„40000 z Gehenny” to kolejna książka C. J. Cherryh, znanej autorki powieści fantastycznych, laureatki kilku edycji Hugo, należąca do cyklu Unia/Sojusz. Do tej pory nakładem wydawnictwa Solaris ukazało się kilka pozycji serii, m.in. „Hellburner”, Czas obciążenia”, „Stacja Podspodzie” czy „Cyteen”. Na plus powieści „40000 z Gehenny” już na samym początku wpływa to, iż stanowi ona samodzielną powieść, którą można czytać bez znajomości całego cyklu Unia/Sojusz.
Unia nadal jest w stanie wojny z Sojuszem Kupieckim, kiedy odkrywa małą planetę na terenie wroga - Gehennę. Pobieżne badania wykazują obecność bogatej flory i fauny. Postanawia w misji dywersyjnej wysłać 40000 azi czyli ludzi-klonów pod dowództwem niewielkiej grupy personelu w celu założenia kolonii na tyłach wroga. Dzięki szkoleniu z taśm są one przystosowane do pełnienia określonych funkcji na Gehennie. Jednak już od pierwszych lat misja boryka się z wieloma problemami. Klimat okazuje się o wiele surowszy niż wcześniej przypuszczano, występują liczne problemy techniczne ze sprzętem a na domiar złego przedstawiciele miejscowej fauny – olbrzymie jaszczury, na pozór bezmyślne stworzenia, zaczynają walczyć o swój teren. Dowództwo Unii widząc niepowodzenie misji, zostawia klony na „pastwę losu” i pozbawia ich opiekunów. Czy teraz 40000 kolonistów-klonów będzie w stanie stworzyć swoją cywilizację przetrwać na wrogiej im planecie?
Książka ma charakter dziennika wzbogaconego licznymi mapami układów gwiezdnych czy kolonii na Gehennie. Jest to ciekawe urozmaicenie fabuły pomagające odnaleźć się w akcji. C. J. Cherryh umiejętnie buduje fantastyczny świat (realistyczne opisy), choć inteligentne jaszczury troszeczkę koncepcyjne nie pasują do całości cyklu. Powieść praktycznie nie ma głównych bohaterów. Całość akcji skupia się szczególnie na ogólnej zbiorowości klonów. Jeśli już ktoś pojawi się z pojedynczych postaci, nie budzi ona większych emocji i szybko ginąc znika nam z pamięci. Według mnie obniża to znacznie jakość powieści. Akcja praktycznie nabiera tempa na początku,a z czasem walki o przetrwanie kolonistów stają się dla czytelnika monotonne, wręcz wydaje się czasami iż klony popadają w rutynę.
Mając za sobą przeczytane książki Cherryh, które wcześniej zdobyły nagrody Hugo, spodziewałem się czegoś naprawdę przemyślanego i dobrze napisanego. Niestety powieść ta na tle twórczości autorki wypada dość średnio. Może ona tworzyć swoisty dodatek do całego cyklu dla zagorzałego fana, a dla zwykłego czytelnika jedynie lekturę na naprawdę nudne jesienne wieczory (szczególnie, iż, jak wspominałem wcześniej, luźno nawiązuje do całego serii). Jeśli ktoś nie spotkał się wcześniej z twórczością Cherryh, z czystym sercem proponuję zacząć przygodę od podserii „Wojny Kompanii” czy trylogii „Cyteen”, które rozpoczynają cykl Unia/Sojusz (cały cykl ukazał się nakładem wydawnictwa Solaris).