Nie jestem wielką fanką anime i mojego życia zwyczajnie nie wystarczyło, żeby obejrzeć serię „Battle Angel Alita”, ale nawet pobieżne zainteresowanie popkulturą sprawiło, że co nieco o niej słyszałam. Znam zarys fabuły – tylko czy to dość, by wynieść pozytywne wrażenia z lektury „Miasta Złomu”, oficjalnego książkowego prequelu filmu będącego adaptacją anime?

Autorką powieści jest Pat Cadigan, wielokrotnie nagradzana pisarka science fiction, dla której nie jest to pierwsza współpraca z przemysłem filmowym (wcześniej pisała adaptacje książkowe kilku filmów w gatunku). Pisarka jest ceniona wśród fanów dającej do myślenia fantastyki, co obiecuje nie tylko rozrywkę, ale też głębszą refleksję nad kondycją świata.

Jak przystało na prequel, „Miasto Złomu” opowiada o wcześniejszych losach bohaterów „Battle Angel Alita”: doktora Dysona Ido, nastoletniego przestępcy Hugona oraz oligarchy Vectora, nieoficjalnego władcy Miasta Złomu. Ich losy splatają się, jak to zwykle bywa, wskutek serii „nieprzypadkowych przypadków”. Hugo poznaje Ido w szpitalu i dowiaduje się o tym, iż doktor pracuje nad wyjątkowym chipem mogącym odmienić losy całego miasta. Ta informacja wpada w ręce Vectora, współpracującego i romansującego z byłą żoną lekarza – przy czym w romansie tym więcej jest wzajemnych interesów niż jakiegokolwiek uczucia. A Vectorowi na chipie zależy – nowa technologia dałaby niesamowite fory drużynie sportowej, której patronuje oligarcha. Każda z postaci ma swoje interesy w zdobyciu chipa, jednak jak każde przełomowe odkrycie, tak i ta technologia nie jest wolna od potencjalnie zgubnych dla całej społeczności wad.

Tak wygląda powieść na poziomie akcji. Jednak dość prosta fabularnie konstrukcja otoczona jest rozbudowanym światem, dalekim od bycia dekoracją dla kosmicznych efektów specjalnych i spektakularnych walk. Miasto Złomu to symbolicznie umieszczony na dole wszechświata śmietnik Novy – na wpół legendarnej krainy szczęścia, w której panują surowe zasady i eugeniczna niemal eliminacja wszystkich osób zdradzających jakiekolwiek odstępstwa od wzorca. Opozycją wobec tej dystopicznej krainy o zunifikowanej populacji jest właśnie tytułowe Miasto Złomu, do którego trafiają wszystkie egzemplarze wadliwe, a znakiem czasów jest dobrowolna postępująca cyborgizacja społeczeństwa. W powieści przedstawione jest nie tylko społeczeństwo przyszłości, ale też przyczyny i konsekwencje zmian spowodowanych rozwojem technologicznym. Przy czym budowanie świata nie wysuwa się na pierwszy plan: pozostaje w tle względem akcji. Lecz uważny czytelnik z radością zawiesi oko na detalach i zastanowi się wraz z narratorem nad konsekwencjami wyborów bohaterów i funkcjonowania tego czy innego elementu rzeczywistości przedstawionej przez Cadigan.

Pochwały pod adresem „Miasta Złomu” nie oznaczają, że to tekst perfekcyjny. Dla mnie jako laika był dość zrozumiały, nie czułam konfuzji związanej z brakiem podstawowych informacji, nieraz jednak miałam wrażenie, że wskutek nieznajomości „Battle Angel Ality” umyka mi jakiś podtekst. Nie wiem, dlaczego Ido jest wymieniany przede wszystkim z nazwiska, a jego żona znowuż z imienia, co dokładnie stało się z ich córką, jak funkcjonuje motorball, dyscyplina, wokół której kręci się spora część fabuły. Nie są to braki, które popsuły przyjemność lektury, ale z pewnością uczyniły ją niepełną. Dlatego sądzę, że tekst ten bardziej jest skierowany do osób, które znają mangę lub anime (film bowiem wchodzi do kin dopiero w przyszłym roku), o ile nie okaże się, że filmowa wersja przygód Ality zmienia w sposób znaczący japoński pierwowzór (na razie wiem, że z jakiegoś powodu oryginalny Daisuke Ido stał się Dysonem). Wątpię za to, by brak kontekstu był powodem, dla którego uznaję prolog za oderwany i dopisany na siłę, ni to w roli wprowadzenia do świata, ni to jako sposób budowania napięcia. Wielkie słowa o zmazaniu historii i Piekle, które dzieje się tu i teraz, brzmią zbyt patetycznie i niewiarygodnie, by były interesującym wstępem do ciekawej bądź co bądź opowieści. Nieco zgrzyta także tłumaczenie, momentami zdając się nieprzemyślanym lub niedopracowanym, przy czym to kwestia raczej ogólnej ciężkości stylu niż konkretnych sformułowań.

Ogółem jednak „Miasto Złomu” to kawał ciekawej cyberpunkowej lektury i sprawił, że pójdę do kina na „Battle Angel Alitę” choćby po to, by poznać dalsze losy doktora Ido i spółki. Wam też polecam – i książkę, i wizytę w kinie w 2019 roku.