Tolkien w XXI wieku. Co dziś znaczy dla nas Śródziemie nie jest prostym wprowadzeniem do świata Tolkiena – na rynku istnieje mnóstwo przewodników, atlasów i encyklopedii, które najczęściej jednak szybko przytłaczają czytelnika grzęznącego w najdrobniejszych szczegółach legendarium. Książka ta nie jest też naukowym omówieniem wyzwań, jakie twórczość Profesora stawia przed czytelnikami, takich jak choćby zawiłości wymyślonych języków i alfabetów czy śladów teologii katolickiej. Jak zauważa Nick Groom, tak ekstremalna erudycja utrudnia współczesnemu odbiorcy pełne rozkoszowanie się dziełami Tolkiena na poziomie literackim (i rozrywkowym).
Sam więc obiera nieco inną ścieżkę. Za punkt wyjścia przyjmuje ponadczasowy fenomen Tolkiena: śledzi jego życiorys, by wydobyć z kluczowych momentów życia twórcy genezę i inspiracje dla jedynych w swoim rodzaju książek Profesora, bada ich społeczny odbiór na przestrzeni lat oraz analizuje wpływ, jaki wywarły na naszą kulturę. Pochyla się nad multimedialnym miszmaszem literatury, grafiki, muzyki, radia, kina, gier, fandomu i kultury popularnej (w tym nad filmami Petera Jacksona i nowym serialem Pierścienie Władzy), by pokazać, że dzieła Tolkiena nie muszą być dziś odbierane jedynie jako godne szacunku klasyki fantasy stanowiące fundament gatunku, ale że są to także naprawdę lektury, o których autor Świata Dysku Terry Pratchett napisał lata temu: „jeszcze nigdy nie czułem się tak mocno wciągnięty w sam środek opowieści”.
(…) powinniśmy nauczyć się traktować adaptacje Tolkiena tak samo, jak traktujemy, powiedzmy, inscenizację sztuki Szekspira czy nowy film o Draculi: wszystkie one są tylko różnymi wersjami opowieści, które sam Tolkien wielokrotnie przepisywał na nowo.
Zagłębiając się w tematy takie jak przyjaźń, różnorodność, środowisko czy eukatastrofa, Groom zabiera nas w pełną niespodzianek podróż przez Śródziemie, by udowodnić, że jest ono otwarte dla wszystkich – nie tylko dla wtajemniczonych – a twórczość Tolkiena jest dziś nawet bardziej aktualna i żywa, niż sam autor mógłby kiedykolwiek przypuszczać.
NICK GROOM przeczytał dzieła J.R.R. Tolkiena po raz pierwszy ponad czterdzieści lat temu. Przez wiele lat prowadził jedyne w Wielkiej Brytanii zajęcia uniwersyteckie dotyczące jego twórczości. Ponadto wydał wiele istotnych pozycji tolkienistycznych. Poza badaniem życia i twórczości Tolkiena najbardziej słynie z prac nad ekologizmem kulturowym i gotykiem – temu ostatniemu polu zainteresowań zawdzięcza nadany przez media przydomek „Profesor od Gotyku”. Aktualnie zajmuje stanowisko profesora literatury angielskiej na Uniwersytecie Makau. Wcześniej pracował na uczelniach w Bristolu, Chicago, Stanford i Exeter, gdzie przyznano mu honorowy tytuł profesorski.