęciło mnie na tyle by spróbować. Niestety nie do końca spełniła ona moje oczekiwania.

Na samym początku książki autorka daje nam cztery trupy – dwa samobójcze i dwie ofiary zamordowane przez sprawce. Czy coś je łączy? Trzeba przekonać się samemu. Dostajemy parę śledczych – komisarza Kamila Sorokę oraz prokurator Milenę Łempicką–Krol. Od pierwszych stron zanurzamy się w kolekcjonerski świat walorów, który jak wspomniała jedna z bohaterek – balansuje na granicy szaleństwa. Wszystko to daje szanse na naprawdę mocny i fajny kryminał. Czy autorka to wykorzystała? Według mnie – nie w całości.

„Śmierć kolekcjonera" czytało się dość przyjemnie, ale... No właśnie. Ale. Nasza para śledczych całą sprawę sama sobie komplikowała. Szukanie nierealnych motywów opartych na teoriach spiskowych szaleńca lub przeszłych waśni było jakby na siłę. A rozwiązania było prostsze niż się wszystkim wydawało – wręcz oczywiste. Od początku obstawiałam jedną osobę jako sprawcę i gdyby to była loteria, to bym wygrała.

Dość ciężkie do przełknięcia było również poruszenie paru wątków i pozostawienie ich bez echa. O ile nie rozwiązanie prywatnych spraw naszej dwójki bohaterów jest jak najbardziej na miejscu, o tyle poruszenie tematu innych zbrodni należałoby zamknąć. Pozostawia to pewien niedosyt i wrażenie niepełnego zakończenia.

Za co jednak cenię sobie ten tytuł i dzięki czemu, mimo tych drobnych niedociągnięć, wrócę w wolnej chwili? Za wykreowanie postaci Mileny Łempickie –Krol. Polubiłam ją od pierwszych stron, na których się pojawiła. Jest charyzmatyczna i ma niezwykle przenikliwy umysł. Choć sprawia wrażenie wycofanej to potrafi postawić na swoim. Ponadto to właśnie ona na ostatnich stronach domyśla się kto jest sprawcą i zamyka dzięki temu sprawę.

Niestety nie mogę tego samego powiedzieć o komisarzu Kamilu Soroce. Jest to jedna z niewielu męskich postaci w literaturze, których nie jestem w stanie znieść. Arogancki, pewny siebie, przekonany o tym, że tylko on jest w stanie rozwiązać sprawę. Nie jest tak jednak, a w pojedynkę nic nie jest w stanie zdziałać. Autorka chcąc pokazać, że dobry śledczy nie musi być „czysty", moim zdaniem troszeczkę przesadziła. Po za tym, niektóre zapędy komisarza przyprawiały mnie o dreszcze przerażenia.

„Śmierć kolekcjonera" to powieść mroczna, a sam pomysł na fabułę jest niesamowicie ciekawy. Wykonanie, pomimo tego iż pozostawia wiele do życzenia, jest akceptowalny. Wiele wątków pozostało zostawionych bez echa co daje furtkę do napisania kolejnych części. Myślę, że sięgnęłabym po nie z czystej ciekawości. Chciałabym wiedzieć jak dalej potoczą się losy tego duetu śledczego, ale kolejny tom nie byłby w moim TOP10 do przeczytania na już.

Dział: Książki

Minęło wiele czasu zanim, ponownie na ścieżce mojego przeznaczenia, pojawił się On – Roland z Montferratu, czyli główny bohater serii „Samotny krzyżowiec" autorstwa Marka Orłowskiego. Trzecia księga przygód nosi tytuł „Czas przepowiedni" i ukazała się oczywiście nakładem Wydawnictwa Erica.

Stylizacja graficzna nawiązuje do poprzednich części, a w środku znajduje się jedenaście bardzo ciekawych rozdziałów. Oprócz tego, na początku mamy szkic mapy, aby łatwiej można było sobie zobrazować, gdzie toczy się akcja, a na końcu słowo od autora, które bardzo wiele wyjaśnia i wlewa ukojenie w poszarpane serce czytelnika.

Gdy wiatr ucichł, bohater zobaczył przed sobą bezkres pustyni, a jedyne co pamiętał, to nakaz wędrówki w stronę skupiska skalnego, które było spowite mgłą lub szalejącą burzą piaskową. Nadal kierował się na zachód w celu dotarcia do Jerozolimy i poinformowania swoich zwierzchników o zdradzie Asasynów i utracie arki. W trakcie podróży do Miasta Stu Wież starzec o imieniu Jaghi Lakan opowiadał o historii okolicy oraz bardzo często o przepowiedniach i przeznaczeniu, jakie ma spotkać całe królestwo To-ad-mar.


Wydarzenia kolejnych dni jeszcze bardziej utwierdziły w przekonaniu Jaghiego – wielkiego maga królestwa, że oto przybył do nich ten, o którym pisano w wielkiej księdze objawień.


Po zwycięstwie Czarnego wojownika we wróżebnym turnieju, przeznaczenie skierowało Rolanda na inne ścieżki, przez co wpadł w tarapaty. To co się wydarzyło po turnieju to jedna wielka karuzela, która sprawiła, że przed bohaterami pojawiły się nowe znaki zapytania. Czy przeznaczenie Rolanda z Montferratu i przepowiednia to dwie siły, które wspólnie działają, aby wypełniło się to, co ktoś wcześniej zapisał, o tym musicie się przekonać sami i już samotnie podążyć ścieżką za przygodami Czarnego wojownika.

Osobiście muszę przyznać, że trzecia część serii jest, jak dla mnie, najbardziej udana, gdyż do całości wplątano sporo elementów starożytnej magii oraz wierzeń, co w połączeniu z tłem historycznym, w jakim osadzono fabułę podwoiło efekt. Kilkakrotnie przedzierając się przez przygody Rolanda doświadczyłem zjawiska deja vu, którego nie potrafię wytłumaczyć. Czyżby to tajemniczość starożytnej magii i wierzeń sprawiły, że księga pochłonęła mnie w całości i podsyłała znajome treści?


Książkę czyta się jednym tchem i można mieć do siebie żal, że trzeba ją odłożyć i zająć się sprawami codziennymi. Autor w trzeciej części jak wirtuoz połączył wszystkie elementy i dzięki temu otrzymujemy trzymającą w napięciu opowieść. Książkę można z czystym sumieniem polecić zarówno młodzieży jak i starszym czytelnikom. Bardzo cennym elementem dla mnie w książce jest na zakończenie słowo od autora, w którym pokrótce wyjaśnia jak powstawała książka oraz to co będzie dalej, gdyż to nie koniec przygód charyzmatycznego wojownika i pozostaje nam jedynie wypatrywać go na szlaku.

Dział: Książki

Wydawnictwo Techland, oficjalny partner niezależnego studia The Molasses Flood, dołącza do planu grę surwiwalową The Flame in the Flood. Gra wzbogacona wyjątkowymi dodatkami trafi na polski rynek w wersji PC w sugerowanej cenie detalicznej 59,90 zł w lipcu tego roku.

Dział: Z prądem

Dzisiaj, 10 maja, swoją premierę ma powieść Evy Pohler "Purgatorium. Wyspa tajemnic". Thriller ten ukazał się nakładem wydawnictwa Replika oraz pod patronatem Secretum. Zapraszamy do lektury fragmentu pierwszego rozdziału.

Dział: Patronaty
sobota, 07 maj 2016 20:10

Krótka instrukcja obsługi psa

Kiedy dziennikarz śledczy bierze się do pisania powieści opartej na faktach znanych mu z pracy, można się spodziewać kawałka soczystej prozy z pikantnym dodatkiem ściśle tajnych szczegółów. Tego też oczekiwałam od fabularnego debiutu Krzysztofa M. Kaźmierczaka, tym bardziej, że został on napisany na podstawie śledztwa w głośnej sprawie zabójstwa Jarosława Ziętary. Poprzeczka zawisła bardzo wysoko – czy autor ją przeskoczył?

„Krótka instrukcja obsługi psa" to faktycznie krótka historia porwania i zabójstwa dziennikarza, które uchodzi uwagi państwowych służb prawa i porządku, za to staje się obsesją księdza-byłego SB-ka, milicjanta w stanie spoczynku (obecnie detektywa), a także jego eksmałżonki, która doskonale odnalazła się w policji. Po drugiej stronie barykady stoją ludzie „bez twarzy" – „Dobry", „Zły", „Rus" i inni. Nie mają imion, nie mają charakterystyki, są po prostu wcieleniem zła. Państwo nie robi nic, by ich powstrzymać, a sprawa dziennikarza to zaledwie wierzchołek góry lodowej. Nie trzeba być wróżbitą, żeby zrozumieć, że wysiłki zaledwie kilku osób dążących do odkrycia prawdy są z góry skazane na niepowodzenie... Prawda? To oczywiste stwierdzenie walczy z oczekiwaniem typowo powieściowego happy endu, a rezultat musicie już poznać sami. Jeżeli, oczywiście, zechcecie.

Z dystansem podchodzę do blurbów, ale trudno się oprzeć urokowi zapowiedzi: „Zaskakująca intryga, filmowe tempo i zwroty akcji". Możecie więc wyobrazić sobie moje rozczarowanie, kiedy okazało się, że intryga nie ma w sobie nic zaskakującego, a tempo spowalnia kompletna nieokreśloność, w której dryfują wydarzenia (brak nazwisk, nazw miejscowości, brak jakiegokolwiek konkretu – są jacyś ludzie, jakieś ustawy, jakieś zarzuty, nawet zabójstwo jest zaledwie „jakieś"). Z kolei zwroty akcji, jakkolwiek istnieją, zostały przez autora skutecznie zamordowane brakami warsztatowymi. Książka sprawia wrażenie bardzo wstępnego szkicu powieści, takiego, który nie tylko nie widział redakcji i korekty, ale nawet czytelnika testowego.

Ot, spójrzmy na zdanie ze strony 67: „Powiedziała mu, że według niej z dużym prawdopodobieństwem autor [anonimu] nie był mitomanem, tylko faktycznie dysponował informacjami dotyczącymi sprawy Dziennikarza i interesowaniem się nim przez Służbę". To zdanie dobrze obrazuje główne grzechy tej powieści:

1)      Brak imion i nazwisk (z nielicznymi wyjątkami). Można, owszem, nazwać bohaterów po prostu Ona, On, Dziennikarz, Ten Zły, tylko że żeby taki zabieg wybronić, potrzeba ogromnego kunsztu pisarskiego. Inaczej czytelnik dostaje nadmiar zaimków i śladowe ilości konkretów.

2)      Niedobór konkretów wiąże się z wieczną niepewnością. Mamy więc określenia takie jak „duże prawdopodobieństwo", „może warto spróbować", „pewien problem". Co jest nie tak z tymi sformułowaniami? Same w sobie nie są złe, ale nadmiar nieokreśloności to najgorsze, co może spotkać powieść sensacyjną (a do takiej „Krótka instrukcja..." aspiruje). W takich utworach nie ma miejsca na wahanie, ma się lać krew, ma być dużo akcji, strzelanin, pościgów i niewiele czasu na refleksję. Tymczasem wskutek nieokreśloności to właśnie refleksja dominuje, co gorsza, nie prowadzi ona kompletnie do żadnych wniosków, a sformułowania wyrażające niepewność nie wyglądają na użyte celowo, by czytelnik zastanowił się nad historią, lecz stanowią element maniery pisania autora.

3)      Styl. Powieść różni się od informacji prasowej. Takie zdanie mogłoby ostatecznie przejść w prasie (chociaż „interesowanie się" brzmi jak okropna nowomowa), ale dla powieści sensacyjnej, która winna kipieć od emocji, jest zdecydowanie zbyt suche. Za dużo informacji, za mało emocji, na poziomie strukturalnym zaś przeszkadza konstrukcja rzeczownikowa oraz sformułowanie typowe dla bardziej formalnych tekstów („dysponował informacjami"). Czy naprawdę nie brzmiałoby lepiej: „...nie był mitomanem, tylko faktycznie wiedział coś o sprawie Dziennikarza i o tym, że interesuje się nim Służba"?

Na przykładzie jednego zdania widać, czego można się po „Krótkiej instrukcji..." spodziewać. Niestety, przerabianie reportażu na powieść nie polega na usuwaniu wszelkich nazw własnych i mamieniu czytelnika ochłapami, jak gdyby chciało się powiedzieć: „a jeśli chcesz wiedzieć, co dokładnie się wydarzyło, przeczytaj moją książkę o sprawie, która stała się kanwą tego tekstu". To tak po prostu nie działa. Wymęczyłam się przy tej powieści, skończyłam ją z poczuciem znudzenia i rozczarowania. Podczas lektury nie martwiłam się o bohaterów (byli mi najzupełniej obojętni), nie skakała mi adrenalina (styl zdusił w zarodku wszelkie napięcie), nie interesowało mnie, co będzie dalej. Doczytałam tylko z poczucia obowiązku, a to chyba najgorsza możliwa rekomendacja dla książki. Jeżeli macie wolne popołudnie, lepiej poczytajcie o samej sprawie Jarosława Ziętary, na pewno będzie to bardziej emocjonująca lektura niż „Krótka instrukcja obsługi psa".

Dział: Książki
piątek, 06 maj 2016 17:22

"Alive. Żywi" Scott Sigler

2 czerwca na półki sklepowe trafi powieść "Alive. Żywi" Scotta Siglera. 

Dział: Książki
środa, 04 maj 2016 13:12

Polowanie

"Polowanie" Jacka Paparockiego to dobra książka. Z gatunku tych rzetelnie napisanych, co to się je z przyjemnością czyta, by odpocząć i zażyć trochę relaksu. Przyjemność jest tym większa, jeśli czytelnikowi bliżej do czterdziestych niż do trzydziestych urodzin, bo chociaż główna akcja powieści toczy się w roku 2010, to autor nawiązuje to wydarzeń z okresu końca komunizmu w Polsce (dla młodszych czytelników - tenże zakończył się w Polsce w roku 1989) i początku tak zwanego galopującego kapitalizmu, z całym jego urokiem bazarowych szczęk i disco - polo. W tych bowiem czasach tworzyły się historie drugoplanowych postaci powieści.

Główny bohater to inspektor Sawicki - facet po przejściach. Policyjny idealista i romantyk, na tyle na ile romantyczny może być polski policjant po przejściach. Inteligentny, oddany sprawie, a przy okazji artysta. Stąd mnóstwo odwołań do klasyki światowego rocka, która rozbrzmiewa w głowie podczas czytania.

Akcja toczy się wokół zabójstw popełnianych przez seryjnego mordercę. Sposób w jaki owe zabójstwa są popełniane to cały wachlarz - od mało oryginalnych, po naprawdę imponujące. Dzieje się dużo i chociaż kto jest mordercą zaczęłam się (trafnie) domyślać już w mniej więcej w połowie książki, to i tak całość czyta się z zapartym tchem, bowiem autor potrafi dozować napięcie i ciekawie prowadzić akcję. Ciężko mi pisać więcej o akcji, bo nie chcę spoilerować...

Niesamowitym plusem książki jest styl narracji. Autor - nie tylko pisarz, ale i kompozytor oraz nauczyciel, ma niezwykłą lekkość opowiadania swojej historii. Czytając "Polowanie" miałam wrażenie, że oto siedzę sobie z nim przy piwku i słucham opowieści o dzielnym inspektorze policji. To styl faceta, który z niejednego pieca chleb jadł, niejedno widział i doskonale potrafi spuentować otaczającą go rzeczywistość. W scenach seksu mało wynurzeń a'la Grey, a raczej mało romantyczne zapowiedzi "rżnięcia", czasem rozbudowane o bardziej szczegółowy opis, chociaż absolutnie bez wulgarności, o którą przy tego typu tematyce wcale nie trudno. Opisy morderstw nie ociekają krwią, dając pole do wyobraźni. Opisy pijaństw to średnia polska. Ot tak piją faceci po przejściach. I nawet nie muszą być inspektorami policji. Książka jest pełna smaczków typu "Albin Ciamcia" czy "Petronela Pokusa", typowo polskich opisów rzeczywistości.

I tylko zgrzytałam zębami, gdy nadchodziły opisy prywatnych perypetii Sawickiego związanych z jego kłopotami z byłą żoną. Ciągle nie rozumiem skąd u polskich autorów ta niechęć do dość prostego zabiegu - zanim piszę o prawie, najpierw pytam prawnika, czy oby nie piszę głupot. Wątek to dla całości może i nieistotny, ale o zgrzt zębami mnie przyprawił.

Miarą jakości powieści jest dla mnie to, czy znajdę w niej chociaż jedno zdanie warte przepisania "ku pamięci". I w tej książce kilka takich znalazłam. Nie tylko dowcipnych, ale też i refleksyjnych dotyczących życia i śmierci. Takich, jakie u faceta po przejściach są naturalne. Podobnie jak u ludzi, którym bliżej do czterdziestki niż do trzydziestki.

"Polowanie" to solidne napisany kryminał, który dobrze się czyta.

Dział: Książki
środa, 04 maj 2016 10:53

Chibi Star Wars

Dzień Gwiezdnych Wojen (ang. Star Wars Day) to nieoficjalne święto fanów Star Wars na całym świecie, mające miejsce 4 maja. Dzień ten został wybrany na dzień Gwiezdnych wojen z prostej przyczyny – zdanie „May the Force be with You!" jest wymawiane podobnie do „May the 4th be with You!". Zwrot ten został użyty po raz pierwszy w 1979 roku, gdy pogratulowano w ten sposób (a dokładniej za pomocą ogłoszenia prasowego) zwycięstwa w wyborach premier Margaret Thatcher. Maj jest miesiącem mocno związanym z Gwiezdnymi Wojnami – w maju miały miejsce premiery prawie wszystkich epizodów sagi (VII część miała premierę 18 grudnia).

Dział: Miszmasz
niedziela, 01 maj 2016 12:26

Jakby nikogo nie było

XX wiek był bez wątpienia tym, który przyniósł najbardziej krwawe żniwo konfliktów zbrojnych prowadzonych na nieznaną wcześniej skalę. I o ile o obu wojnach światowych powiedziano już niemal wszystko, co powiedzieć się dało, skatalogowano je, opisano oprawców i ofiary, o tyle pozostaje wiele konfliktów, których osąd wciąż wzbudza kontrowersje. Należy do nich wojna w Bośni i Hercegowinie, podczas której doszło do masakry w Srebrenicy – i tego właśnie ludobójstwa dotyczy oparta na faktach powieść Marco Maginiego.

„Jakby nikogo nie było" to fabularyzowana historia procesu jedynego żołnierza serbskich oddziałów paramilitarnych, który przyznał się do winy przed Trybunałem Haskim -  Dražena Erdemovicia. W krótkiej powieści Maginiego opowieść o wojennych przejściach pół-Serba, pół-Chorwata splata się z relacją Dirka, żołnierza sił pokojowych ONZ, tzw. Błękitnych Beretów, a także z zapisem wątpliwości hiszpańskiego sędziego, członka Trybunału. Trzy przeplatające się narracje, trzy punkty widzenia na to samo zdarzenie – i trzy osądy, z których żaden nie jest do końca pewny. Włoski autor pokazuje, jak bardzo różnią się spojrzenia na bałkańską wojnę domową – i że jednoznaczne uznanie Serbów za jedynych winnych to tak naprawdę droga donikąd, wyrok wydany wyłącznie dla uspokojenia sumień.

Książka liczy raptem 240 stron, na których Magini zaledwie szkicuje sytuację, skupiając się na emocjach towarzyszących każdemu z prowadzonych przez niego bohaterów bardziej niż na faktach czy dokładnych opisach wojennych działań. Charakterystyki głównych postaci są podane między słowami, mimochodem, dla podkreślenia, że tak naprawdę nie mają żadnego znaczenia dla fabuły. Romeo González mógłby być jakimkolwiek sędzią, Dirk – jakimkolwiek żołnierzem ONZ, a Dražen – jakimkolwiek uczestnikiem działań wojennych. Kogo widzimy w istocie? Nie wyróżniających się w tłumie bohaterów, tylko targanego zrozumiałymi wątpliwościami przedstawiciela wymiaru sprawiedliwości, cudzoziemskiego żołnierza, który dusi się atmosferą nieswojej wojny (i w pewien sposób pogardza wszystkimi stronami konfliktu jako obcymi, gorszymi), oraz młodego męża i ojca, zaciągniętego na front wbrew woli, zbyt wrażliwego i nieprzygotowanego na okrucieństwa wojny, a jednocześnie zdeterminowanego, by przetrwać za wszelką cenę.

W „Jakby nikogo nie było" nieśmiało pobrzmiewa kontrowersyjna teza: to, co znamy jako bohaterstwo, to tak naprawdę egoizm. Jeden z sędziów Trybunału wykazuje się odwagą i wyraża odmienne stanowisko – by zaprzepaścić swoje starania przez pychę. Okazuje się, że proces Erdemovicia traktuje on jak pole do popisu, zyskania uznania tłumów i zaspokojenia własnej próżności. „Bohaterskie" działania Dirka prowadzą do nieuchronnej klęski. Z kolei to, co mogłoby być bohaterstwem w przypadku Dražena – odmowa wykonania rozkazu i dokonania egzekucji bośniackich Muzułmanów – zostaje zdemaskowane jako egoizm. Jeśli nie on, ktoś inny pociągnąłby za spust, a heroizm jednego żołnierza spowodowałby tylko przedłużenie agonii przyszłych ofiar. Dražen zostałby bohaterem wyłącznie we własnych oczach, ponieważ w żaden sposób nie mógł zatrzymać wojennej machiny.

Gdy czytałam powieść Maginiego, takie postawienie istoty bohaterstwa wydawało mi się szukaniem prostych odpowiedzi na trudne pytania. Chociaż mój stosunek do bośniackiego konfliktu różni się od opinii wielu przedstawicieli zachodniej cywilizacji, irytowało mnie, że jedyna pozytywna postać „Jakby nikogo nie było" to właśnie skazany żołnierz serbskiego oddziału. Maginiemu nie wystarczył dramatyzm prawdziwej sytuacji, musiał dodać swojej powieści hollywoodzkiego posmaku: przedstawić męki Dražena, „obcego" wśród „swoich" żołnierzy, bezwzględnie zachowującego człowieczeństwo i reagującego fizycznym niedomaganiem na postępowanie wbrew sobie... Czy da się tak zachować na wojnie? Czy ten lukier jest potrzebny? Książka zdaje się krzyczeć: „Słuchajcie, ten chłopak jest niewinny, on nie chciał źle, to świat jest zły! Nie skazujcie go za to!" – zupełnie jak jeden z powieściowych sędziów Trybunału. A jak wiemy z motta „Zniewolonego umysłu" Miłosza: „Taki, co mówi, że ma 100 procent racji, to paskudny gwałtownik, straszny rabuśnik, największy łajdak".

Męczyły mnie te wątpliwości bardzo długo – aż przypomniałam sobie podstawową rzecz. Magini nie zamierzał pisać reportażu. To tylko powieść oparta na faktach. To powieść, która ma za zadanie pokazać drugą stronę medalu, tę zazwyczaj pomijaną przez Zachód. Sądzę, że Magini chciał pokazać, że czasem czarne to tak naprawdę białe, a białe – czarne, i podobnie jak jego ideowi oponenci posłużył się uproszczeniem. Czy możemy go za to osądzać?

Ja nie potrafię.

„Jakby nikogo nie było" to napisana prostym językiem powieść o skomplikowanych sprawach. Krótka historia długiego konfliktu. W przystępnej formie opowiada o tragedii, której pamięć wciąż jest żywa nie tylko na Bałkanach – i mimo wszystko unika popadania w banał. Może tłumaczenie mogłoby być lepsze (cierpiałam z powodu nadmiaru zaimków), ale nadal trzyma poziom, na który nie powinno się narzekać. Polecam tę książkę wszystkim, którzy szukają dobrego i bardzo autentycznego tekstu o wojnie. Tylko najlepiej weźcie wolne na czas lektury, bo nie gwarantuję, że po skończeniu „Jakby nikogo nie było" będziecie w stanie wrócić do pracy.

Dział: Książki
czwartek, 28 kwiecień 2016 15:17

Fox Games poleca nowości majowe i czerwcowe

Wydawnictwo Fox Games prezentuje premiery gier planszowych przypadające na maj i czerwiec.

Dział: Bez prądu