listopad 24, 2024

Rezultaty wyszukiwania dla: Fantasy

czwartek, 09 kwiecień 2015 10:19

Krew aniołów

Zazwyczaj nie mam problemu z oceną książki. Bardzo szybko ląduje w jednej z trzech podstawowych kategorii, w której to dopiero uzasadniam swój wybór. W uproszczeniu można przyjąć za etykiety owych podziałów, stopniując od oceny najniższej do najwyższej: „zła", „nijaka", „dobra". „Krew aniołów" fińskiej powieściopisarki Johanna'y Sinisalo nie chce się zmieścić w żadnej z nich. Być może dlatego, że nie jest to typowy przedstawiciel swojego gatunku (fantasy), a proza o poetyckim zacięciu i tematyce ekologicznej. A być może dlatego, że to po prostu pierwszy tekst o podobnej konstrukcji i fabule, jaki w życiu czytałam i nie mogę dodać doń, typowego dla siebie, „ale to już było".

Zanim zaczarował mnie opis „Krwi aniołów", urzekła mnie okładka. Obwoluta nie jest szczególnie skomplikowana, zdobiona czy wymyślna. Ot, białe litery i sześć sześcianów, ułożonych tak, by symbolizowały plastry miodu. Tło jest jednak co najmniej niepokojące. Od prawego dolnego rogu okładki do górnego lewego rogu zachodzi subtelna, przejściowa zmiana barw. Początek to jasny oranż, środek to intensywna czerwień, w najwyższym punkcie obwoluta ma barwę ciemnego bordo/brązu – zaschniętej krwi. Aż ciarki przechodzą.

Pięćdziesięcioletni Orvo od najmłodszych lat interesował się pszczołami. Podczas, gdy jego ojciec, Ari, był właścicielem ubojni, Orvo starał się żyć w zgodzie z naturą. Podobne zasady wpoił zresztą swojemu synowi, Eero, który zdecydował się nawet pójść w swoim umiłowaniu przyrody i zwierząt o krok dalej, za co zmuszony będzie zapłacić wysoką karę. Tymczasem Orvo odkrywa, że jego pasiekę dręczy tajemniczy problem – ule pustoszeją, pozostawiając po sobie martwą matkę. Czy to koszmar współczesności, czyli CCD? A może za znikanie pszczół odpowiada inna siła? Wkrótce Orvo odkrywa na strychu szopy coś, co na zawsze zmienia jego życie. Pytanie tylko, czy uwierzy.

„Krew aniołów" składa się z dwóch rodzajów rozdziałów. Jeden to pisany w pierwszej osobie liczby pojedynczej i czasie teraźniejszym dziennik Orva (za określeniem dziennika przemawiają tutaj nagłówki w formie liczenia kolejnych dni, ale nie jest to zupełnie trafne słowo opisujące), a drugi – wpisy ze strony internetowej Eera, opatrzone liczbą komentarzy i kilkoma wybranymi przekazanymi w pełni treści. Dojrzałość kontra młodość, stateczna rozwaga kontra ognisty bunt. Orvo opowiada o życiu, o codzienności, przeszłości, teraźniejszości i przyszłości. Z kolei Eero to zapalony wojownik o prawa zwierząt, chociaż on sam pewnie nie zgodziłby się z tym określeniem, dopełniając je i dokładnie tłumacząc.

O ile narracja Orva przypadła mi do gustu, głównie ze względu na pełną rozpiętość emocjonalną – od filozoficznej melancholii po dojmujące cierpienie – o tyle ta prowadzona przez Eera niekoniecznie. Od początku jest dla czytelnika jasne, że Sinsalo zdecydowała się przemycić na stronicach swojej powieści prawdy, które miałyby zachęcić do zmiany trybu życia na bliższy naturze – jeżeli nie wegetarianizm, to chociaż ograniczenie spożycia mięsa; rezygnacja, choćby częściowa, z ilości sprzętów elektronicznych itp. Gdy Orvo opowiada o pszczołach, ich znaczeniu i negatywnych ingerencjach człowieka w środowisko twórców miodu, to jest to subtelny kuksaniec lub wskazanie drogi palcem. Jednak, gdy do podobnych tematów zabiera się jego syn, to niełatwo odpędzić się od wrażenia próby brutalnej indoktrynacji. Ktoś mógłby powiedzieć, że przesadzam; albo, że silny charakter bohatera nie może być wadą. I miałby rację, co do tego drugiego. Ale pod wypowiedziami Eera znajdują się komentarze „użytkowników". Te wybrane do rozwinięcia są albo obelżywe i prostackie, a w dodatku niegramatyczne; albo atakujące; albo absolutnie pozbawione pomyślunku. Jakby „opozycja" nie mogła wdać się w kontrowersyjny dyskurs na poziomie. Pomijam już fakt, że nie mam pojęcia, co na podobnej stronie robiłby użytkownik nieumiejący się poprawnie posługiwać słownikiem. Dlaczego miałby czytać równie długie i skomplikowane wpisy? Jednym zdaniem, sądzę, że Sinsalo okazała się tutaj nazbyt stronnicza.

Wspomniałam, że „Krew aniołów" to powieść fantasy. Gdzież się ono skrywa? W zapisach mitologicznych dotyczących pszczół. Sinsalo wykorzystuje pszczołę jako wysłanniczkę pomiędzy światami. Niemniej fani kreowania nowych światów, oderwania od rzeczywistości i abstrakcyjnej kreacji będą tu bardzo zawiedzeni. Fantasy to tylko drobny element „Krwi aniołów", a i w tej formie pełni zupełnie odmienną funkcję, niż mogłoby się pierwotnie zdawać. To jedynie decyzyjny bodziec.

Poza wymiarem ekologicznym i fantastycznym „Krew aniołów" to także powieść o znamionach kryzysu egzystencjalnego. Postać Orva, która w tym zakresie zostaje najbardziej doświadczona, to nie człowieczek z papieru, a skomplikowana psychologicznie postać o wyraźnych cechach zindywidualizowania. Dodatkowo jego pierwszoosobowa narracja w czasie teraźniejszym doprowadza do bardzo silnej więzi na linii postać-czytelnik. Chwilami nie jest to łatwy związek.

Język powieści wije się sinusoidalnie, zmieniając rejestry i poziom przyswajalności. Część to niemal wypisy z kart encyklopedii czy raportów, które muszę przyznać, że bywały nudne (gdy powtarzały informacje, a to się zdarzało). Z pewnością mówić trzeba o multigatunkowości, czy jakimś rodzaju kolażu. Zwłaszcza, że obok wspomnianych tekstów o surowym, naukowym charakterze, znajdują się strumienie świadomości, cytaty poezji oraz bogata paleta oryginalnych metafor tuż obok wulgaryzmów czy potocyzmów.

Nie potrafię jednoznacznie ocenić „Krwi aniołów". Z pewnością jest to pozycja nietuzinkowa, oryginalna i wyróżniająca się na tle innych propozycji z gatunku fantasy, chociaż nie przywiązywałabym się szczególnie do tej kwalifikacji typologicznej. Jako powieść-kolaż w duchu literatury współczesnej czy zaangażowanego w ekologię postmodernizmu sprawdza się świetnie, ale niekoniecznie przekona do siebie fanów fantastyki w ujęciu literatury popularnej. Z pewnością tekst Sinsalo adresowany jest to czytelnika wymagającego, lubiącego zaskoczenia i oparcie fabularnych rozwiązań w rzeczywistości. W „Krwi aniołów" bowiem, wszelkie opisy chorób pszczół oraz zajmowania się nimi i odwołania mitologiczne, mają swoje podparcie w rzeczywistości.

Dział: Książki
środa, 08 kwiecień 2015 00:36

Nieskończoność

„Nieskończoność" to pierwszy tom „Kronik Nicka", chłopca któremu przyszło urodzić się w nietypowym otoczeniu. Jego życie z dnia na dzień staje się dziwniejsze, aż w końcu okazuje się, że nie otacza go zwyczajny świat, a pełna nocnych stworzeń, rodem z kiepskich filmów grozy, rzeczywistość. Czy będzie potrafił stawić jej czoła?

Czternastoletni Nick pewnego dnia znajduje się w sytuacji bez wyjścia. Jeżeli nie napadnie razem z kolegami na niewinnych turystów, to konsekwencje tej decyzji mogą być opłakane. Chłopak ryzykuje i gdyby nie niespodziewany ratunek, nie wiadomo co mogłoby się wydarzyć. Teraz jednak życie Nicka już nigdy nie będzie normalne. Tajemniczy wybawca odsłania przed chłopcem fantastyczny, pełen niebezpieczeństw świat rodem z „Buffy".

Bohaterowie książki wykreowani zostali w ciekawy sposób. Ich interakcją również nie można niczego zarzucić. Gorzej jest nieco z fabułą, która wydaje się być po prostu powtórzeniem fragmentów wielu innych pomysłów, zebraniem ich do kupy i złożeniem swojego własnego misz-maszu. Wydaje mi się, że jednak nie na tym polega tworzenie dobrej, nastrojowej powieści.

Tematem przewodnim pierwszego tomu są zombie (a raczej ich wirusowa, kłopotliwa moralnie odmiana). Akcja powieści z początku miarowa, dość szybko przyspiesza by aż do ostatnich stron pędzić na łeb na szyję. Uważam, że „Nieskończoność" to taki odpowiednik „paranormal romance" skierowany przede wszystkim do nastoletnich chłopców. Myślę, że tytuł nie jednemu z nich naprawdę bardzo się spodoba.

Zważywszy, że to dopiero pierwszy tom, myślę, że powstać może całkiem udana, niewymagająca seria. Lektura idealna dla młodszego pokolenia lub po to, żeby się odprężyć - zwłaszcza gdy ktoś przedkłada czytanie książek nad oglądanie różnego rodzaju seriali. Myślę, że pełen czarnego humoru Nick jest godnym następcą Buffy i liczę na to, że fabularna jakość historii również w kolejnych tomach się rozwinie.

„Nieskończoność" to książka, którą chętnie poleciłabym osom szukającym jakiejś niewymagającej lektury z wartką akcją. Czyta się ją równie szybko i przyjemnie co bezmyślnie. To jedna z takich pozycji nad którymi właściwie nie warto się zastanawiać. Sherrilyn Kenyon swoim czytelnikom dostarcza kilku chwil całkiem niezłej rozrywki i w tym celu zdecydowanie warto zapoznać się z powieścią. Jeżeli jednak szukasz poważnej lektury, która będzie potrafiła utopić Cię w morzu wartości, to „Nieskończoność" w tym wypadku zdecydowanie odradzam.

Dział: Książki
wtorek, 07 kwiecień 2015 22:23

Piotruś Pan

„Piotruś Pan" to przepiękna, ponadczasowa historia, którą nie jedno dziecko nosi w sercu od najwcześniejszych lat aż do późnej starości. Wystarczy jedna, cudowna myśl, pyłek wróżek i każdy będzie potrafił latać!

„Piotruś Pan" to opowieść o Nibylandii, zagubionych chłopcach, Indianach i piratach. O trójce dzieci, które pragnęły przeżyć przygodę. Mały chłopiec został porwany przez wróżki, by nigdy nie musieć dorosnąć. Od tej pory Piotruś spędza swoje wieczne dzieciństwo w Nibylandii, przewodząc grupie Zaginionych Chłopców i walcząc z groźnym piratami.

Czy dostrzegacie jak wiele smutku kryje się w tej historii? Samotny chłopiec, który zaglądał do otwartych okien domów, tęskniąc za rodziną, gdy okazało się, że jego własne okno jest zamknięte, a smutek po nim ukoił nowy lokator kołyski. Osierocone dzieci, które marzą o tym by pamiętać własną mamę. Pragnienie powrotu do domu, a jednocześnie chęć przeżycia przygody i pozostania z przyjaciółmi. Trudne wybory, zazdrość i niechęć do świata dorosłych.

Baśń, chociaż posiada słodko-gorzki posmak, jest niezwykła, ciekawa i wciągająca. Elementy fantastyczne są w niej pomysłowe i bardzo mocno działają na wyobraźnię dzieci. Niejeden dorastający maluch pragnął resztę swojego dzieciństwa spędzić w, wydawałoby się cudownej i beztroskiej, Nibylandii. Powieść budzi jednak również tęsknotę za kochającą rodziną i pragnienie by spędzić jak najwięcej szczęśliwych chwil z własnymi rodzicami.

Niedawno „Piotruś Pan", nakładem wydawnictwa Media Rodzina, ukazał się w przepięknym, nowym wydaniu. Książka jest formatu A4, posiada sztywną oprawę i niezwykłe ilustracje Quentina Grebana. Szata graficzna jest doskonała - zarówno niewielkie, zdobiące strony obrazki jak i te, które zapełniają całe kartki. Ubarwia przygody i pobudza wyobraźnię - nie tylko tych najmłodszych czytelników. Gdyby tego jeszcze było mało, powieść tłumaczył Andrzej Polkowski, a tego pana chyba nie muszę nikomu przedstawiać.

Wydanie książki jest cudowne, a do tego niezbyt drogie, jak na włożoną w jego powstanie pracę - cena z okładki to zaledwie 39 złotych. Myślę, że każdy wielbiciel „Piotrusia Pana" powinien mieć taki tom w swojej domowej kolekcji, a jeśli posiada dzieci w odpowiednim wieku, jest to dla niego pozycja wręcz obowiązkowa. Ostatnio na rynku ukazuje się wiele ładnych wydań dobrych książek, to konkretne jednak samo w sobie jest wyjątkowe. Wad nie znalazłam - pojawiają się tylko same zalety. Serdecznie wszystkim polecam!

Dział: Książki
niedziela, 05 kwiecień 2015 22:11

Próba ognia

Gdyby istniały równoległe wszechświaty... setki... miliony... miliardy... Natomiast w każdym z nich żyłoby nasze alter-ego. Jedne światy umierają, inne rozkwitają i żyją pełnią życia. Ludzkość każdego z nich ma swoje wzloty i upadki, popełnia błędy, czasami sobie z nimi radząc, a innym razem doprowadzając do zagłady. Co jednak gdy połączą się dwa z nich? Czy ulegną przez to zniszczeniu, a może wręcz przeciwnie? Obydwa zostaną uratowane...

Lili to zwyczajna nastolatka, a właściwie byłaby zwyczajna, gdyby nie to, że jest bardzo słaba i chorowita. Badają ją grupy lekarzy, nie mając jednak pojęcia co jest przyczyną jej choroby. Dziewczyna wstydzi się również tego, że jej matka, którą bardzo kocha, uważana jest za lokalną wariatkę. Tu też nie pomagają żadne leki. Dodatkowo jej najlepszy przyjaciel, z którym niedawno posunęli się o krok dalej, okazuje się być podłym zdrajcą, a Lili traci całą chęć do życia. Wtedy właśnie pojawia się propozycja. Jej własny głos przemawia do niej, z pytaniem czy Lili chce przenieść się do innego świata. Przynależy tam, pasuje i mogłaby zacząć nowe życie. Dziewczyna zgadza się bez zastanowienia, a potem może już tylko żałować swojej pochopnej decyzji.

„Próba ognia" to typowe, młodzieżowe fantasy, w którym autora zastosowała kilka ciekawych rozwiązań. Magia opiera się na teoriach naukowych i jest po prostu ułatwieniem dla całego, technologicznego procesu. Przedstawiony świat jest dość mały i hermetyczny, nie stanowi to jednak wady, ponieważ takie właśnie było jego fabularne założenie. Wydaje mi się, że w ten sprytny sposób pisarka nieco ułatwiła sobie życie, jednocześnie nie lekceważąc żadnej, logicznej podstawy.

Fabuła powieści jest spójna, ciekawa i w większości nieprzewidywalna. Akcja toczy się wartko. Obserwujemy ją przede wszystkim z punktu widzenia Lily, ale zdarzają się również fragmenty widziane oczami antagonistów. W książce nic nie jest jasne, a bohaterowie nie są czarno-biali. Wszyscy mają swoje własne, kierujące nimi motywy i uzasadnienie dla własnych działań. W tej walce najgorszy wróg może okazać się najbliższym sprzymierzeńcem.

Postacie również są dość interesujące, pojawiają się tu jednak doskonale znane wszystkim miłośnikom „paranomral romance" chwyty. Przystojni chłopcy, na których widok drżą całe stada dziewczyn, ale oni nie widzą świata poza główną bohaterką. Mimo tego, chociaż wątek romantyczny jest w książce mocno rozwinięty, nie zaćmiewa on innych spraw i nie spycha na drugi plan całej reszty fabuły.

Myślę, że „Próba ognia" to jedna z takich powieści, które mogę serdecznie polecić dalej wszystkim miłośnikom młodzieżowej fantastyki. Książkę czyta się szybko i z przyjemnością, czytelnik błyskawicznie zostaje wciągnięty w wir wydarzeń i zadomawia się w wykreowanym przez pisarkę świecie. Chociaż realia są zdecydowanie fantastyczne, to jednak wszystko ma swoje realne podstawy i rację bytu, a jedne wydarzenia logicznie wywodzą się z drugich. Lektura jest jak najbardziej godna uwagi, a ja sama już niecierpliwie czekam na kolejną część. Oby ukazała się jak najszybciej!

Dział: Książki
piątek, 03 kwiecień 2015 20:29

Czerwona Królowa

Światem rządzą srebrni. Nie chodzi tylko o to, że w ich żyłach płynie innego koloru krew. Stało się tak przede wszystkim dlatego, że posiadają oni nadprzyrodzone, magiczne zdolności, dzięki czemu są znacznie silniejsi od zwykłych „czerwonych". To nie znaczy jednak, że oni zgodzą się na bycie niewolnikami. Pewnego dnia powstaną „czerwoni niczym świt".

Mare urodziła się w wielodzietnej, wiejskiej rodzinie. Nie ma żadnych specjalnych talentów, więc stara się pomóc rodzicom kradnąc. To wychodzi jej doskonale. Kiedy jednak skończy 18 lat, tak jak wszystkich innych bezrobotnych czerwonych, wyślą ją na wojnę. Na froncie są już wszyscy jej starsi bracia, a ojciec wrócił jako ledwo żywy, wojenny weteran. Mare postanawia uciec, ale jedyna możliwość ukrycia się przed srebrnymi jest droższa niż rok utrzymania się jej rodziny. Gdy już nie widzi żadnej innej nadziei, spotyka Cala, chłopaka z zamku, który nie tylko daruje jej fakt, że chciała go okraść, ale jeszcze znajduje dla niej posadę w pałacu. Tam jednak Mare pokazuje co naprawdę potrafi, a Cal okazuje się być kimś zupełnie innym niż osoba, za którą go wzięła.

Mimo że napisana w świetny i wciągający sposób, powieść posiada kilka swoich drobnych niedociągnięć. Największą wadą książki jest nieco naciągana fabuła. Nie podoba mi się spłycony fragment historii, w którym główna bohaterka nagle, z dość banalnej przyczyny, staje się ze zwykłej, „czerwonej" służącej narzeczoną księcia. Myślę, że w tym wypadku znalazłyby się setki rozwiązań mniej niebezpiecznych dla rodziny królewskiej - choćby takie, jakie pojawiło się na końcu - i nie przemawia do mnie idea, że to część znacznie większego spisku.

Po minusach jednak nadeszła kolej na plusy, a tych w „Czerwonej królowej" jest znacznie więcej. Akcja powieści toczy się wartko, a fabuła jest klarowna i oryginalna. Nie ma tutaj tego, towarzyszącego wielu książką fantasy, chaosu, który sprawia wrażenie, jakby autor sam nie wiedział co właściwie chce napisać. Victoria Aveyard miała nie tylko pomysł, ale również i plan, a pisząc trzymała się go z należytą dokładnością, także jedne wydarzenia logicznie wynikają z drugich. Wszystko natomiast podane zostało w przystępnej, bardzo wciągającej i niezwykle atrakcyjnej formie.

Bohaterowie powieści posiadają ciekawe i rozbudowane kreacje. Sama Mare to sprytna, dzielna, ale nieco naiwna i zagubiona nastolatka. Książęta dążąc ku perfekcji odgrywają swoje wyuczone role. Drugoplanowe postacie również mają swoje własne historie, motywy i wiele do powiedzenia. Czerwona gwardia została przedstawiona w interesujący sposób, chociaż mam nadzieję, że w kolejnym tomie zostanie nieco przybliżona czytelnikom jako całe, istniejące realnie społeczeństwo, ponieważ póki co ograniczyła się do kilku imion, a jest ideą którą można w naprawdę ciekawy sposób rozwinąć.

„Czerwona królowa" to powieść którą serdecznie wszystkim polecam - nie tylko miłośnikom książek młodzieżowych i fantastyki. Proste, ale ciekawe rozwiązania, wartka akcja, wciągająca fabuła i lekki, nienachalny wątek romantyczny. Szczerze przyznam, że sama już nie mogę doczekać się kolejnego tomu - oby ukazał się jak najszybciej!

Dział: Książki
czwartek, 02 kwiecień 2015 15:11

Zimowe dzieci

Ból i pustka po stracie bliskiej osoby są straszne. Ból i pustka po utracie dziecka są czymś niewyobrażalnym. Kończy się wtedy wszystko, znika sens jakichkolwiek działań.
A co by było, gdyby ukochane maleństwo można było zawrócić z drogi do zaświatów? Pobyć z nim jeszcze kilka cennych chwil, przeżyć w kilka dni, to co miało trwać długie lata?  Jak wysoką cenę byłby gotów zapłacić rodzic i co by za to przehandlował? Życie, duszę, a może jeszcze coś innego?
Być może te właśnie przemyślenia i, podejrzewam, stare indiańskie legendy, stały się podstawą do napisania książki, która jest rewelacyjna. Ale o tym poniżej.
Przyznam, że do Zimowych dzieci podchodziłam bardzo ostrożnie i spodziewałam się czegoś innego, czytając opis z tyłu okładki. Jednak już sam początek książki zasugerował mi zupełnie w innym tonie, a swoim klimatem historia tak mnie wciągnęła, że nie mogłam się od niej oderwać.
Akcja toczy się na dwóch płaszczyznach czasowych, przy czym szybko okazuje się, że przeszłość ma duży wpływ na teraźniejszość, a losy bohaterów w niezwykły sposób się ze sobą splatają.
Sarę Harrison poznajemy najpierw jako małą dziewczynkę, potem już jako młodą mężatkę, bez pamięci zakochaną w swojej 8-letniej córeczce Gertie. To z zapisków Sary dowiadujemy się o tym, kim są śniący i jak odprawić rytuał. Ten rytuał zmieni nie tylko całe życie dorosłej Sary, ale wpłynie też na życie wielu innych ludzi, pozornie z Sarą niezwiązanych.
Gdy mała Gertie zostaje znaleziona martwa, oszalała z bólu Sara jest gotowa zrobić wszystko, aby jeszcze choć przez chwilę porozmawiać i pobyć z córką. Jej rozpacz doprowadzi do kolejnych tragedii, które położą się groźnym cieniem na życiu przyszłych pokoleń.
Współczesność. Matka dwóch córek nagle znika bez śladu. Starsza z sióstr, Ruthie, zaniepokojona takim odstępstwem od normy, w spokojnym i monotonnym do tej pory życiu matki, zaczyna przeszukiwać dom. Znaleziska, które odkryje, zmienią jej życie i objawią przed nią zatajone dotychczas sekrety.
Pogrążona w żałobie po stracie męża Katherine, zdaje sobie sprawę, że były w jej małżeństwie rzeczy, o których mąż jej nie mówił. Dlaczego oddalił się od niej tuż przed śmiercią i co się stało z jego plecakiem, w którym nosił aparat? Drobne ślady prowadzą do małego miasteczka, tego samego, w  którym mieszkają Rutie i jej rodzina.
Co łączy ze sobą tych wszystkich ludzi i jakie tajemnice kryje miejsce zwane przez mieszkańców Czarcia Dłoń? Co wspólnego ma śmierć małej Gertie z nagłymi zniknięciami mieszkańców? Co takiego przed stu laty zrobiła Sara Harrison, że teraz giną ludzie?
Jestem pod wielkim wrażeniem. Autorka książki, patrząc na jej zdjęcie, wydaje się tak zwykła, że aż trudno uwierzyć, że napisała historię tak niezwykłą.
Dostajemy tu wszystko, czego może chcieć od lektury z dreszczykiem wymagający czytelnik: są pozornie niezwiązani ze sobą bohaterowie, dziwne, jakby przeklęte miejsce z klimatem budzącym ciarki na plecach, stary pamiętnik, kryjący straszną prawdę i zaskakujący finał, a także pewna doza niedopowiedzenia. Niby mamy zakończenie, ale jednak nie wszystko uległo zamknięciu, tak jak to bywa w dobrych dreszczowcach. Chętnie przeczytałabym coś jeszcze tej autorki, a na razie nie pozostaje mi nic innego, jak tylko polecić Zimowe dzieci czytelnikom szukającym dobrej historii na tę wiosenną szarugę.

Dział: Książki
środa, 01 kwiecień 2015 20:40

Legion

Każdy ma swoje guilty pleasures. Niektórzy opychają się pączkami do bólu brzucha, niektórzy czytają Harlequiny z wypiekami na twarzy, niektórzy... (tu wstaw swoją zakazaną przyjemność). A ja? Ja oglądam wszystko, co związane z aniołami, demonami i szeroko pojętymi „naukami" tych dziedzin – angelologią i demonologią. Nawet największe koszmary logicznego myślenia i najabsurdalniejsze pomysły twórców literatury, filmów czy seriali. Skąd ta fascynacja? Wiedzy o źródłach nie mam. Zwłaszcza, że jestem ateistką i podchodzę do tych figur tak, jak zwykło się podchodzić do innych mitycznych stworzeń, np. z mitologii greckiej czy rzymskiej. „Legion" jakoś mi jednak umknął, chociaż nie wiem, jak to możliwe.

Historia zdaje się mieć swoje korzenie w kinie klasy B. Tak przynajmniej brzmi jej streszczenie. Grupa przypadkowych bohaterów, wśród których znaleźć można: ciężarną kelnerkę Charlie (Adrianne Palicki); syna właściciela baru, Jeepa (Lucas Black), który się nią opiekuje – choć nie jest ojcem dziecka; przypadkową rodzinę (m.in. Willa Holland, Kate Walsh) i młodego, czarnoskórego gangstera (Tyrese Gibson), znajduje się w barze pośród niczego. Podczas, gdy zebrani zajmują się codziennymi czynnościami i sprzeczkami, na świecie dochodzi do swego rodzaju kataklizmu. Oto aniołowie schodzą na ziemię, by wypełnić wolę swego Pana i zakończyć egzystencję ludzkiego gatunku. Jednak jeden ze skrzydlatych oprawców sprzeciwia się woli Boga. Archanioł Michał (Paul Bettany) przybywa do baru na końcu świata, by ocalić zbawcę ludzkości – nienarodzone jeszcze dziecko kelnerki. Wkrótce, w tym najmniej spodziewanym miejscu, rozpoczyna się jedna z najważniejszych bitew wojny nieba z ziemią.

Chociaż fabuła brzmi tak, jakby nigdy obok logicznej konstrukcji wydarzeń nie leżała, prezentuje się zaskakująco sensownie. Scenarzysta „Legionu" zgrabnie wplótł w nieco ponad półtoragodzinną produkcję zarówno sceny filozoficznych rozważań (dlaczego właściwie Bóg postanowił ludzkość zniszczyć?), jak i widowiskowe walki oraz cielesne transformacje. To oczywiście wciąż kino niewymagające, ale jednocześnie zawiera sporo nawiązań do różnorodnych podań i mitów, tak, że zainteresowani tematem mogą sobie mnożyć i dopowiadać sensy. Przede wszystkim jednak jest to obraz, który trzyma w napięciu od pierwszej do niemal ostatniej minuty. Niezależnie od tego, że wykorzystuje chyba każdy ze znanych mi chwytów, w tym mój ulubiony – demoniczną starszą panią.

Oczywiście aktorsko „Legion" to doświadczenie niemal dotkliwe fizycznie. Zdziwieni? Nie? Ja byłam. Lista płac nie wykazuje może nazwisk z najwyższej gwiazdorskiej półki, ale nie są to też twarze zupełnie nieznane. Paul Bettany, Dennis Quaid, Charles S. Dutton, Willa Holland i Kate Walsh – to wszystko nazwiska, które rozpozna przeciętnie zaangażowany kinomaniak. Najgorzej z powyższych wypada Quaid, którego twarz nieustannie przybiera wyraz pyska zbitego szczeniaka. Paul Bettany z kolei jedynie wygląda. Skrzydła zdają się doń naturalnie pasować. Willa Holland i Kate Walsh, chociaż są kiepskie, to na tle pozostałych wypadają nawet znośnie.

„Legion" nie jest szczególnym popisem efektów specjalnych. Niewiele scen korzysta z mocy komputerowego wspomagania. Raptem kilka ciekawie zaprezentowanych opętań, anielskie skrzydła i garść strzelanin. To jednak, co na ekranie widać, wzbudza raczej pozytywne odczucia. Wykorzystana obrazowość zdaje się być przemyślana i nieprzesadzona, dzięki czemu uchroniła się przed kiczowatością lub niedoskonałościami, wynikającymi ze zbyt niskiego nakładu finansowego. Czasami mniej znaczy więcej – często to powtarzam.

To dobry czas na odświeżenie lub pierwsze obejrzenie tej produkcji. „Legion" doczekał się bowiem sequelu w postaci serialu i zakończył swój pierwszy sezon w zeszłym roku, a druga jego odsłona planowana jest na rok 2015. Sam temat jest zresztą interesujący, a wykorzystanie przepracowanych już wątków i rozwiązań nosi znamiona oryginalności. Jakkolwiek opis całości brzmi dość absurdalnie, to do wykonania niełatwo jest się przyczepić. Zresztą po co czepiać się czegoś, co ma być jedynie przyjemną, trzymającą w napięciu rozrywką?

Dział: Filmy
środa, 01 kwiecień 2015 17:51

Kamienie Liry. Potomek

Do przeczytania książki skłonił mnie opis i ilustracja okładkowa. Przyznaję, jestem wzrokowcem i skusiła mnie także liczba stron, choć akurat ten czynnik ostatnio bywa łudzący. Kiedyś duża objętość książki oznaczała (i w większości przypadków się to sprawdzało) wciągającą, wielowątkową powieść, od której nie dało się oderwać, dopóki nie przeczytało się ostatniej strony. Dziś pozornie jest tak samo, ale - powiedzmy sobie szczerze - jakoś to już nie jest ta sama. Jak było w przypadku Kamieni Liry? O tym poniżej.

Akcja powieści toczy się dwutorowo. Utrzymany w bardzo tajemniczym tonie prolog sugeruje nam coś niezwykłego. Bohaterowie dostają złe wieści: zło wraca do gry, światu grozi zagłada. Jedynym ratunkiem jest Ona, którą czytelnik pozna niedługo potem. W ten oto sposób przenosimy się do współczesnego Londynu, gdzie w szkole z internatem uczy się Ariel, rudowłosa nastolatka, bez przeszłości, przyciągająca kłopoty niczym magnes. Od tego momentu te dwa wątki będziemy poznawać wymiennie, a z każdym rozdziałem będą one wzbogacane o nowe postaci, szczegóły i pomniejsze wątki.

Początkowo lektura była dość łatwa i przyjemna, z czasem stała się coraz trudniejsza. Dlaczego? Otóż z góry założyłam, że Ariel jest postacią kluczową dla całej fabuły i że to jej osoba może wszystko zmienić. Poznając kolejne rozdziały, już nie byłam taka pewna. Nie wiem, czy od początku zamysł był inny i zmienił się w trakcie powstawania historii, ale mniej więcej po przeczytaniu połowy książki doszłam do wniosku, że Ariel jest raczej jedną z głównych postaci, a nie główną.

Fabuła staje się bardziej rozbudowana, poznajemy kolejne szczegóły, pojawiają się nowe postaci, a i cała akcja staje się bardziej brutalna i krwawa. Przemianom ulega także Ariel, która początkowo jest dystansującą się nastolatką bez wspomnień i przeszłości, potem staje się naiwną i uległą ofiarą manipulacji jednego ze swoich zaciekłych wrogów (których rzecz jasna nie pamięta, bo i skąd?), by w końcu stać się niewolnicą, niezdecydowaną, czy uciekać czy zostać. Przyznam, że naiwność bohaterki wobec kolejno poznawanych mężczyzn graniczy z głupotą. Że była samotna i potrzebowała kogoś bliskiego, to rozumiem, ale żeby nie uczyć się na błędach, tego już nie. Odrobina podejrzliwości nikomu by nie zaszkodziła.

W tej książce wszystkiego jest bardzo dużo, co z jednej strony może świadczyć o pomysłowości autora, a z drugiej o niezdecydowaniu, co wybrać, a z czego zrezygnować, by w konsekwencji wziąć wszystko. Mamy więc zwyczajną nastolatkę, która jednak zwyczajna nie jest, mamy tajemnicze krucze bractwo, wewnętrznie podzielone oraz pradawnego boga, który zbiera armię, by, po odzyskaniu postaci cielesnej, obrócić świat w perzynę. Trudnością było dla mnie podczas czytania, przestawianie się na śledzenie losów jednego bohatera, a zaraz potem drugiego.

To dlatego bardzo trudno mi określić, do kogo właściwie jest skierowana ta książka. Prolog sugeruje, że do miłośników cięższego fantasy, kolejne rozdziały z Ariel w roli głównej, że do nastoletniego czytelnika. Z takiego połączenia trudno dokonać ujednolicenia. Stwierdzenie, że każdy znajdzie tu coś dla siebie także będzie niewłaściwe, bo nie każdy zechce się przedzierać przez rozdziały, które  go w ogóle nie interesują.

Biorąc pod uwagę fakt, że o autorze nie można znaleźć żadnej informacji, prawdopodobnie jest to debiut, który na jednym tomie się nie skończy. Czy jednak sięgnę po kolejną część, gdy się już pojawi, tego nie wiem. Iście barokowa mnogość i obfitość wszystkiego trochę zniechęca, bo nie zawsze dużo oznacza dobrze. Czasem mniej i bardziej lakonicznie jest tym, czego czytelnik potrzebuje.

Dział: Książki
poniedziałek, 30 marzec 2015 20:11

Kłamca 2: Bóg marnotrawny

Po lekturze pierwszego tomu „Kłamcy" niemal natychmiast sięgnęłam po drugą odsłonę historii Lokiego. Przypadły mi do gustu wykreowane przez Ćwieka postaci oraz język, któremu chociaż daleko było do określenia mianem wyszukanego, to zawierał w sobie trafne metafory i zabawne dwuznaczności. Autor urzekł mnie także luźnymi, mniej lub bardziej skrytymi nawiązaniami do codzienności oraz kultury popularnej. Tego też szukałam w „Kłamcy 2: Bogu marnotrawnym".

Okładka, której opis przy pierwszym tomie niecelowo pominęłam, niewiele różni się od swojej starszej siostry. Mężczyzna na obwolucie (bez wątpienia Loki) odpala na wietrze papierosa. Ubrany jest w trochę żołnierskim stylu, na plecach przewiesił niemałych rozmiarów broń i pluszowego misia, a w garści trzyma krucyfiks (najpewniej). Do klapy kurtki przymocowaną ma przypinkę „i love Norway"; zwisa z niej także para okularów lenonek. Nad postacią unosi się laurowy wieniec. W tle, nieco wyblakłe, znajdują się dwie inne postaci – to bohaterowie obwoluty poprzedniego i następnego tomu. Wszystko nabiera jednak sensu dopiero po przeczytaniu książki. Przyznaję, że sposób przedstawienia postaci w sensie techniki wizualnej nieszczególnie mnie porywa. Loki z okładki wydaje się postacią z nie najnowszej gry komputerowej. Chyba lepiej wyglądałby w bardziej komiksowej odsłonie.

Loki wciąż pozostaje na usługach aniołów. Nieustannie gromadzi pióra i przekracza granice, których nie mogą przekroczyć skrzydlaci. Drugi tom skupia się bardziej na przeszłości byłego boga, jego komplikujących się relacjach z konkretnymi przedstawicielami zastępów oraz warstwie emocjonalnej. Loki dochodzi do siebie po utracie Sygin i raz jeszcze pokazuje, że zdolny jest do przeżywania głębokich uczuć. I nie mam tutaj na myśli szczególnie złośliwych dowcipów.

Zasadniczą zmianą w drugim tomie „Kłamcy" jest przede wszystkim sposób budowy fabuły. Ćwiek odszedł od zbioru typowych krótkich opowiadań, a zastąpił je zestawem logicznie i chronologicznie połączonych ze sobą historii, jakkolwiek wciąż nie jest to rzecz całkowicie płynna. Chociaż może, w pewnym sensie, wciąż są to opowiadania? Tylko dłuższe, bardziej rozbudowane oraz odnoszące się do wcześniejszych poczynań Lokiego.

Początkowo nie czytało mi się „Boga marnotrawnego" najlepiej. Irytowały przede wszystkim superkrótkie podrozdziały. Zdarzało się, że na dwóch stronach cztery razy zmieniała się perspektywa, odgrodzona wariacją na temat typowych trzech gwiazdek. Nie pozwalało to nie tylko wczuć się w akcję, ale i zwyczajnie nią zainteresować. Miałam chwilę, w której myślałam, że pożegnam tymczasowo „Kłamcę" i przerzucę się na coś mniej irytującego. Na szczęście wkrótce historia wróciła na tory znanej mi jakości i tak drastyczne kroki nie były konieczne.

Fabularnie historia ma lepsze i gorsze momenty. Niektóre fragmenty czytałam z zapartym tchem, inne nieco mnie nudziły. Zdarzyło się, że ogólne wrażenie psuło zakończenie danego epizodu. Zdecydowanym plusem całości jest jednak podjęcie przez Ćwieka próby ulokowania wydarzeń z pierwszego tomu w rzeczywistości drugiego. Nie chodzi tylko o „kamienie milowe" historii, ale też jej poboczne aspekty.

Podobnie jak w przypadku pierwszej odsłony najmocniejszym elementem powieści są kreacje postaci. Loki, pomimo pewnych zmian w warstwie psychologicznej, wciąż pozostaje kłamliwym draniem z doskonałymi puentami i ciętymi ripostami. Nowi bohaterowie w postaci dwójki greckich bogów – perfekcyjne. No i aniołowie, którzy okazują się bardziej przebiegli i cwani, niż się mogło początkowo wydawać. A skoro jesteśmy już przy skrzydlatych... Mimo faktu, iż cenię sobie tę kreację, to w drugim tomie „Kłamcy" złapałam się na tym, że przedstawiciele sfer niebieskich nieszczególnie się od siebie różnią. Kilka razy Michał zlał mi się z Gabrielem. Jedyną różnicą wydaje się to, że Michał budzi strach i respekt pośród skrzydlatych stróżów, co Ćwiek zawsze skrzętnie odnotowuje. Poza tym, zwłaszcza w kwestii wypowiedzi, Michał i Gabriel mogliby być klonami.

W sferze językowej spodziewałam się skoku jakościowego, zapowiedzi tego, co znam z „Chłopców" czy „Dreszcza". Okazało się jednak, że tutaj Ćwiek nie tylko się nie poprawił, ale nawet w pewien sposób pogorszył – chwilami miałam wrażenie, że pisał to ktoś inny, ktoś starający się go naśladować. W tekście zdarzają się wtręty ze staropolskim rodowodem, których obecność nie jest warunkowana żadną logiką poza ewentualną próbą uniknięcia powtórzeń. Tylko, dlaczego unikać ich kosztem płynności językowej?

„Bóg marnotrawny" dorównuje poziomem poprzedniej części „Kłamcy", chociaż jego wady i zalety rozłożone są zupełnie inaczej, niż poprzednio. Ćwiek pogłębił rys psychologiczny Lokiego oraz dołączył kilka postaci do jego kompanii, ale mniej uwagi poświęcił językowej staranności i kreacjom drugoplanowym. Na wierzch wypłynęły też błędy, których nie dostrzegałam wcześniej. W ogólnym rozrachunku powieść pozostaje jednak wciąż tekstem inteligentnym, w sposób szczególnie przemyślany wykorzystującym realia XXI wieku oraz czerpiącym garściami z popkultury. Czytając nie raz rozciągałam usta w uśmiechu i gratulowałam w myślach autorowi. Jestem niemal pewna, że drobnostki, które osłabiały przyjemność płynącą z lektury, znikną w następnych częściach. A przeczytam je z pewnością.

Dział: Książki
niedziela, 29 marzec 2015 19:52

Zły jednorożec

Jednorożce. Znamy je wszyscy. Kochamy i podziwiamy. Uważamy za niewinne, piękne i dobre. To wcielenie esencji magii, niemal świętość. Nawet Szeregowy (Pingwiny z Madagaskaru) kocha jednorożce, a małe dziewczynki bawią się ich różowymi, miniaturowymi podobiznami.

Jednak wystarczy spojrzeć na okładkę książki Platte F. Clarke'a, by wiedzieć, że po jej lekturze już nigdy nie spojrzymy na jednorożce tak bezkrytycznie, jak wcześniej. Pomijam sam fakt (tu ukłon w stronę autora ilustracji), że jednorożec na okładce bardziej przypomina wściekłego konia, a i sam tytuł nie zapowiada słodkiej bajki dla dzieci. Jedno jest pewne; przeczytanie historii o złym jednorożcu wiele zmienia.

Akcja tej niezwykłej historii toczy się na kilku płaszczyznach czasowych. Oto mamy jednorożca, a właściwie księżniczkę jednorożca, której jednak daleko do spokojnych i niewinnych stworzeń, za jakie dotychczas my ludzie, jednorożce uważaliśmy. Księżniczka jest okrutna, potężna i zmanierowana, ale najgorsze jest to, że jest niesamowicie żarłoczna i najbardziej na świecie uwielbia pożerać żywe stworzenia. Zjada, co się jej nawinie: krasnale, chochliki, frobbity, a nawet ludzi. To ostatnie wynika z faktu, że księżniczce znudziło się już wszystko, co jest skażone magią, a zamarzyło się jej coś zwyczajnego i, jak sama mówi, z duszą. Stąd podróż do świata ludzi, w towarzystwie maga niewolnika i postanowienie, by schwytać i zjeść chłopca,  który jednak tak do końca zwykły nie jest.

Nastoletni Max jest uczniem gimnazjum i raczej nie wyróżnia się z tłumu. Lubi komputery, ma zwariowanego przyjaciela i jest obiektem przykrych żartów i drwin ze strony szkolnego łobuza. Max nie jest jednak zwyczajny. Przypadkiem znajduje pod swoim łóżkiem książkę, o której dawno zapomniał i którą tylko on może otworzyć. Ta książka to Kodeks, przedmiot tak stary, jak legendarny i poszukiwany.

Niespodziewanie Max z przyjaciółmi trafi do przyszłości, gdzie dane mu będzie poznać opłakane skutki apetytu złej księżniczki. Czy mając do dyspozycji magiczną książkę, która otwiera się jak chce i nigdy na tej informacji, której bohater potrzebuje, można stanąć do walki z armią Robo-księżniczki? Czy pomoc ponurego krasnoluda, Sary - mistrzyni judo i Dirka, który umie porywać tłumy wystarczy? Naprawdę warto się o tym przekonać samemu.

Zły jednorożec, otwierający trylogię o tym tytule, to historia inna od wszystkich. Wszystko, co już znamy  z książek, baśni i filmów, tutaj autor przedstawia w zupełnie nowym świetle. Powieść jest zabawą motywami i swoistą grą z czytelnikiem. Ktoś, kto lubi książki, gry i filmy, będzie miał niezłą rozrywkę, poznając kolejne postaci i doszukując się odwołań do tworów współczesnej kultury masowej. Historia jest ciekawa i napisana z humorem (często czarnym), a dialogi aż skrzą błyskotliwością i ciętymi ripostami. Książkę czyta się naprawdę przyjemnie i aż chciałoby się od razu sięgnąć po drugą część o równie wiele mówiącym tytule Puchowy smok. Jeśli zatem lubicie gry słowne i nietypowe rozwiązania fabularne, to zachęcam do przeczytania Złego jednorożca. Nie będziecie się nudzić!

Dział: Książki