Rezultaty wyszukiwania dla: Jo Nesbo

Śledczy z Aten zostaje wezwany do zbadania sprawy zaginięcia niemieckiego turysty na wyspie Kalimnos. W swojej karierze policjanta zyskał renomę, analizując zabójstwa pod kątem motywu zazdrości. Czy i tym razem intuicja go nie zawiedzie?

„Macbeth” napisany przez Jo Nesbo powstał w ramach Projektu Szekspir. Celem tego projektu jest opowiedzenie na nowo najbardziej znanych dzieł wielkiego dramaturga. Nesbo nie miał więc prostego zadania. Nie dość, że fabuła była z góry narzucona, to na dodatek musiał się zmierzyć z najczęściej wystawianą sztuką autora, powszechnie uważanego za najwybitniejszego pisarza literatury angielskiej. Jak zatem wypadł „Makbet” opowiedziany przez znanego współczesnego pisarza?

Lata 70., mroczne miasto pełne skorumpowanej policji, gdzie bezrobocie i narkomania są na porządku dziennym, a przestępczość rośnie w siłę. I on, Macbeth. Poznajemy go podczas brawurowej akcji, która nie skończyłaby się pomyślnie, gdyby nie ten nieprzekupny dowódca jednostki specjalnej i jego Gwardia. Na pierwszy rzut oka widać, że jest cenionym i szanowanym przez współpracowników prawym obywatelem. U swego boku ma Lady, piękność prowadzącą luksusowe kasyno Iverness. Wkrótce Macbeth słyszy przepowiednię o awansie, jaki go czeka. Sam uważa, że to bzdura, jednak gdy zwierza się swojej ukochanej Lady, w jej głowie rodzi się pewien pomysł. Od tego momentu zaczynamy obserwować przemianę bohatera.

Nesbo dość sprawnie zaadaptował oryginalny utwór. Szekspirowski „Makbet” świetnie odnalazł się w realiach ponurego miasta lat 70., tak samo, jak jego bohaterowie. Powoli poznajemy ich mroczne sekrety, ich demony, ich prawdziwe „ja”. Z czasem możemy zaobserwować przemianę, jaka w nich zachodzi. Szczególnie widoczne jest to w przypadku samego Macbetha. Ulega pokusom, popada w paranoję, powraca do nałogu, ale również targają nim wątpliwości, ma wyrzuty sumienia. Szaleństwo się rozprzestrzenia i dopada również Lady.

Demony przeszłości depczą bohaterom po piętach na każdym kroku i często kierują ich postępowaniem. Ludzka natura, słabości człowieka są tu okrutnie obnażone. Jak łatwo jest posunąć się za daleko? Jak łatwo przekroczyć pewne granice bezpowrotnie? Żądza władzy, zemsta, nałogi czyniące z człowieka swoim niewolnikiem, pieniądze, pragnienie posiadania tego, co mają inni, zasadniczo wszystko, całe paskudztwo tkwiące w człowieku mamy na wyciągniecie ręki. Z drugiej strony jednak wielokrotnie pokazane jest, że człowiek nie jest jedynie albo dobry, albo zły.

Powieść należy do tych cięższego kalibru, jest mroczna, pełna krwi i trupów, ale jak na szekspirowski utwór przystało, znajdziemy również elementy magiczne, tajemnicze moce, duchy, przepowiednie, magiczne wywary. Nesbo zręcznie wprowadza do historii rycerskie zbroje, szable czy sztylety. O dziwo, wszystko to się pięknie wtapia w całość.

„Macbeth” Nesbo jest ciekawą pozycją. Przyznam szczerze, że ciężko mi było ocenić tę powieść, ponieważ norweski pisarz przepisywał dobrze znaną już historię. Uważam, że wybrnął z zadania bardzo przyzwoicie. Zdecydowanie było to swego rodzaju wyzwaniem, bo przecież wszystko tu jests znane, jednak Nesbo stworzył ciekawe okoliczności i nie pozwolił, by bohaterowie byli mdli. Swoją powieścią udowodnił, że Szekspir napisał uniwersalny dramat. Unowocześnił i wpasował w swoje realia morał historii. Kasyno bierze wszystko – żaden z graczy nigdy nie wygrywa.

Dochodzeniowcy to łajzy, które się nie znają na rzetelnej robocie. Potrafią tylko produkować papiery. Prawdziwa policja to robota operacyjna, którą wykonujemy. Jeździmy, łazimy, węszymy, gadamy, podglądamy, czyli zbieramy informacje. Prawdziwe, unikalne, autentyczne informacje. Oni mają tylko je potwierdzić. Tymczasem co robią? (...) Partolą. My przynosimy towar, oni mają tylko go opakować, podpisać i zanieść prokuratorowi. I co? I jajco.

Muszę przyznać, że po przeczytaniu opisu, który znajduje się z tyłu książki „Furia” Michała Larka, miałam wrażenie, że będzie to nie tylko kiepska, ale i chamska podróbka Jo Nesbo. Jednak bardzo miło się zaskoczyłam. Autor daje nam świetną historię, ze świetnymi postaciami (no prawie wszystkimi, ale o tym później) i dość nieoczywistym motywem zbrodni. Choć jak na mój gust powieść była troszkę za bardzo przepełniona erotyzmem, przez co dla mnie w pewnych momentach była niesmaczna.

Fabuła zaczyna się całkiem jak tego typu kryminał. Ot trup kobiety. W pierwszej chwili policja stawia na motyw rabunkowy połączony z gwałtem. Jednorazowy wybryk. Sprawy komplikują się kiedy pojawiają się kolejne ciała, a kobiety niekonieczne były zgwałcone. Okazuj się, że mają do czynienia z seryjnym mordercą. Świadkowie jednogłośnie wskazują na czarującego przystojniaka, który na pewno żadnej z kobiet nie trzymał przy sobie siłą. Sprawę z początku prowadzi legenda poznańskiego policji – Harry, którego prawdziwe imię poznajemy dopiero na końcu książki oraz Katia, świeżynka na tym posterunku.

I w tym momencie zatrzymam się na chwilę. Bo o ile Katia (wraz z resztą bohaterów) wzbudziła moją niesamowitą sympatię i chciałabym poczytać o ich dalszych losach. O tyle Harry jak dla mnie jest nadętym bucem z nałogami, który niszczy życie sobie i innych. Na szczęście nie musiałam go długo znosić. Wydaje mi się, że jego postać mogła zostać nieco lepiej wykreowana. Byłoby miło gdyby „zajebisty” Harry miał jednak jakieś wady, oprócz słabości do alkoholu i seksu.

Chciałabym również odnieść się do tytułu, który świetnie oddaje praktycznie każdy moment książki. Tytułowa „Furia” może się odnosić do motywu zbrodni, do zachowania Katii jak również do zachowań poszczególnych bohaterów całości.

Podsumowując: książkę polecam wszystkim tym, którzy tak jak ja kochają seryjnych morderców, nietuzinkowych bohaterów i kobiece postaci, które nie potrzebują ratunku na każdym kroku. Jednak jeśli komuś przeszkadzają podteksty seksualne i erotyczne sceny, powinien sobie tę pozycję odpuścić.

„Ludzie przemocy" to dziesiąty, ostatni już tom cyklu powieści kryminalnych autorstwa pary szwedzkich pisarzy Maj Sjöwall i Pera Wahlöö. Cała seria, nosząca tytuł „Opowieści z życia policji" (znana jest także pod nazwą „Powieści o przestępstwie"), uznawana jest za klasykę nowoczesnego skandynawskiego kryminału i stała się inspiracją dla najbardziej poczytnych autorów thrillerów, takich jak Stieg Larsson, Henning Mankel czy Jo Nesbo. Po raz pierwszy została wydana w latach 1965-1975 i do tej pory cieszy się dużym uznaniem. W Polsce, co nieco mnie dziwi, kolejne tomy ukazały się jednak dopiero w ciągu kilku ostatnich lat – ostatni z nich na początku września bieżącego roku.

Główny bohater powieści, Martin Beck, oficer wydziału zabójstw w Sztokholmie, zostaje zaangażowany w dwie toczące się równolegle sprawy. Po pierwsze ma zeznawać jako świadek w procesie młodej dziewczyny oskarżonej o napad na bank z bronią w ręku. Po drugie, stara się odnaleźć mordercę bogatego producenta filmów CENSOREDograficznych, który zginął od ciosów metalowym narzędziem w domu swojej kochanki. Obydwie sprawy kończą się jednak mniej więcej w połowie książki i stanowią preludium dla jednego z najtrudniejszych zadań, jakie stanęły przed Beckiem w ciągu jego wieloletniej pracy w policji. Tym razem mężczyzna zostaje wyznaczony do prowadzenia jednostki odpowiedzialnej za ochronę amerykańskiego senatora, który ma wkrótce zjawić się w Sztokholmie z oficjalną wizytą. Wszystko wskazuje również na to, że polityk ma stać się celem zamachu jednej z najniebezpieczniejszych organizacji terrorystycznych.

Z góry należy zaznaczyć, że „Ludzie przemocy" nie jest typowym kryminałem ani thrillerem, do jakich większość z nas jest przyzwyczajona. Właściwie nie ma tutaj spektakularnie prowadzonego śledztwa, ani wyjątkowo inteligentnych zbrodniarzy, którzy mordują na prawo i lewo z sobie tylko wiadomych powodów. Przede wszystkim nie ma tutaj charakterystycznego dla wielu powieści pojedynku umysłów między wyrafinowanym mordercą a prowadzącym dochodzenie wybitnie uzdolnionym śledczym. Wręcz przeciwnie, siłą powieści jest ukazanie przestępców jako przeciętnych, niewyróżniających się z tłumu, ludzi, których na drogę przemocy skierował przypadek lub chęć zemsty za doznane krzywdy. Autorzy posuwają się nawet do tego, że niektórych sprawców ukazują jako ofiary systemu – skoro ani społeczeństwo, ani władza nie były w stanie im pomóc, musieli wziąć sprawiedliwość we własne ręce. Nawet jeśli wymierzane przez nich kary są niewspółmierne z tym, co ich spotkało.

Sjöwall i Wahlöö znani są ze swoich skrajnie lewicowych poglądów, co znalazło odbicie w wielu książkach ich autorstwa. Jest tak również w przypadku „Ludzi przemocy". Odmalowany przez nich obraz Szwecji w latach siedemdziesiątych jest przygnębiający i przytłaczający. Wbrew propagandzie szerzonej przez władzę, nie jest ona krajem opiekuńczym, a państwem policyjnym, w którym karze się obywateli za poglądy niezgodne z tymi ogólnie przyjętymi. Sam obraz policji i polityków także jest wyjątkowo pesymistyczny – nie licząc kilku chlubnych wyjątków, jest to grupa ludzi skorumpowanych, chciwych, zepsutych i zwyczajnie głupich. Jednym z przykładów, w jaki sposób autorzy zamanifestowali swoje zapatrywania, jest przedstawienie partnerki głównego bohatera. Choć Beck jest wyraźnie apolityczny, Rhea jest zagorzałą socjalistką, a na ścianie pokoju wiesza portret Mao...

Muszę przyznać, że chociaż ten wyjątkowo subiektywny i mijający się nieco z prawdą opis kraju w pewnym momencie nieco irytuje, można przejść nad tym do porządku dziennego i traktować po prostu jako odmienny punkt widzenia. Podczas lektury książki do pasji jednak doprowadzało mnie nagminne używanie pełnego imienia i nazwiska bohaterów. Gdy po raz czwarty w jednym akapicie czytałam, co zrobił „Martin Beck" i „Rhea Nielsen" naprawdę podnosiło mi się ciśnienie. Poza tym tłumaczenie też nie powala na kolana i niektóre fragmenty powieści brzmią wręcz dziwnie.

Podsumowując, pomimo pewnych mankamentów, uważam, że książkę tę powinni przeczytać wszyscy fani tak popularnych w ostatnich latach skandynawskich kryminałów i thrillerów. Warto bowiem poznać cykl, który zainspirował najpopularniejszych pisarzy tego nurtu.

Począwszy od stycznia 2009 roku, wydawnictwo Amber sukcesywnie wznawia cykl książek o Martinie Becku, autorstwa najsłynniejszej pary twórców kryminałów skandynawskich, Maj Sjöwall i Pera Wahlöö. Dziesięciotomowa seria znana jest jako „Roman om ett brutt" - co tłumaczone dosłownie znaczy "Powieści o przestępstwie" ( na język polski tłumaczone również jako "Opowieści z życia policji"). Pierwotnie została ona opublikowana w latach 1965-1975 i zainspirowała takich twórców jak Henning Mankell, Stieg Larsson czy Jo Nesbo. „Zabójca policjanta", który swoją polską premierę miał 29 marca bieżącego roku, to dziewiąta z kolei, przedostatnia część cyklu.

Komisarz Martin Beck zostaje wezwany ze Sztokholmu do niewielkiej nadmorskiej miejscowości w sprawie zagadkowego zniknięcia kobiety. Wkrótce okazuje się, że padła ona ofiarą morderstwa, a opinia publiczna nie czekając na wyniki śledztwa, szybko wydaje wyrok na mieszkającego w sąsiedztwie kobiety Folke Bengtssona. Kilka lat wcześniej mężczyzna został skazany za gwałt i morderstwo, staje się więc najbardziej prawdopodobnym sprawcą także i tej zbrodni. Dla Becka nie jest to tak oczywiste zwłaszcza, że to on doprowadził do poprzedniego skazania oskarżonego mężczyzny. W rzetelnym prowadzeniu dochodzenia przeszkadzają mu nieustanne naciski zwierzchników, którzy domagają się natychmiastowego zamknięcia sprawy, skoro jednego winnego już może wskazać. Wydaje się, że nikomu nie zależy na odkryciu prawdy, a jedynie na zwiększeniu statystyk skutecznie rozwiązanych spraw. W międzyczasie uwagę całego kraju przykuwa strzelanina na ulicy, w wyniku której zostaje postrzelonych dwóch policjantów. Jeden sprawca ginie na miejscu, a jego towarzyszowi udaje się uciec. Złapanie zbiega staje się priorytetem, kwestią honoru. Beck i jego współpracownicy muszą więc zmobilizować wszystkie siły, aby rozwiązać obydwie sprawy.

Niewątpliwie największych zaletami tej powieści są: wciągająca od pierwszych stron fabuła oraz realizm przedstawionych zdarzeń. Sprawcami zbrodni nie są ani wyjątkowo inteligentni „geniusze zła", ani perwersyjni i brutalni seryjni mordercy, ale zwykli ludzie, których do zbrodni popchnął strach, gniew czy poczucie bezsilności. Czasem są to też po prostu ofiary systemu, bez perspektyw czy szans na lepszą przyszłość. Z drugiej strony barykady stoją policjanci prowadzący śledztwa, którzy działają zespołowo, a sukces rozwiązanej sprawy zależy od każdego człowieka – także zwykłego policjanta z drogówki czy technika laboratoryjnego. Nie ma tu miejsca na wspaniałego detektywa, który bez niczyjej pomocy po kilku godzinach wskaże sprawcę i jeszcze go osobiście aresztuje.

Autorzy kreślą wizję Szwecji w latach siedemdziesiątych jako państwa policyjnego, gdzie przeciętny obywatel nie może czuć się bezpieczny. Policja stała się państwem w państwie, z roku na rok widać także wyraźnie narastającą brutalizację oraz samowolę policjantów, którzy mają prawo aresztować każdego, kto nie przypadnie im do gustu. I nader często z tego prawa korzystają. Skrytykowany został także system państwa opiekuńczego, które w zamierzeniu miało chronić swoich obywateli, a w rzeczywistości pozbawiło ich perspektyw i części praw. Przyznam szczerze, że byłam zaskoczona tak nakreślonym obrazem Szwecji. Warto jednak wspomnieć, że znani ze skrajnie lewicowych poglądów Sjöwall i Wahlöö poddawali ostrej krytyce rządzące władze i cały model ówczesnego państwa, dając temu wyraz w swoich powieściach. Trzeba więc mieć na uwadze to, że wiele faktów zostało przez nich mocno przerysowanych.

„Zabójca policjanta" to moje pierwsze, ale z pewnością nie ostatnie, spotkanie z komisarzem Martinem Beckiem. Powieść polecam wszystkim fanom dobrego kryminału. Jestem przekonana, że się nie zawiedziecie.

Moja ocena: 5+/6