listopad 23, 2024

Rezultaty wyszukiwania dla: Jez

niedziela, 14 czerwiec 2015 15:04

Ciemność płonie

Miałam kiedyś okazję uczestniczyć w warsztatach pisarskich, które prowadził Jakub Ćwiek. Przez całe zajęcia zastanawiałam się, dlaczego autor, który w podobnie logiczny sposób opowiada o pisaniu – jakby zgłębił tajemną wiedzę w tym zakresie – pisze równie przeciętne książki. Bo nie oszukujmy się, chociaż „Kłamcę" czy „Dreszcza" albo „Chłopców" czyta się z ukontentowaniem, to rzecz nie wspina się na literackie wyżyny (jakkolwiek taką potencjalną możliwość widać). Zanim sięgnęłam po „Ciemność płonie", słyszałam na jej temat kilka zachęcających opinii-komentarzy, w tym dwa, które naprawdę zaostrzyły mój na powieść apetyt. Po pierwsze – to zdaniem czytelników najlepsza powieść Ćwieka. Po drugie – zupełnie odmienna od późniejszych, ponieważ „się nie sprzedała, a z czegoś trzeba żyć" i autor postawił na... na to, co postawił. Prawda tego pierwszego to rzecz relatywna. Jeżeli zaś chodzi o drugie, to nie potrafię ani potwierdzić, ani obalić tej plotki. Strzelam jednak, że to bzdura, bo chociaż „Ciemność płonie" odróżnia się od wymienionych wcześniej tytułów autora, to wciąż wyraźnie widać w niej jego styl.

Okładka nowego wydania „Ciemność płonie" z SQN mi osobiście bardziej przypadła do gustu, niż ta proponowana przez Fabrykę Słów, jakkolwiek to pierwotny wydawca wykazał się większą kreatywnością. Czarną obwolutę rozdziera krzykliwy czerwony napis z tytułem i jednozdaniową reklamą zawartości. Nietypowe, dynamiczne i nieco niewyraźne zdjęcie nad literami intryguje i, co najważniejsze, idealnie kompiluje się z zawartością powieści.

A co znajdziemy w środku? Historię niemal z życia wziętą. Oto katowicki dworzec, o którym mówi się jak o ostatnim przystanku bezdomnych z całego kraju. Gdy tu przychodzisz, to jedynie po to, żeby umrzeć. Prawda jest jednak dużo bardziej skomplikowana. Katowicki dworzec w opowieści Ćwieka nie jest umieralnią, a ostatnią deską ratunku przed Ciemnością. To jedyne miejsce, gdzie Wybrani mogą się ukryć, by nie pochwyciły ich płonące macki wroga. Skazani na spanie na kartonie, pełne pogardy spojrzenia i wieczny strach, pozbawieni monety ludzie, żyją na dworcu. Wkrótce dołącza do nich studentka kulturoznawstwa, Natalia, która nieopatrznie oddała jednemu z Wybrańców swoją monetę i dowiedziała się, że Ciemność płonie.

Pomysł jest świetny. Chapeau bas, jestem pod wrażeniem, uścisnęłabym autorowi rękę i poklepała po plecach za ujawnienie światu tego fascynującego konceptu. Osobiście nigdy już nie spojrzę na bezdomnych w ten sam sposób, szczególnie na tych, egzystujących na dworcach. A więc ustaliliśmy – pomysł okazał się kapitalny. Niestety, gorzej z wykonaniem.

Nie o to chodzi nawet, że wykonanie jest kiepskie, ale że ma ogromny potencjał, by być dużo lepszym. Historia miała szansę stać się mroczną i demonicznie hipnotyzującą, jak najlepsze powieści Kinga; mogła jeżyć włoski na karku i zmuszać do szczękania zębami ze strachu; zawierała w sobie predyspozycje, by zaczęli wzbogacać się terapeuci całego świata. Tymczasem Ćwiek postawił na sporą dawkę obyczajówki, dużo gadania i naprawdę garstkę faktycznego mroku. Skwierczące ciała, rozpadające się światy, śnieg z łuszczącego się krajobrazu? Boskie! Tylko, dlaczego tak mało?

W językowym aspekcie „Ciemność płonie" brakuje tej plastyczności, o którą aż proszą się przywoływane przez autora obrazy. Nie chodzi o nagromadzenie wyszukanych metafor i odkrywanie piekielnej strony Orzeszkowej. W którymś jednak momencie, i to nieszczególnie odległym, Ćwiek zaczyna powtarzać identyczne zwroty podczas opisywania kolejnych konfrontacji z Ciemnością. W takich chwilach miałam ochotę odszukać autora i żałosnym głosem zapytać: ale dlaczego? No, dlaczego?

W tej sferze Jakub Ćwiek sporo stracił w moich notowaniach, ale odbił na kreacji bohaterów. Nie są to może wybitnie skomplikowane psychologicznie postacie, gotowe wyjść z kart powieści, jeżeli tylko ładnie się poprosi, ale wyraźnie się od siebie odróżniają. Odmienność perypetii, które popchnęły ich na dworzec to coś, na co czekałam. Widać tutaj wyraźnie, że opłaciły się dni spędzone przez autora na katowickim dworcu.

„Opowieści dworcowe", swoisty bonus dołączony do „Ciemność płonie", nie przypadły mi niestety do gustu. Niepotrzebnie wulgarne, mało przekonujące i budujące wrażenie, że autor nie wyciągnął żadnych wniosków ze swoich doświadczeń. Całość wydaje się potraktowana pobieżnie i bez zaangażowania. Zupełnie inny obraz bezdomnych wyłania się z fikcyjnej powieści i doświadczeń autora. W przypadku pierwszego, między wierszami, znaleźć można naukę, że nie każdy bezdomny to menel, a z tego drugiego wyłania się wrażenie, że bezdomny to tylko anonimowy krętacz, oszust i fałszerz. W dodatku nierzadko zapominający o higienie z wyboru.

Nie wiem, ile prawdy jest w plotce, że Jakub Ćwiek zdecydował się pisać lekkie, ironiczne historyjki z wykorzystaniem popkulturowych wtrętów z powodów finansowych. Wierzę jednak, że gdyby postawił na mrok zamiast śmiech, mielibyśmy na polskim gruncie naprawdę niezwykłego pisarza horrorów. Kto wie, może nawet okrzyknięto by Ćwieka polskim Kingiem? „Ciemność płonie" to zdecydowanie koncepcyjnie najciekawsza z powieści autora. Mam nadzieję, że nie ostatnia o podobnym sznycie.

Dział: Książki
piątek, 12 czerwiec 2015 20:02

Paddington

Zima 2015 roku przyniosła ze sobą wiele ciekawych premier. Dwie z nich zaciekawiły mnie szczególnie, gdyż były związane z książkami i znanymi całemu światu historiami. Zalicza się do nich film o misiu Paddingtonie, do którego aż dwa wydawnictwa wypuściły łącznie kilka książeczek. Korzystając z okazji, że film pojawił się w końcu na DVD, postanowiłam dać mu szansę. Lubię czasem odprężyć się przy dobrym kinie familijnym, lecz tutaj nie jestem w pełni pewna, czy „Miś Paddington" mnie pod tym względem usatysfakcjonował.

Na odległym kontynencie, daleko od wszelkiej cywilizacji i smrodu spalin, mieszka mała rodzinka misiów. Dawniej Dziadek i Babcia Misiowie poznali pewnego londyńskiego podróżnika, który poczęstował ich marmoladą i pokazał trochę ludzkich zwyczajów i zachowań. Lata później Dziadkowie przekazują całą wiedzę swojemu małemu podopiecznemu o dźwięcznym imieniu, wymawialnym tylko w misiowym języku (fonetycznie: rrrooooaaaarrrr). Pech chce, że wyspą wstrząsa trzęsienie ziemi, w którym Dziadek Miś ginie. Babcia, widząc utracony dob{jcomments off}{jcomments on}ytek życia i ukochanego, postanawia odejść do Domu Emeryckiego dla Misiów, zaś małego Misia wysłać na wyprawę do Londynu. Ma odnaleźć podróżnika sprzed lat i poprosić o obiecaną gościnę. Pech chce, że niewiele rzeczy idzie po myśli malucha. Po godzinach spędzonych samotnie na stacji, interesuje się nim pewna szalona rodzinka. Niezdolni do mówienia w języku misiowym, nadają mu imię Paddington i zabierają na noc do domu. Okazuje się jednak, że życie w dżungli nie ma zbyt dużo wspólnego z miejskim pędem, a zamiast podróżnika na Paddingtona czeka jego córka, pragnąca zemsty za zhańbienie rodziny.

Na wstępnie przyznam, że historię Misia Paddingtona znałam dotąd w zupełnie innej wersji. Starałam się znaleźć opowieści z dzieciństwa, aby porównać je z historią z filmu, jednak domowe zbiory zawiodły. Jestem za to pewna, że gdyby twórcy zostali przy oryginalnej wersji wydarzeń, całość nabrałaby pewnego magicznego klimatu. Tymczasem nowe przygody Misia są nastawione na życie w nowoczesnym Londynie, wraz z wszelkimi pomysłami na wykorzystanie ludzkich wynalazków jak na przykład...szczoteczka do zębów. Zdradzę, że scenarzysta nie popisał się pomysłowością, bo motyw szczotki jako patyczka do uszu był nie raz wykorzystywany. Brak umiejętności posługiwania się prysznicem również. Można by wymyślić tyle nowych gagów, ale niestety tutaj pozostano przy wszystkich chwytach, które od lat znamy (i, po części, kochamy).

Poza tym wyobrażacie sobie, że widok misia na ulicach Londynu nikogo nie zdziwił? Ja bym przystanęła z zainteresowania i patrzyła, o co chodzi i skąd się misiek wziął na środku miasta. I to do tego na dworcu! Większość normalnych ludzi zadzwoniłaby po straż miejską lub do zoo z pytaniem, czy mają wszystkie zwierzaki na wybiegach. Ale nie Londyńczycy! Ich największym oburzeniem był tekst Henry'ego Browna (tatuśka) do rodzinki: „O, niebezpieczny nieznajomy! Trzymajcie spuszczony wzrok. Tam stoi jakiś misiek, pewnie coś sprzedaje."

Na tle banalnej fabuły zdecydowanie wybiła się gra aktorska. O ile Nicole Kidman była po prostu w porządku i nie zachwyciła mnie za specjalnie swoim występem – może to dlatego, że zwyczajnie uważam jej postać za niedopracowaną –, o tyle całą rodzinkę Brownów uważam za przeuroczą. Dzieciaki były naturalne i dobrze odwzorowały współczesną młodzież w wieku 10-15 lat. Mary – mama i oddana żona – wyszła Sally Hawkins fenomenalnie. Pokochałam ją od pierwszej sceny za bijący na kilometr optymizm i zwariowanie. Za to Hugh Bonneville, wcielający się w rolę Henry'ego, taty Brownów, już tak oswoił mnie z wieloma swoimi wcieleniami, że po pierwszych scenach z jego udziałem wiedziałam, co podaruje widzom tym razem. Do kompletu dołączyła fenomenalna Julie Walters oraz znany i lubiany Jim Broadbent – obydwoje znani z ekranizacji serii powieści J.K. Rowling o młodym adepcie magii – Harrym Potterze. Całości dopełnia występ Bena Whishawa, który podkładał głos pod Paddingtona i niesamowicie odwzorował emocje, który w przypadku takiego zabiegu są niezwykle ważne.

Niemniej film ma też swoje wady. Poza wspomnianą na początku utratą uroku przez uwspółcześnienie historii, kilka elementów zostało zdecydowanie przesadzonych. Akcje postaci Kidman mnie nudziły i sprawiały, że chciałam przewinąć sceny z nią. Również wspominany wyżej brak zdziwienia społeczeństwa na widok miśka był dla mnie absurdalny i mimo że rozumiem, iż „Paddington" to film familijny, mający zauroczyć głównie młodszych odbiorców, tak zrobiona w ten sposób „ucieczka" przed wprowadzeniem hycli i polowania na niewinne zwierzę do filmu wydała mi się brakiem dobrego pomysłu na ominięcie wątku. Chyba że prawdziwym i dla Londynu jest to, co słyszy się o Nowym Jorku – żadnego tamtejszego mieszkańca nic nie może zdziwić, bo widzieli już wszystko.

„Paddington" okazał się przeuroczym filmem familijnym, w sam raz do obejrzenia przez rodziców i młodsze pociechy. Mam ponad dwudziestkę na karku, a bawiłam się naprawdę dobrze, mimo tych kilku absurdów, które zdołały wkraść się między dobre sceny. Polecam seans w sam raz na leniwe letnie wieczory – relaks w gronie rodzinnym gwarantowany.

Dział: Filmy
piątek, 12 czerwiec 2015 11:34

Stacja: Nowy Świat

Ustalmy na początku jedno. Jestem szczęśliwa, że polska literatura podąża z duchem czasu, że nie zamyka się w czterech ścianach zbitych z rozważań nad alkoholizmem, psioczenia i tworzenia kolejnego post-post-poststylu, bo przecież wszystko już było; że nie kreuje, w imię wyższych idei, siermiężnego science-fiction albo fantasy z nazwami nie do wymówienia. Cieszę się z istnienia rodowitej literatury popularnej i kibicuje jej bardzo mocno. A jeszcze żywiej kibicuje jej od chwili przeczytania „Kompleksu 7215" Bartka Biedrzyckiego, który chociaż bazował na koncepcji zagranicznego autora (myślę tu o nazwisku Dmitry Glukhovsky), to całkiem zgrabnie przeniósł ją na polski grunt. Całkiem zgrabnie jak na debiutanta. Nie ukrywam, że po „Stacji: Nowy Świat", drugiej części cyklu „Opowieści z postapokaliptycznej aglomeracji" spodziewałam się nieco więcej, niż tego „całkiem".

Okładka najnowszej powieści Biedrzyckiego wydaje się być jeszcze bardziej radioaktywna od pierwszej. Przygaszone kolory z „Kompleksu 7215" ustąpiły miejsca toksycznej zieleni „Stacji: Nowy Świat". Znajdująca się na froncie postać także wygląda na w dużo dalszym stopniu zainfekowaną egzystencją w nowej rzeczywistości – jest coś chorego i nienormalnego w jej bladej cerze oraz drapieżnym błysku w oku. W skali od zera do pięciu oceniam tę obwolutę na 4,5, a i to tylko dlatego, że hołduję zasadzie „jest dobrze, ale może być lepiej".

Akcja drugiej części cyklu „Opowieści z postapokaliptycznej aglomeracji" rozgrywa się... wcześniej, niż to, co miało miejsce w tomie pierwszym. Jest to historia Przymierza, największej wojny postapokaliptycznego świata. Historia wiąże się ściśle z poprzednią odsłoną serii, bowiem dotyczy postaci Nowickiego – tego samego, którego żywot zakończył Licznik, podejmując samobójczą misję. Jakie Stalker miał motywacje, by uśmiercić ojca? Tego możecie dowiedzieć się właśnie czytając „Stację: Nowy Świat".

Sprawa „chorowitości" postaci z okładki wydaje się w takim układzie dość przewrotna. Sugeruje bowiem, że akcja powieści toczyć się będzie później, po wydarzeniach z tomu pierwszego. Tymczasem akcja „Stacji: Nowy Świat" rozgrywa się przede wszystkim w przeszłości – już postapokaliptycznej, ale jednak przeszłości. Biedrzycki zrobił czytelnikom numer i zafundował im kompozycję szkatułkową – niby Borka wciąż pozostaje głównym bohaterem, który słucha opowieści Generała Groma o przeszłych czasach, ale w rzeczywistości o istnieniu rudego Stalkera wcale a wcale się nie pamięta. Jedynie w momentach, gdy pojawiają się klamry spinające obie płaszczyzny czasowe; gdy na scenę wchodzą młodsze wersje znanych już bohaterów, powraca świadomość, że to wciąż ta sama historia.

Biedrzycki wiele spraw wyjaśnia, ale wiele także pozostawia bez odpowiedzi. Jest też kilka takich, których wolałabym, żeby wcale nie wyjaśniał, zostawiając miejsce wyobraźni (historia Madonny Tuneli byłaby dużo lepsza bez ostatecznej puenty). Wyraźnie widać, że młody pisarz ma znacznie więcej do powiedzenia na temat wykreowanego świata. Nie chodzi tylko o wyraźne furtki w tekście, ale i odautorskie przypisy, odsyłające do wcześniejszego tomu albo opowiadań (niekoniecznie własnego pióra). Pytanie tylko, czy sama obecność drzwi zachęca, żeby przez nie przejść. Prawdę powiedziawszy, chociaż doceniam ten zabieg, wiele jest w „Stacji: Nowy Świat" elementów, które zamiast zachęcać do lektury, zachęcają do jej porzucenia.

Rozumiem przyjętą estetykę i kreację inteligentnych, pyskatych, odważnych kolesi, którzy lubią wystrzelać magazynek w imię wyższej idei, albo zwyczajnie dla sportu. Rozumiem też ich obsesyjne podejmowanie ryzyka i próbę wyjaśnienia dramatów z przeszłości. Nie rozumiem za to tego, jak ze sobą rozmawiają – tak, jakby każdy był na tyle błyskotliwy i zabawny, że w dowolnym momencie potrafiłby wyjść na scenę i wykonać przekomiczną improwizację. Bohaterowie przerzucają się zabawnymi tekstami, nierzadko pełnymi nawiązań do tekstów kultury, których znać w ogóle nie powinni. Nie wierzę bohaterom tego świata. I nie wierzę też światu, który opisywany jest jako zapominanie „dobrej przeszłości" – ludzie nie pamiętają piwa, Internetu i wielu innych drobiazgów – ale porównaniami z otaczającej czytelnika, a nie bohatera, rzeczywistości i to rzeczywistości bardzo charakterystycznej (aktualne wydarzenia polityczne, społeczne i kulturalne). Widzę w tym sporą dawkę niekonsekwencji, która wyraźnie wybija z rytmu.

„Stacja: Nowy Świat" chwilami bardzo mi się dłużyła. Kolejne opisy strzelanek, leżących krwawym pokotem ciał i wracanie do tych samych problemów wewnętrznych, z czasem robiły się zwyczajnie nudne. Zwłaszcza, że bitwy niewiele się od siebie różniły. Po pierwszym tomie miałam nadzieję na większą rolę mutacji, starć z kreaturami nowej rzeczywistości, przedzierania się przez pokryty czarnym śniegiem świat. A co dostałam? Bandę agresywnych mężczyzn z wybujałym ego. Efekt był tego taki, że wszyscy byli mi obojętni. Równie dobrze mogli zginąć, nawet by mi powieka nie zadrgała.

Niezmiennie usatysfakcjonowani pozostaną mieszkańcy Warszawy, zwłaszcza ci, którzy swoje miasto dobrze znają. Nie da się ukryć, że znacząco wzbogaca to lekturę. Szczególnie, że autor powieści wyraźnie wychodzi z założenia, iż nazwy kolejnych punktów charakterystycznych są czytelnikowi dobrze znane i nie wymagają wyjaśnień.

Jestem rozczarowana. Liczyłam na porządny wybuch, a dostałam zimne ognie. Chociaż bardzo starałam się, żeby było inaczej, to bohaterowie „Stacji: Nowy Świat" byli mi raczej obojętni, a kolejne wydarzenia także zdawały się nieistotne. Zakończyłam lekturę bez emocjonalnego pobudzenia. Doceniam umiejętność Bartka Biedrzyckiego do ciętych ripost i dowcipnych odzywek, ale jak na ironię, to właśnie ich nadmiar przyczynił się do mojej oziębłości. Jeżeli jednak marzy się Wam kariera bohatera do zadań specjalnych i nieograniczony magazynek, bierzcie „Stację: Nowy Świat" w ciemno.

Dział: Książki
wtorek, 09 czerwiec 2015 12:47

Następczyni

„Następczyni" to już czwarty tom serii „Rywalki", ale tak właściwie, to chyba raczej pierwszy tom rozpoczynający nowy cykl. Tym razem to nie America jest główną bohaterką, a jej córka, która podczas eliminacji ma za zadanie odnalezienie przyszłego księcia.

Księżniczka Eadlyn w przyszłości zostanie samodzielnie rządzącą królową. Dziewczyna pogodziła się z losem i bardzo pilnie przygotowuje się do swoich obowiązków. Problem jednak polega na tym, że nie zauważa jak bardzo bywa egoistyczna, a egoizm nie jest pożądaną cechą przyszłego władcy. Okazuje się, że oczy otworzą jej dopiero eliminacje i pobyt w zamku chłopców, których z początku nienawidzi z całego serca.

Powieść Kiery Cass to z definicji dystopia, ale... moim zdaniem trylogia „Rywalki" opowiadała raczej historię „Kopciuszka" tylko w znacznie bardziej dziewczęcy sposób niż oryginał. „Następczyni" również pokazuje problemy dojrzewającej nastolatki, o ograniczonej wolności i swobodzie wyborów. Bunt i własne pragnienia niekiedy przysłaniają Eadlyn wszystko inne. Całość natomiast została przedstawiona w otoczce pałacu, bali i pięknych sukni.

Młodzieżowa seria Kiery Cass wzbudza wiele kontrowersji. Spotkałam się zarówno z opiniami wychwalającymi ją pod niebiosa jak i zdaniem, że książki są naprawdę marne. Jeżeli ktoś sięga po nią z nadzieją na cudownie skonstruowaną dystopię, to niestety ma pełną szansę się zawieść. „Rywalki" to seria dla nastoletnich dziewczyn - tak jak wspomniałam wcześniej, historia niemalże „Kopciuszka".

Wydaje mi się, że nastolatki szukające romantycznej powieści w niecodziennym klimacie twórczością Kiery Cass będą zachwycone. Ja sama szukałam lekkiej, wciągającej lektury i tak właśnie odebrałam „Następczynię", którą czytało mi się rewelacyjnie szybko i z przyjemnością. Nie zaprzeczam, że to powieść czysto rozrywkowa, ale moim zdaniem zdecydowanie nie jest to powód by ją przekreślać - niekiedy nawet wręcz przeciwnie.

Sympatycznie skonstruowana historia posiada otwarte zakończenie. Oznacza to zapewne, że pojawią się kolejne tomy - i dobrze! Uważam, że seria jest warta kontynuowania, bo każdy potrzebuje kilku chwil, w ciągu których może oderwać się od rzeczywistości i przenieść do zupełnie innego, pozbawionego jego własnych problemów świata. Z przyjemnością dowiem się w jaki sposób dalszy przebieg eliminacji wpłynie na dumną księżniczkę Eadlyn i czy stanie się dzięki nim bardziej podobna do swojej matki. Każdemu kto szuka lekkiej, dziewczęcej lektury, „Następczynię" chętnie polecę - dla wielbicieli powieści dystopicznych lub typowego fantasty książka zdecydowanie się nie nadaje.

Dział: Książki
niedziela, 07 czerwiec 2015 19:33

Gretel i ciemność

Często przy doborze danej lektury kierujemy się detalami: ilustracją, opisem, chwytliwym tytułem, itp. Wybieramy po części w ciemno i albo dostajemy coś co spełnia nasze oczekiwania, albo coś co je przekracza i to w sposób, którego nie podejrzewaliśmy. Możemy więc być totalnie zachwyceni albo jeszcze mocniej zawiedzeni.
W przypadku książki Gretel i ciemność hasłem klucz, które podziałało na moją wyobraźnię było imię zawarte w tytule. Skierowało ono moją wyobraźnię ku baśniom braci Grimm, choć w sumie nie do końca wiedziałam, czego się spodziewać.
Zdarza się, że po przeczytaniu książki myślę o niej jeszcze przez kilka dni i trudno mi doprecyzować, co chciałabym na jej temat powiedzieć. Stopniowo szczegóły układają się w całość i w duchu się dziwię, jak w trakcie czytania mogłam nie powiązać jednego z drugim.
Specyfikę baśni Grimmów zna chyba każdy. Choć historie te wciągają i fascynują, nie poleciłabym ich młodszemu czytelnikowi, bo stosowane w nich rozwiązania są okrutne, krwawe i choć wszystko pozornie kończy się w miarę dobrze, to przebieg fabuły mocno zapada w pamięć. Nietrudno się w nich dopatrzeć skaz moralnych, odwołań do ludzkiej seksualności, dewiacji i upodobania do czynienia okrucieństw.
A przecież baśń ma wpływać na wyobraźnię i intelekt. Ma rozwijać, dawać wzorce zachowań i postępowania, uczyć, że dobro jest nagradzane, a zło karane. Świat baśni można dowolnie zmieniać na swój własny użytek i kreować go tak, byśmy czuli się w nim dobrze i bezpiecznie, bo zdarza się, że to świat baśni właśnie jest jedynym ratunkiem i azylem. Pomaga on radzić sobie z trudnościami w życiu, z problemami dorastania i tymi związanymi z poszukiwaniem własnej tożsamości.
Na tych właśnie tezach w dużej mierze opiera się fabuła, jak dla  mnie zjawiskowej i genialnej w swej prostocie, powieści Elizy Granville.
Akcja toczy się na dwóch płaszczyznach czasowych, które z czasem coraz mocniej się przenikają, by w finale stać się spójną całością.
Wiedeń, rok 1899, koniec wieku.
Słynnemu psychoanalitykowi Josefowi Breuerowi, koledze Freuda po fachu, trafia się dziwny przypadek: młoda dziewczyna z ogoloną głową, w złym stanie zarówno psychicznym jak i fizycznym. Twierdzi, że niczego nie pamięta, nie ma uczuć ani potrzeb, bo jest maszyną. Zaintrygowany lekarz przyjmuje dziewczynę pod swój dach i stara się poznać przyczyny takiego zachowania, a co za tym idzie tożsamość nieznajomej.
Nazistowskie Niemcy, lata 40. XX wieku.
Mała Krysta jest trudnym dzieckiem. Osierocona przez matkę, pozbawiona uwagi ojca, zapracowanego lekarza, skazana na kolejne opiekunki z przypadku, dziewczynka sprawia kłopoty sobie i innym. Jest bardzo młoda, dlatego trudno jednoznacznie stwierdzić, czy otaczająca ją rzeczywistość jest dla niej czytelna. Dorośli, zwłaszcza opiekujące się Krystą kobiety, wydają się jej wiedźmami, które krzywdzą dzieci. Każdy przejaw złego traktowania przez innych, Krysta wplata w baśnie, które kiedyś opowiadała jej lubiana przez nią Greet. Pozbawiona jedynej osoby, która ją w miarę rozumiała, Krysta sama zaczyna tworzyć baśnie, by w ten sposób ocalić siebie i swoją tożsamość. Z dziecięcych wynurzeń wyłania się świat okrutny i brutalny, w którym takie pojęcia jak moralność, współczucie czy humanitaryzm, już od dawna nie istnieją.
Ciemne i wstydliwe karty historii II wojny światowej nabierają tutaj zupełnie innego wymiaru.
Mimo że po przeczytaniu całości, mogę śmiało stwierdzić, że książka podobała mi się bardzo, bardzo, to na początku czytało mi się ją trudno. Dwie przeplatające się perspektywy uniemożliwiały wyłapanie głównych wątków i bohaterów, a płynne przechodzenie ze świata ludzi do świata baśni dezorientowało.
Powieść ta jest trochę jak rebus, zagadka. Właściwie o niczym nie mówi się tutaj wprost, ani nie nazywa się rzeczy po imieniu. Opowiadanie o wojnie i jej okrucieństwach za pomocą metafor i aluzji powoduje, że tylko uważny i w miarę znający historię XX wieku, zrozumie, o czym jest ta książka. Tak naprawdę każdy szczegół: określenie, swobodnie wypowiedziana nazwa miasta, czy opis, są bardzo istotne. Podczas lektury sama kilkakrotnie posiłkowałam się Internetem, celem wyjaśnienia pewnych wątpliwości.
Finał powieści może się wydawać zbyt uproszczony, ale mnie bardzo się spodobał i nie wiem, może jestem mało domyślna, ale nie przewidziałam zupełnie, że tak się to rozwiąże. Tym bardziej jestem zauroczona i zadowolona z lektury.
Opowiadać o wojnie językiem baśni, zgrabnie wplatając w całość aluzje i metafory, sprawiając, że czytanie staje się dla czytelnika zagadką do rozwiązania, to moim zdaniem swoisty kunszt, który nie każdy autor posiada. Życzyłabym sobie i innym czytelnikom lubiącym książki trudne, więcej takich pozycji, jak Gretel i Ciemność i mam nadzieję na kolejne powieści spod pióra tej autorki.
Książka nie pozostawia czytelnika obojętnym i skłania do własnych poszukiwań oraz do refleksji. Coś niesamowitego. Polecam i zachęcam.

Dział: Książki
niedziela, 07 czerwiec 2015 13:21

Przeklęci

Zwykłam myśleć i mówić, że urodziłam się w niewłaściwych czasach. Za przeznaczenie swoich narodzin uważam raczej okres romantyzmu, czas powieści gotyckich i – z perspektywy czasu – żałośnie ckliwych i na poły tylko mrocznych historii oraz bardziej śmiesznych, niż wyrafinowanych dandysów. Kiedy więc trafiłam na nowy tytuł Joyce Carol Oates – „Przeklęci" – reklamowany jako „znakomita powieść gotycka", nie mogłam się oprzeć. Bo czyż istnieje lepsza rekomendacja dla spragnionego fana wymarłego gatunku literackiego, niż nowa-stara formalnie historia o intrygującym tytule, spisana przez autorkę, którą od lat już postrzega się jako jedną z czołowych kandydatek do Nagrody Nobla?

Okładka powieści nie zapowiada nawet w najmniejszym stopniu mroku kryjącego się na jej kartach. Oto kobieta ukazana od wysokości nosa do bioder, ubrana w zwiewną błękitną suknię z kwiecistym ornamentem w miejscu paska i widocznymi szwami kreacji, stojąca na tle szarej ściany – być może grobowca. Skręcone pasmo ciemnych włosów opada na zarumieniony policzek. Zdjęcie przenikają jeszcze cienie grafiki ogołoconych z liści drzew. Te drzewa-pędy zaczynają dopiero budzić niepokój. Ale to tylko kropla z emocji, które znaleźć można w samej książce.

Początek XX wieku, Princeton w stanie New Jersey, miejsce, w którym swoją siedzibę ma jeden z najbardziej renomowanych uniwersytetów świata; ale również dom wielu dystyngowanych osobistości. Czy jednak zupełnie gładkich i bez skazy? Kolejkę dramatycznych wydarzeń rozpoczynają mroczne sny, w których szacownych obywateli Princeton nawiedzają zmarli, upiory i strzygi. Lecz nie to stanowi kwintesencję Klątwy, o której to społeczność boi się wypowiadać na głos. Wkrótce w mieście pojawiają się tajemnicze postacie, co do których większość zgadza się, że posiadają nieprzeciętny urok i wyszukane maniery – tylko dlaczego każdy kto spogląda na szacownego jegomościa widzi go inaczej? – a na elitę princetońskich rodzin spada ciężar demonicznego przekleństwa. Gdy piękna Annabel Slade zostaje uprowadzona sprzed ołtarza, a w graniczących z miasteczkiem lasach budzi się podziemny świat, nikt już nie ma wątpliwości, że niewysłowione zbierać będzie okrutne żniwa. Nikt jednak nie wiem, jak bardzo okrutne...

Poza faktem, że powieść reklamowana jest jako historia gotycka, zawiera również na obwolucie rekomendację Stephena Kinga, który wypowiada się o niej, używając tak mocnych słów, jak: „intensywna", „wyzywająca", „przewrotnie zabawna" czy „hipnotyzująca". Nikt ani nic nie jest jednak w stanie przygotować czytelnika na to, co znajdzie po rozwarciu sztywnej okładki. Bo chociaż „Przeklęci" należą zdecydowanie do powieści czerpiących z nurtu gotyckiego, to są również misterną konstrukcją w ogólnym ujęciu literatury.

Kompozycyjnie należałoby uznać tę historię za multiszkatułkową. Z jednej bowiem strony Oates tworzy postać historyka, który jest autorem „Przeklętych" jako dzieła pretendującego do miana historycznego i autentycznego zbioru, a z drugiej zaś strony tenże badacz nie tylko rekonstruuje wydarzenia, ale i uzupełnia je o zapiski bohaterów. Akcje prowadzone są z perspektywy to jednego, to drugiego bohatera, z których każdy ma odrębne spojrzenie na fabułę – akcentując bądź wątpiąc w wątek fantastyczny – oraz wskazuje na kolejne formy zapisków: listy, dzienniki, notki. Postać historyka wraca w formie raczej krótkich, wtrąconych rozdziałów i komentuje wiarygodność bądź potencjalność wydarzeń.

Formę powieści gotyckiej uznałabym raczej za sztafaż dla opowieści, która tylko pozornie traktuje o zjawiskach nadprzyrodzonych. W rzeczywistości Oates wybrała na temat swojej powieści nie tyle demoniczne moce, co analizę społeczno-polityczno-kulturową XX-wiecznych Stanów Zjednoczonych. Przez tekst przewijają się wątki rozwoju nurtu socjalistycznego, równouprawnienia rasowego, wolności kobiet oraz potyczki z zakresu władzy, dotyczące zarówno rozgrywek na arenie zarządców uczelni wyższej jak i całego narodu amerykańskiego – jego kolejnych prezydentów i polityków.

Jakby tego było mało, co wprowadza dodatkowy zamęt w kwestii granicy pomiędzy realnością a fikcją, Oates przywołuje całą gamę znamienitych postaci historycznych. Na kartach „Przeklętych" pojawiają się między innymi Theodore Roosevelt, Grover Cleveland, Upton Sinclair czy Jack London – a to tylko garstka z przywoływanych nazwisk. Jedynie osoby zaznajomione z historią Stanów Zjednoczonych i jej postaciami będą w stanie rozgraniczyć, gdzie kończy się historia a zaczyna fikcja. Muszę przyznać, że ja miałam z tym sporo problemów i nie raz musiałam sięgać do różnorodnych encyklopedii.

Zresztą nie tylko fakty/wymysły wymagają naukowej kontroli. Bohaterowie „Przeklętych" odwołują się do zagadnień największych umysłów filozofii, prowadząc ze sobą dysputy bądź określając życiowe stanowiska. Niestety, jeżeli ktoś nie oddawał się nigdy lekturze podobnych tekstów bądź też nie studiował ich z przymusu obranego kierunku, może mieć problem ze zrozumieniem całości. Niektóre wydarzenia bowiem bazują na zgrzycie pomiędzy faktycznym przesłaniem a ich odbiorem przez postaci.

W warstwie technicznej książki znaleźć można znacznie więcej smaczków. Bardzo często do historii opowiadanych przez bohaterów włącza się historyk-narrator w formie przypisów. Dodatkowo autorka wyraźnie ingeruje w formę czcionki (skądinąd nieznośnie małej), to podkreślając to stosując kursywę w odniesieniu do wybranych fraz lub wyrazów. Nie potrafię niestety stwierdzić, jakie znaczenie – poza podkreśleniem ich istotności – próbowała przez to autorka uzyskać.

„Przeklęci" nie zawsze są, niestety, literaturą fascynującą. Z pewnością trzeba mieć do niej całe pokłady cierpliwości Bo chociaż nie można odmówić Carol najwyższej klasy umiejętności posługiwania się językiem czy stylizowania na literaturę gotycką; nietuzinkowych metafor (śnieg jako ornament powietrza pozostanie w mojej pamięci na zawsze) i porównań oraz ogólnej barwności tekstu, to całość potrafi nudzić i irytować (i to w nie w tych fragmentach, w których narrator przestrzega czytelnika przez nieciekawością swojego wywodu i daje przyzwolenie, by go pominąć – bez straty dla całości, jak zapewnia –, co sądzę jest wierutną bzdurą i krygowaniem się postaci). Zdaje się, że powieść skomponowana jest sinusoidalnie. Zaczyna się dość emocjonalnie przeciętnie, później zainteresowanie rośnie, a gdy osiągnie swój zenit znowu stopniowo spada, by za chwilę się podnieść i tak aż do zaskakującej puenty opowieści.

Z pewnością także pełną przyjemność z lektury będą czerpać jedynie ci, którzy z powieścią gotycką są zaznajomieni. „Przeklęci" odnoszą się do sztandarowych przedstawicieli tego gatunku, jednak nie są to nawiązania jawne i bezpośrednie, podane na tacy.

„Przeklęci" należą do kręgu literatury ambitnej, wymagającej całej gamy kompetencji z zakresu wiedzy historycznej, filozoficznej i literackiej. Zdecydowanie nie jest to też lektura na jedno posiedzenie, a miesięczne dawkowanie kolejnych treści. Jest to z pewnością dzieło wybitne, które w swej misternej konstrukcji należałoby porównać do najbardziej docenianej literatury klasycznej – i tak jak jej przedstawicieli, „Przeklętych" można jedynie pokochać bądź znienawidzić. Niemniej, chociaż nie jest to literatura lekka i łatwa w odbiorze, o to zarówno amatorzy dzieł o nacechowaniu historyczny, filozoficznym, społecznym, obyczajowym jak i noszących znamiona inteligentnego dowcipu ją docenią. Ja jestem pod wielkim wrażeniem i z niecierpliwością oczekuję ostatecznego przyznania Joyce Carol Oates momentu przyznania Nagrody Nobla. Bo, co do tego, że takie wydarzenie nastąpi nie mam żadnych wątpliwości.

Dział: Książki
czwartek, 04 czerwiec 2015 01:01

Fragment: "Srebrzyste wizje"

ANNE BISHOP

SREBRZYSTE WIZJE
Inni – tom trzeci

Rozdział 1

Czwartek, 10 maja
Meg Corbyn weszła do łazienki na zapleczu biura łącznika z ludźmi i starannie rozłożyła przyniesione ze sobą przedmioty. W myślach nazywała je przyborami do wieszczenia: środek antyseptyczny, bandaże i składana srebrna brzytwa z dekoracyjnie grawerowaną rączką; po jednej stronie zdobiły ją liście i kwiaty, a po drugiej, zwykłymi literami, wypisano jej oznaczenie – cs75. Przez dwadzieścia cztery lata Meg nosiła je zamiast imienia.

Dział: Książki
czwartek, 21 maj 2015 22:16

Między życiem, a życiem

Niekiedy wydaje mi się, że jedno życie to za mało, a innym razem, że zdecydowanie za dużo. Czasami chciałabym wydłużyć dobę, rozciągnąć godzinę, zyskać dodatkowy tydzień, miesiąc albo rok. Innym razem spoglądam na zegar lub kalendarz wyczekująco. Mój żołądek zwija się w stresie z bólu, w ustach zasycha, a oddech się spłyca. Pragnę, aby czas przyspieszył i minął bezpowrotnie. Żeby już było po. Nieważne, po czym. To trochę jak dwa życia, prawda? Nie, wcale nie. Bo nie zmieniają się ludzie, nie zmieniają się krajobrazy, nie zmieniają się bezpieczne kąty i zapach pościeli. A co, gdyby się zmieniały?

Sabine mogłaby uchodzić za absolutnie przeciętną uczennicę. Zarówno w Wellesley, jak i Roxbury. Zarówno w jednym życiu, jak i w drugim. Bo chociaż dziewczyna nie potrafi zrozumieć natury swojego istnienia, to każdej doby, o północy dokonuje „przeskoku". Czas w jednym życiu zatrzymuje się na chwilę, a minuty w drugim zaczynają płynąć. Do osiemnastych urodzin wszystko, co wydarzyło się w jednym życiu z ciałem Sabine, powtarzało się w drugim. Skaleczenia, złamania, a nawet farbowanie włosów. Lecz wraz z osiągnięciem pełnoletniości ta niesamowita zależność zostaje zerwana. Jeżeli zechce, dziewczyna może wybrać jedno z żyć. Wybierze wyższe sfery, czy klasę średnią? Jedno i drugie ma swoje zalety, ale seria zbiegów okoliczności doprowadza do zadziwiającej klarowności w tej sprawie. Przynajmniej do chwili, gdy w jednym z żyć Sabine poznaje Ethana...

Okładkę „Między życiem, a życiem" Jessici Shirvington nazwałabym typową i przeciętną. Na froncie tomu znajduje się urodziwa, acz pogrążona w melancholii młoda kobieta. W oknie odbija się jej twarz. Całość na zasadzie kontry wypełniono złamanym różem i chłodnym błękitem. Z kolei tył okładki nie zawiera nic poza blurbem. To obwoluta, która nieszczególnie przyciąga, ale i nie odstręcza. Pewnie pominęłabym ją, przeglądając regały w księgarni. A szkoda.

Szkoda, bo sama powieść jest całkiem ciekawa. Podchodziłam do niej z pewną rezerwą. Na początku, ponieważ nie byłam przekonana, co do jej gatunkowości. Zastanawiałam się, czy opis na okładce traktować dosłownie, czy to jedynie metafora podwójnego życia. Później z powodu nijakiego opakowania i tytułu, który brzmiał tak jakoś infantylnie i niemądrze. Ostatecznie, gdy wreszcie usiadłam do lektury, skończyłam ją w niespełna trzy godziny. Bo to właśnie taka lektura – jak zaczniesz, to skończysz dopiero wraz z ostatnią stroną.

Umówmy się, opowieść o kimś, kto wiedzie wiele żywotów jednocześnie, nie jest już szczególnie oryginalna. Zmienia się nieco mechanizm, problem bohatera; fakt, czy podróżuje w czasie czy też nie, ale zasadniczy koncept pozostaje ten sam. To jednak doskonały przykład tego, że pozornie wyświechtane pomysły, wciąż mogą sprawiać czytelnikowi przyjemność. „Między życiem, a życiem" czyta się przede wszystkim lekko, z napięciem (może niedoprowadzającym na skraj omdlenia, ale jednak napięciem), a nawet z chęcią kibicowania głównej bohaterce. Nietrudno zrozumieć podstawy jej dylematów, jakkolwiek niełatwo też pojąć niektóre decyzje.

Sabine jest bowiem całkiem dobrze wykreowaną postacią. W teorii jest dwukrotnie starsza od swoich rówieśników w obu wymiarach (żyje przecież podwójnie), ale nie daje tego do końca po sobie poznać. Najdojrzalszą z decyzji, jaką podjęła – co jednak świadczy o wyprzedzeniu „dorosłością" znajomych – wydaje się próba dostosowania w obu „wymiarach" oraz nie zdradzanie własnego problemu. Przynajmniej przez większość czasu. Jej perfekcyjne wtapianie się w realizm sytuacji, było dla mnie nieco zbyt idealistyczne i z tego powodu nieco przerażające, ale w pewnym sensie logicznie do przyjęcia. Sama Sabine to trochę egoistka, a trochę zagubione dziecko, w którym odwaga trwa w odwiecznej wojnie z brawurą. Z kolei Ethan to postać raczej papierowa. Swoisty nośnik prawdy a'la Paulo Coelho i bodziec, który napędza działanie Sabine.

Sposób prowadzenia narracji i język jest tutaj naprawdę nieskomplikowany. Żadnej finezji, czy zgrabności. To rzetelnie zrealizowany pomysł oraz uczciwie poprowadzona fabuła, która w warstwie technicznej nie oferuje nic ponad miłą przeciętność. Bardzo dobrze, bo Jessica Shirvington nikogo w ten sposób nie oszukuje. To lekka lektura, która tylko odrobinę gra na emocjonalnych strunach. Pozycja doskonała, gdy chce się odpocząć, zrelaksować i niezobowiązująco zająć wolny czas.

Nie mam żadnych wątpliwości, że „Między życiem, a życiem" bardzo szybko zyska rzeszę może nie tyle fanów, co ludzi, którzy uznają ją za sympatyczną odskocznię. Niestety lekka opowiastka z gatunku new czy young adult bardzo szybko wyleci czytelnikowi z głowy. Bo chociaż gwarantuje pewne emocje i niemal zmusza do skończenia lektury na jednym posiedzeniu, to brakuje jej swoistego pazura lub zachęty do refleksji. Zdaje się być tak lekka i niezobowiązująca, że po prostu niczym bańka mydlana ulatuje i... bardzo szybko pęka nie pozostawiając po sobie nawet najsubtelniejszego śladu.

Dział: Książki

Nie boję się śmierci. Boję się procesu umierania. Boję się wypadających włosów, obwisłej skóry i niesłuchających rozkazów stawów; boję się zaników pamięci, ulubionych tytułów, które wydadzą się pierwszy raz spostrzeżone. Boję się pełnych litości spojrzeń, garba, potknięć. Boję się próśb o pomoc i niesamodzielności. I nie przestałabym się bać, gdyby ktoś powiedział: nie martw się, po śmierci znowu obudzisz się jako niemowlak. Znowu będziesz młoda. Chociaż będziesz pamiętała całe swoje niemalże siedemdziesięcioletnie życie. Nie wiem, co byłoby gorsze – umrzeć, czy żyć ponownie z bagażem wspomnień.

Harry August wiódł niezbyt łatwe, a jednocześnie dość przeciętne jak na swoje czasy, życie. Do chwili, gdy okazało się, że śmierć nie zakończyła jego egzystencji, a jedynie rozpoczęła ją od nowa – raz jeszcze Harry się narodził, raz jeszcze uczył chodzić, raz jeszcze patrzył na śmierć bliskich i dokładnie te same ich decyzje. Kilka wcieleń poświęcił na odnalezienie się w nowej sytuacji. Po traumatycznych przeżyciach dołączył także do Bractwa Kronosa, które zrzeszało jemu podobnych. Z jego pomocą Harry wiódłby pewnie próżniacze życie po każdych kolejnych narodzinach. Los miał jednak dlań inny plan. Gdy, jak w każdym z żywotów, umierał na szpiczaka mnogiego, odwiedziła go dziewczynka. „Świat się kończy. – powiedziała – Świat się kończy i nie możemy temu zapobiec. Świat się kończy, bo musi. Ale koniec świata staje się szybszy". I wtedy Harry August znalazł cel.

Nie wiem, kto mógłby pozostać niewzruszony przy podobnym opisie (ten akurat jest mojego autorstwa, jednak linia fabularna i groza sytuacji zostają zachowane w każdym, jak mniemam). Zwłaszcza, gdy dodać do tego niesamowitą okładkę. Niby nie ma w niej nic niezwykłego, zwłaszcza, kiedy przygląda się jedynie jej internetowemu zdjęciu, lecz podejście zmienia się z chwilą chwycenia tomu w dłonie. Zajmujący front obwoluty tytuł jest lekko wypukły i jakby wykonany z brokatu. A może z pyłu? Całość wydaje się nieco rozwiewać, a na granatowo-niebieskiem tle, jaśniejącym w kierunku centrum, przypomina trochę gwiazdy. Z kolei z tyłu, pomiędzy jedną częścią blurbu a drugą, znajduje się ludzka sylwetka. Także wypełniona brokatowym pyłem. Nie potrafię oprzeć się wrażeniu istnienia w tej wizualizacji cudownej, choć nieszczególnie oryginalnej, metafory dotyczącej ludzkiego życia, przemijania i trwania. Jesteśmy częścią większej całości. Jesteśmy zbudowani z atomów. A w przyrodzie nic nie ginie – po śmierci nasze atomy stają się po prostu budulcem dla czegoś innego. Ale przecież umieramy. Rozpadamy się. Zostaje po nas proch i pył.

„Pierwszych piętnaście żywotów Harry'ego Augusta" przez znaczącą część lektury szczególnie nie porywa. Sporym eufemizmem byłoby stwierdzenie, że akcja nieco się wlecze. Ale przecież wlecze się nie bez przyczyny! Harry nie musi nigdzie się spieszyć. Ma nieskończoną ilość żywotów (w teorii). Niejednokrotnie pada z jego ust stwierdzenie, gdy pojawiają się w jego życiu komplikacje, które najprościej byłoby zakończyć samobójstwem, że tylko nuda dzieciństwa zniechęca go do takiego gestu. Cóż to w ogóle za okrutne i bezduszne rozważania! - chciałoby się wykrzyknąć. Ale jakie znaczenie miałoby życie, gdyby się nie kończyło? Czy samobójstwo stanowiłoby jeszcze tak skrajny akt? Ja sama nie wiem, czy za każdym razem chciałabym umierać na złośliwy nowotwór, bez szans na wyleczenie.

Jakkolwiek zrozumiałam ideę historii spisanej przez Claire North, rodzaj odwrócenia ogólnego pojęcia o zjawiskach paranormalnych – wydaje się nam bowiem, że za niecodziennymi zdolnościami czy wydarzeniami zawsze idzie jakaś mroczna historia, pełna akcji i szwarccharakterów – to chwilami naprawdę się nudziłam. Pomimo faktu, że postać Augusta psychologicznie wydawała się ciekawa, to jego poszukiwania sensu, wydawały mi się momentami dość płytko i pobieżnie opisane. North sygnalizowała jedynie pewne działania, nie relacjonując ich w pełni. Byłoby to świetne, gdyby bohater był zupełnie przeciętnym człowiekiem ze zdolnością odradzania się raz po raz (o ile można nazwać przeciętnym kogoś o podobnych umiejętnościach). Tak bowiem działa ludzka pamięć – zaciera się, pozostawiając jedynie ogólny zarys faktów. Harry nie był jednak zwyczajny już jako człowiek, niezależnie od funkcjonowania jako ouroboran (takie miano naszą w powieści osoby, które odradzają się po śmierci – nazwa wywodzi się od Ouroborosa, mitologicznego węża zjadającego własny ogon), gdyż posiadał pamięć absolutną.

Właściwa akcja powieści zaczyna zagęszczać się dopiero po ponad połowie lektury. To trochę późno. Zwłaszcza, że nigdy nie osiąga punktu zenitalnego. Wciąż miałam wrażenie, że nabiera prędkości, by pokazać prawdziwie wartką akcję. Tymczasem na rozwijaniu szybkości się skończyło. Finał przyniósł z kolei ogromne rozczarowanie, które skwitowałabym słowami „Tylko tyle? Naprawdę?!". I nawet piękna klamra semantyczna nie rekompensuje mi tego rozczarowania.

Tak naprawdę powieść skupia się na dwójce bohaterów. Harrym i wspomnianym szwarccharakterze, którego imienia – z racji niechęci do spoilerów – zdradzić nie mogę. A właściwie nie chcę. Moim zdaniem jedna i druga postać może pochwalić się bogatym rysem psychologicznym. Obie reprezentują skrajnie odmienne poglądy, które w pewnym momencie zaczynają się przenikać i dopełniać. Co najlepsze, byłam w stanie wczuć się w pozycję jednego i drugiego. Rozumiałam ich racje.

Język Claire North jest przystępny, lecz nieszczególnie bogaty czy wyrazisty. Klarownie przekazuje historię, jednak skąpa opisowość nie trafiła w mój czytelniczy gust. Autorka skupiła się raczej na samej psychologii i motywie relatywnego upływu czasu dla jednostki. Sporo także mówi o etyce i moralności, chociaż niebezpośrednio (zazwyczaj), co sobie bardzo cenię.

„Pierwszych piętnaście żywotów Harry'ego Augusta" pozostawiło we mnie niewielki zalążek tematycznej refleksji. Zaczęłam zastanawiać się nad motywem zjawisk paranormalnych niepodyktowanych żadnym wyższym celem, żadną wielką wojną. Jakby to było, gdybym nieustannie się odradzała? I tyle? Nic więcej? Po prostu raz po raz przeżywała swoje życie, z zachowaniem pamięci o wszystkich egzystencjach, podejmując nowe decyzje i zmieniając swój los. Znowu jednak dla samej zmiany, bez odgórnego, ważnego celu. Poza tym zaczęłam snuć refleksje nad wielowymiarowością czasu i przestrzeni. Harry August zastanawiał się nad początkiem i końcem – czasu, świata, ouraboran. A jeżeli wszystko dzieje się teraz? Jeżeli jesteśmy pierwsi? Nasze czasy są pierwsze? Jeżeli świat zaczął się wtedy, gdy Harry August narodził się po raz pierwszy, a dopiero później zaczęła się „przyszłość"? Trwał od pewnego momentu, ale bohater był jego końcem i ciągiem dalszym jednocześnie? Mam nadzieję, że jeżeli zdecydujecie się na te lekturę, podzielicie się własnymi spostrzeżeniami na ten temat.

Dział: Książki

Obudził się ze snu. W sumie nie był to sen a jeno jego mizerna kopia, imitacja, coś odrealnionego. Dodatkowo nie obudził się sam ; zrobili to jego podwładni: pułkownik Ter oraz podpułkownik Jeden By Wszystkimi Rządzić. Spojrzał na nich zaspanym wzrokiem i spytał, starając się pamiętać o szacunku dla Bogini:
-Czego dla jasnej kur... – chwilowa pauza, gdy jego umysł upomniał go o przykazaniu numer dwieście dwa - Czego chcecie ode mnie ku chwale Bogini – zreflektował się i ziewnął. 
Szacunek został oddany.
-Panie, wrócili zwiadowcy – poinformował go z angrekańskim akcentem podpułkownik. Natychmiast rozbudził się i powiedział:
- Dawaj, co masz.
Pomogli mu wstać z krzesła, na którym zasnął i ustawili go w pozycji umożliwiającej chód. Rewarowie robili najlepsze zbroje na świecie, jednak mieli problem z zawiasami, w skutek czego zmiana pozycji mogła odbyć się tylko w jedną stronę. W drugą należało pomóc użytkownikowi zbroi się podnieść . Ewentualnie poczekać aż zbroja zardzewieje i rozpadnie się. Na to jednak nie mieli czasu. Prawdopodobnie za dwieście lat nikogo by nie obchodził generał Taktyk i jego problemy ze zbroją. 
Podeszli do stołu, na którym rozrysowano całą okolicę równiny oraz kilkaset wąwozów. Ter zaczął referować, jednocześnie wskazując na poszczególne miejsca mapy.
-Przez wąwóz Trzech Pobitych Jajek maszeruje ponad dziesięć tysięcy orków z Fader Mor Got...
-Czekaj! – przerwał mu Taktyk, wyciągając książeczkę wywiadu. 
Miał tu wypisany każdy rodzaj orków ze wszystkich siedlisk. Po chwili znalazł odpowiedni temat i wczytał się w niego. Gdy jego wzrok powrócił na mapę, powiedział cicho:
-O Bogini ...
 Poczuł się właśnie bardzo słabym człowiekiem. On sam z tysiącem arkadyjskiej piechoty miał stawić czoła olbrzymim potworom. Odmianie rasy, gdzie dwumetrowe potwory uznawane były za karły. Pułkownik podjął przerwany wątek:
-Natomiast w wąwozie Trzech Rozbitych Jajek znajduje się ponad sto tysięcy orków z Jugherradherem – przerwał, widząc, jak jego wódz zagląda do książeczki. Po chwili zbladł jeszcze bardziej. Jeden By Wszystkimi Rządzić podniósł szklankę jurisaciwego mleka i zblizył do jego twarzy. Kolory mleka i twarzy wodza były identyczne. Po chwili kontynuował, starając się, by jego głos nie drżał:
-A w wąwozie Trzech Sprzedanych Trocin znaleźliśmy dwadzieścia trolli.
Taktyk zbagatelizował tą wiadomość, przy tak dużej dysproporcji sił dwadzieścia ciężkich jednostek nie miało żadnego znaczenia. 
-A w innych? – spytał, przełykając olbrzymią gulę w gardle.
-Nie wiemy, wąwozów są setki, a nie wszystkie zbadaliśmy – poinformował podpułkownik.
-Kiedy dojdą?
-Gdzieś koło ósmej rano będą. 
-A co z wsparciem? Mieli nam dzisiaj zrzucić trzydziestą siódmą i ósmą desantową – spytał, zastanawiając się czy istnieje jakikolwiek sens przysyłania posiłków liczących zaledwie trzy tysiące żołnierzy. 
Przy tak ogromnej przewadze liczebnej byłyby to tylko kolejne stosy trupów.
-Nie mogą wysłać panie, obie dywizje walczą nad przełęczą Pięciu Rozbitych Armii – rzekł pułkownik, patrząc na mapę i modląc się, by taktyk nakazał odwrót a następnie zablokowanie wąwozu prowadzącego do serca królestwa Migas.
-Wiecie, że nie możemy się wycofać? – generał odgadł ich pragnienia – Arkadyjczycy nie znają słowa odwrót. Nie umieją tego robić
Przytaknęli Najemnicy, których posiadali słynęli z trzech rzeczy: najlepszej dyscypliny, najlepszej piechoty i tego że nigdy nie wycofali się z walki 
-To może złapiemy ich w kleszcze? – zaproponował jeden z nich.
-O tak, na pewno ich nie złamią – odparł z sarkazmem.
-Cisza! – zagrzmiał generał, Następnie zaczął gorączkowo badać mapę. Marzył o tym, by gdzieś znalazło się cokolwiek, co mogło im pomóc. Jednak ich sytuacja była beznadziejna. Atakowani z północy, południa i wschodu mieli bronić zachodu. Jedyne, co mogli zrobić to zginąć, zabijając jak najwięcej wrogów. Albo czekać aż w końcu Wewawowiwusasusowi uda się zniszczyć Miecz Zagłady. Według obliczeń powinien on być już w Szczelinie Zagłady. Wszak wyprawa trwała ponad rok i na pewno musiał tam dotrzeć. Skoro wszystkim udało się zniszczyć takie przedmioty jak Pierścień Władzy, Skarpetki Zniszczenia, Hełm Boskich Mocy czy nawet legendarnego Czarnego Pana, wrzucając go do Szczeliny Zagłady, to czemu nie mógłby temu podołać najlepszy z najlepszych? Zacisnął zęby i modlił się aby to nastąpiło dzisiejszej nocy. Ewentualnie w porze śniadania.
Sam zaś rozpoczął wydawanie rozkazów. Zakomenderował wszystkim żołnierzom udanie się na spoczynek i zlecił komuś zdjęcie z niego tej zbroi. Uznał, że woli zginąć w płaszczu niż upaść i przeleżeć dwieście lat w czymś takim. Patrząc, jak paziowie odnoszą magiczną zbroję do kwatermistrza, mruknął pod nosem:
-Przeklęci magowie.
Później ruszył na obchód swojego małego wojska. Najemnicy patrzyli na niego jak na dobrego pracodawcę. On zaś myślał, że chyba lepiej by było, aby przegrali jutrzejszą bitwę. Zapłata dla tych ludzi zrujnowałaby kraj znacznie mocniej niż najazd dziesięciokrotnie liczniejszej armii.
 Obóz przypominał istną fortecę. Generał podziwiał, jak szybko udało im się zbudować twierdzę z magazynami, katapultami, fosą, grubym murem oraz wieżami. Owszem, wystarczyłaby jedna zapałka by wszystko poszło z dymem, ale i tak robiło to wrażenie solidności i fachowości. Taktyk miał za zadanie tylko stać i obserwować bitwę. To dowódca jego kupionych żołnierzy, S, dowodził. Generał mówił tylko mu, kogo mają zabić i gdzie maszerować.
O trzeciej rano, zmęczony i przygnębiony z powodu rychłej śmierci tylu ludzi, udał się do swoich komnat zażyć odrobiny snu. 
Zamiast tego doniesiono mu, że z pomocą przybyło siedemset elfów, dwanaście krasnoludów i jednorożec . S od razu zarządził, że elfy mają stać na murach i nie dopuszczać do twierdzy orków, krasnoludom przykazano zabić tych, którzy zdołają się przebić . Jednorożca zaś przerobił na pieczeń, bo, jak sam stwierdził, te rzadkie zwierzęta mają lepsze mięso niż to, które oni w chwili obecnej jedzą. Zadowolony generał oddelegował S. do swoich komnat, a sam zasnął snem człowieka sprawiedliwego.
***
-Ale...Jak to? – spytał oszołomiony patrząc jak Akadyjczycy dobijają ostatnie orki. Cała równina zaścielona była dziesiątkami tysięcy potworów, które poległy. Zaledwie kilkadziesiąt jednostek uciekło z pola bitwy, lecz Jeden By Wszystkimi Rządzić zapewnił go, że oddziały zwiadowców, wraz z kilkunastoma elfami ruszyły w pościg za nimi.
-Płacimy im tyle złota, ile ważą – powiedział zaszokowany Ter, obserwując jak żołnierze ślizgając się po krwi i truchłach wracają do twierdzy na słuszny odpoczynek – tyle złota ile ważą..
-Plus tyle złota ile, ważą ich pokonani wrogowie – dodał podpułkownik, czując mrowienie w brzuchu. Cieszył się, że nigdy nie wypowie się wojny Arkadii. Skoro tysiąc wojowników pokonało taką liczbę to bał się, czego może dokonać ich stutysięczna armia, jaką dysponował Arkadiusz III. Cała trójka oficerów przełknęła ślinę po czym generał zwrócił się do łącznika:
-Przekaż do Migas co następuje: Orki pokonane. Wąwóz bezpieczny. Jesteśmy bankrutami.
Spojrzał na elfickich łuczników. Nie spali ponad trzy dni i noce, wciąż szyjąc w łuków i przeklinając aprowizację najemników, którzy donosili im strzały ze swoich prywatnych magazynów. Siedzieli teraz oparci o blanki, masując swoje obolałe ramiona lub przysypiając. 
Zeszli na dół i stanęli przy bramie, gdzie, trzymając wartę stała cała kompania zaszokowanych wojowników. Żaden z nich nie użył topora w walce, w skutek czego każdy z nich był wypoczęty i mógł pilnować. Nie wiadomo czego, ale mógł. Dlatego stali w milczeniu i pozie pełnej szacunku wobec tak wyśmienitych wojowników przechodzących obok nic. Dopiero wieczorem, gdy wróciły ostatnie jednostki, S. podszedł do niego z ogromną kartką papieru.
-Panie generale – zaczął. 
-Słucham pana? – odpowiedział Taktyk, patrząc na mężczyznę, którego rozbrojenie zabrało strażnikom ponad pół godziny, a mimo to wniósł sztylet do komnat króla Migasa IV.
 Wyglądał bardzo młodo. Generał po chwili uświadomił sobie, że według danych z kontraktu żaden z ludzi S. ani on sam nie miał skończonych dwudziestu pięciu lat.
-Tutaj ma pan szacunkowy koszt – podał mu kartkę gdzie widniał roczny budżet jego królestwa – dla jednego żołnierza.
Po tych słowach włosy generała zjeżyły mu się na głowie. Gdyby nawet wszystkie Zjednoczone Królestwa, w liczbie stu dziesięciu państw, chciały wspólnie wypłacić podobna sumę, zajęłoby im to dobre kilkanaście lat.
-No dobrze – powiedział, widząc oczami wyobraźni ten gordyjski węzeł i przypominając sobie szczegóły kontraktu. Zaraz otworzył oczy, gdy w jego pamięci zamigotał mu jeden paragraf. Który ten młody człowiek wyrecytował:
-Zgodnie zaś z paragrafem numer 244 podpunkt CA gdzie napisane jest że: „Cała wynajmowanego armia ma prawo odmówić i/lub/albo nie wykonać rozkazu wynajmującego jeżeli ten nie zapłaci/zapłacił/a za ostatnią bitwę/potyczkę/rzeźń/eksterminację/inne albo spóźnia się z wypłatą o okres trzech dni" informuje pana że ja i moi ludzie zawiesimy swoje obowiązki, gdy wrócą nasi zwiadowcy albo gdy zwiadowcy zwiadowców odnajdą ich ciała do czasu gdy całość kwoty zostanie nam wypłacona. Czy wszystko jest dla pana jasne?
-Tak panie S. – odrzekł smętnie.
-Co do elfów, proszę pana, to moi ludzie odliczyli te zabite orki które zginęły z ich ręki. Za nasze strzały też żądamy zapłaty zgodnie z paragrafem...
-Tak, pamiętam go – przerwał mu zirytowany.
-Dziękuje za uwagę. Dobrej nocy życzę – dowódca najemników odwrócił się na pięcie i skierował do wyjścia.
-Panie S.! – zawołał za nim Taktyk.
-Słucham? – przystanął na chwile i obrócił do niego tylko głowę.
-Ilu waszych ludzi zginęło? – spytał, wiedząc że zna odpowiedź.
-Żaden, panie generale – odparł z uśmiechem i dodał – Akadyjska piechota ginie cała albo w ogóle.
-Tak myślałem – mruknął i spojrzał na kartkę. Wiedział, że taki sam papier właśnie trzyma jego król.
***
Po drugiej stronie równiny, czekając na triumfalny powrót swojej przedniej straży stał Król Spod Piekła na czele ponad stumilionowej armii. Armii, która miała wedrzeć się w samo serce Zjednoczonych Królestw i zniszczyć je od środka. Armii złożonej ze wszystkich orków aktualnie nie walczących na żadnej granicy. Armii, która była jednak zaledwie pewnym ułamkiem jego prawdziwej potęgi. To, czym dowodził Pan Wszystkich Złych Stworzeń Oprócz Krainy Mordor, posiadający drażniący tytuł i konkurenta w postaci jakiegoś oka na wschodzie, miało zniszczyć Tarcze i umocnienia na granicy Zjednoczonych Pańsw i jego królestwa. Ogromna granica, będąca solą w jego oku, składająca się na łańcuch granitowych gór z obskurnymi przełęczami i dolinami była tym, co powstrzymywało jego miliard orków przed najazdem na krainy ludzi, elfów, krasnoludów i czegoś, co według podręcznika do biologii było niziołkiem, a książki kucharskiej niejadalnym mięsem. Oczekiwał, że jego przednia straż wkroczy triumfalnie, wrzeszcząc z dzikiej radości i wymachując głowami pokonanych wrogów. Nie spodziewał się natomiast, że z wąwozu Dzikiej Róży wybiegnie jeden ork, skacząc długimi susami, przebędzie sto metrów i padnie na ziemię, naszpikowany strzałami. Widząc klęskę swoich oddziałów wrzasnął okropnie po czym ruszył do namiotu.
***
Allagar wyjrzał za skały jeszcze raz po czym zaczął mamrotać pod nosem:
-O bogini, o bogini, o bogini... 
Siedzący obok niego Akadyjczyk odpalił fajkę i paląc nielegalną w jego kraju marihuanę, spytał:
-Troszkę ich dużo, co nie?
Allagar spojrzał na niego niczym na szaleńca i rzekł:
-Dużo? Cała równina jest nimi zapełniona – po czym oparł głowę o skalę i zamknął oczy, walcząc z mdłościami.
-Ano. Jak dla mnie ze dwa miliony będzie jak nic. – odparł, jakby rozmawiał o pogodzie – Masz, buchnij sobie, to się uspokoisz.
-A podobno Akadyjczycy nie mają nałogów – mruknął obywatel Migas, ale przyjął podarunek
-Każdy ma. Grunt, aby nie szkodzić. – zauważył ze stoickim spokojem – Poza tym jestem Edward
-Miło mi cię poznać, Edwardzie. – Allagar podał mu dłoń, po czym oddał mu fajkę.
-Wiesz co? Tak sobie myślę. – spytał, wyglądając za skały, widział milionywrógów.
-No, że co? – mężczyzna siedział oparty o kamień, relaksując się uspakajającym dymem
-Wy się nam nigdy z tych trupów nie wypłacicie wiesz?
-Serio o tym myślisz? 
-Nie, myślę o tym by jak najszybciej wrócić do obozu i powiadomić dowódców. Chyba widziałem Króla Wszystkich Orków. – skończył mówić, po czym wystrzelił niczym strzała. Dopiero, gdy przebiegł pięćdziesiąt metrów, odwrócił się i krzyknął – A ty nie biegniesz?
Po chwili zorientował się ze krzyczy to do trupa. W sumie nie dziwił się. Właśnie przebiegli ponad czterdzieści kilometrów, a jego towarzysz miał ponad pięćdziesiąt lat. Przeklął brak ducha walki, zabrał ostatnie strzały zwiadowcy, posypał jego ciało termitem a następnie podpalił. Mruknął tylko:
-Żegnaj.
Po czym ruszył biegiem, licząc, że mijani zwiadowcy zabiją ogon. Albo że spotka kogokolwiek z nich.
***
Generał Taktyk krążył niespokojnie po namiocie. Czekał niecierpliwie na wiadomość od S. czy jego armia będzie walczyła i na jakich warunkach, czy też ma stać z boku i patrzeć jak dokonywana jest rzeź na dziesięciu tysiącach żołnierzay, bowiem tyle wynosiły posiłki ściągane z każdego zakątka królestwa. Wiedział o tym, że idą do niego setki wojowników i w niedługim czasie liczba ta wzrośnie. Wiedział także że nie są to zawodowi żołnierze. Wielu z nich było zaledwie świeżymi rekrutami, żandarmami, strażnikami, wartownikami czy w, najlepszym wypadku, weteranami. Nie liczył praktycznie nieopancerzonej tłuszczy w sile pięćdziesięciu tysięcy chłopa, gdyż widły lub cepy mogły narobić dużych szkód. O ile rzecz jasna ich właściciel, ubrany w spodnie z samodziału i flanelową koszulę przeżyje. Oprócz sześciu legionów ludzi miał jeszcze dwa tysiące sto elfów i sto czterdzieści cztery krasnoludy. Dodatkowo w okolicy pojawiło się kilkaset jednorożców, wobec czego głód nie był im straszny. Twierdza została dość solidnie wzmocniona ziemią i okolicznymi kamieniami, więc trudniej byłoby ją podpalić. Jednak wszystko to było niczym wobec dwudziestu tysięcy Akadyjczyków, którzy będąc widzami, zbudowali sobie drugą fortece i w niej siedzieli. Czekając na rozkaz swego pana czy mają walczyć, czy nie.
A on czekał razem z nimi już ponad dwa tygodnie. Zmartwiony, patrzył jak jego ludzie szykują okopy, oczekują na rozkazy i rozmawiają. Wielokrotnie słyszał, by stanąć całym wojskiem przy wyjściu z wąwozu i siec po kolei wroga. Sam czasami miał na to ochotę. Jednak nie starczyłoby im na to ludzi by wszystkie obsadzić. Dlatego wolał wydać im frontalną bitwę i liczyć na to, że Wewawowiwusasus w końcu wytrzeźwieje i przyzna się, gdzie zgubił Miecz Zagłady. 
Za każdym razem, kiedy słyszał historię o tym, że krasnolud cały rok przesiedział w karczmie, pijąc ostatniego strzemiennego, miał ochotę kazać powiesić wszystkich okolicznych alkoholików. Wiedział jednak, że wtedy jego armia skurczyłaby się do kilkuset ludzi. 
Po chwili do jego namiotu bez pukania weszli pułkownik Ter i pułkownik Jeden By Wszystkimi Rządzić. Tu też miał bolączkę. Cała ich trójka musiała ogarnąć ponad sześć legionów, gdzie, według regulaminu, armii powinien być jeden pułkownik na jedną szesnastą legionu. Było to spowodowane tym, że zawodowi oficerowie byli na froncie, daleko od nich, a ci, co byli w okolicy więcej szkodzili, niż pomagali.
Dlatego podoficerami zostali zwykli weterani, którzy szkolili całą resztę do bitwy. Przynajmniej nie brakowało im broni. Wąwóz którego broni wychodził w rejon Schleisen gdzie znajdowały się huty, zbrojownie, kuźnie i warsztaty płatnerzy. Wystarczyło tylko zmienić kierunek transportu.
-Przeklęty Trzy Jaja.
Mruknął pod nosem i odwrócił się do swoich towarzyszy broni, ignorując wrzaski:
-Kmiocie nieruchawy zapamiętaj to sobie, że ostry koniec do wroga! Do wroga! Kto jest twoim wrogiem? JA? Czy ja ci łachmyto wyglądam na orka?
Uśmiechnął się. Kapitan Ferguson. Jedyny jego oficer, który nie klnie. Chyba. Spytał się zaś:
-Z czym przybywacie? – uśmiechnął się ponownie, tym razem pokazując, że czuje się wyśmienicie. Ostatnia wizyta obozowego psychiatry sprawiła że zaczął podejrzewać swoich ludzi o brak zaufania do niego.
-Z meldunkiem od zwiadu panie generale – odpowiedział Jeden By Wszystkimi Rządzić i położył go na stole, starając się trzymać z daleka od swojego przełożonego
-Panie pułkowniku wszystko gra? – wciąż się uśmiechając, spiorunował wzrokiem obu dowódców
-Tak jest! – odkrzyknął.
-Na pewno? – spytał groźniejszym tonem.
-No, jak pan ostatnio wybiegł z tym mieczem i chciał zarżnąć tego, co śpiewał to myśleliśmy, że panu odbiło – powiedział jeden.
-WON! – wrzasnął generał przypominając sobie moment, w którym wylądował w łajnie jednorożców
-Ale posłuchaliśmy go i też byśmy zabili – dodał drugi i obydwoje szybko ulotnili się z namiotu.
Generał zaś usiadł i spojrzał na meldunek.
Nie był on pozytywny. Wróg miał jutro, około piętnastej osiągnąć punkt wyjścia i zaatakować ich. Ogromna armia nadciągała ze wszystkich stron. Nawet teraz czuł stukot milionów okutych żelazem stóp i drżenie ziemi. Zastanowiał się, kiedy zginą. Nie ważne czy najemnicy im pomogą, czy nie. Liczba była zbyt ogromna. Po chwili do namiotu wszedł pan S..
-Panie Taktyk – zaczął.
-Słucham was, panie S.? – spytał zawiedziony, bowiem mina jego rozmówcy mówiła wszystko.
-Proszę nie rozstawiać jutro żadnych wojsk. – powiedział z kwaśną miną – Walczymy.
-Co? Zgodzili się? – krzyknął uradowany
-Nie – odparł i wyszedł z namiotu.
Generał zamarł. Z jednej strony cieszył się że jego siły zostaną wzmocnione. Z drugiej zaś zastanawiało go, ile wyrzeczeń kosztowało to Akadyjczyków, by złamali rozkaz dowódcy. Po chwili jednej miał to daleko gdzieś i zaczął wydawać rozkazy. Wszyscy do twierdzy, brać łuki i strzały, zero walk
***
Formacje żołnierzy miasta Akadia tworzyły razem półpierścień, szczelnie opasający twierdzę. Wojownicy utworzyli niewysoki mur, używając do tego swoich tarcz. Każda z nich posiadała odpowiednie haczyki, bolce i zaczepy, w skutek czego niemożliwe było wyrwanie jej z szeregu. Wzmocnione srebrnym metalem, były nie do złamania. Nie istniała siła zdolna rozerwać takowy mur. Same pociski z katapulty rozbijały się o nie, nie czyniąc im szkody, może poza przesunięciem o parę metrów, jeśli żołnierze nie mieli szczęścia i stali na miękkiej glebie. Oczywiście nikt o tym nie wiedział. Mur, mimo że składał się z czterech rzędów ludzi, z czego dwa pierwsze służyły do trzymania tarcz, trzeci do spychania wrogów z muru, a czwarty do wybijania tych oddziałów, które przeskoczyły przez niego, był niezwykle hermetyczny. Tylko mysz mogłaby się przez niego prześlizgnąć. I to dopiero po dokładnej kontroli strażników. Jednak Władca Wszystkich Złych Stworzeń Oprócz Krainy Mordor nie wiedział o tym, dlatego roześmiał się w głos i bez przygotowania artyleryjskiego nakazał swoim legionom ruszyć do szturmu.
***
Umęczony Wewawowiwusasus spojrzał w oczy czarodzieja. Nie znał go, ale wiedział, że bardzo mocno zawiódł ubranego w niebieskie szaty maga. Ten, podtrzymując kontakt wzrokowy, wrzasnął:
-POWIEDZ ,GDZIE JEST TEN MIECZ!
I wniknął w jego przeżarty alkoholem umysł, próbując w pijackich odmętach znaleźć jakiekolwiek wspomnienie dotyczące miecza. Jedyne, co znajdował to kolejne powody, by jeszcze jeden dzień spędzić w karczmie. Po chwili wynurzył się z jego umysłu i mruknął:
-A mówili, żeby wysłać niziołka. Nie zjedzą jak jednorożca i nie upiją jak krasnoluda.
Po czym zrezygnowany wyruszył do miasta. Zgłodniał. Jego robotę przejął brat bliźniak.
***
-Utrzymać pozycję – wrzasnął dowódca 
Ta...pozycję – pomyślał Edward, zsuwając kolejny stos trupów w dół – Oni chyba wygrają dopiero jak ci pod nami zaczną gnić i utkniemy w ich flakach.
Spojrzał ponuro w głąb równiny, gdzie z przejść wciąż na nowo wychodziły miliony żołnierzy.
Po chwili zaklął, gdy jego miecz ściął głowę kolejnemu orkowi.
Poczuł ukłucie w plecy.
***
-Chyba trafiłem Akadyjczyka – powiedział jeden elf do drugiego
-Dowódca żartował z tym strzelaniem na ślepo – odparł. 
Jednak żadnemu nie było do śmiechu. Strzelanie było proste, praktyczną niemożliwością było nietrafienie w kogokolwiek. Wróg, mimo wszystko, omijał walczące oddziały Akadyjczyków tak, że oni tworzyli swój mur, rosnąc w górę na zwałach trupów z obu stron. 
-Lada chwila zbudują trzecią twierdzę – zauważył jakiś krasnolud siedzący między elfami. 
Obydwoje nieśmiertelni spojrzeli na siebie z niesmakiem. Ten brodaty wydawał im się jakimś zboczeńcem. I był na wysokości ich krocza.
***
Wewawowiwusasus wrzasnął:
-WIEM GDZIE JEST TEN MIECZ! – zaczął się śmiać radosnym głosem, ciesząc się, że jego udręka w końcu się skończy.
-Gdzie? - krzyknęli obydwaj magowie, siedzący w kącie i rozpaczający.
-W DUPIE! – wrzasnął radośnie.
-Ale zabawne – powiedział jeden z nich i wstał by przyłożyć więźniowi laską.
-Nie! To nie żart! Czekaj! – zaczął się tłumaczyć krasnolud – Bałem się że mi go zabiorą. A tam nie szukają. A tato mówił że to najlepszy schowek. I po prostu go to wsadziłem. No wiecie jak to jest.
-Ależ oczywiście – powiedział drugi, nakładając pancerną rękawicę – Brat weź go pochyl i przytrzymaj
-Nie no, chłopaki spokojnie. Dajcie mi trochę rumianku i trochę czasu to sam wyjdzie. Słowo.
-Oczywiście – odparł z uśmiechem pierwszy – Ale tak jest zabawniej.
Wrzask słyszalny był nawet w sąsiednich miastach.
***
-Razem! – krzyknął S. i zjechał po stosie trupów w dół. Jego ludzie ruszyli za nim. Solidne pancerze idealnie nadawały się po ślizgania po krwi orków. Nabierając rozpędu, zjeżdżali coraz niżej, tnąc i rąbiąc przeciwnika. Zaczynali odczuwać już niewielkie zmęczenie. Walczyli jednak dalej. Byli wszak wojownikami i mogli robić to jeszcze przez trzy dni. Mimo, że walki zapowiadało się na jakieś trzy lata.
***
-Panie, wiem co chcesz powiedzieć, ale tego wymagała konwencja – powiedział obronnym tonem jeden z czarodziei
-Konwencja? – wrzasnął Przewodnicząca Zjednoczonych Królestw
-No, takie są zasady –zawtórował drugi mag.
-Zasady! – krzyknął, nie panując nad sobą – To my pięć lat ścigamy się o ten miecz, wysyłamy krasnoluda na roczną wyprawę, tysiące naszych ponoszą śmierć, by droga do tej Szczeliny Zagłady była otwarta, a wy mi mówicie że możecie polecieć tam na orłach i wrzucić ten przeklęty pierścień do Szczeliny?
-Miecz – poprawił go jeden z wiedzących.
-Słucham? – spytał patrząc na niego z pogardą.
-To jest miecz. Pierścień jest w innej historii – sprostował czarodziej.
-Możecie pokazać mi ten miecz? – spytał władca Angekani.
-Oczywiście – jeden z bliźniaków wyciągnął ręką i otworzył zaciśniętą pięść. W środku znajdował się mały mieczyk.
-Poważnie?
-Małe rzeczy mają potężną moc – zauważył filozoficznie drugi bliźniak.
-Jasne – mruknął przewodniczący.
-No na przykład taka impotencja – zaczął.
-WON MI NA ORŁY I NIE WRACAĆ! – wrzasnęli królowie. Akurat byli oni stałymi klientami magów w sprawie pewnych chorób.
***
-Orły, panie! Orły lecą – krzyknął Edward, trzymając na kolanach głowę rannego S..
Mieli chwilę przerwy, Król Spod Piekła musiał przemyśleć swoją aktualną strategie, bowiem w takim tempie skończyliby mu się żołnierze. Zatem poniechał szturmu na rzecz wypicia napoju z krwi dziewic. Jako że to były dziewice orków niezbyt był z tego faktu szczęśliwy.
Akadyjczycy zaś wracali do twierdzy przespać się. Potrzebowali snu. Zabrali swoich trzech rannych: jednego z nadwyrężonym nadgarstkiem, jednego, co poślizgnął się na krwi i skręcił kostkę i pana S., który zemdlał. Biegunka to straszna rzecz.
Po chwili orkowie zaczęli się wycofywać. Ich wódz uznał, że taniej będzie po prostu wykopać te tunele pod górą, niż walczyć dalej.
Generał Taktyk spojrzał na pobojowisko i uznał, że rachunków wobec Arkadi to oni nigdy nie spłacą.
***
-Jak to nie wiesz, która to szczelina? – wrzasnął jeden do drugiego z czarodziei.
-No nie wiem, za dużo ich tu! – odkrzyknął mu.
-Raaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaa – „Możemy zrzucić tych durnych czarodziei?".
-Raaaaaaaaaaaaaaaaaaaa! – „Gdzie?".
-Raaaaaaaaaaaaaaaaa!!? – „Tam jest taka dziwna szczelina. Może ta ich zgładzi?".
-Raaaa!
-Ej co ty robisz durny ptaku?
-Aaaaaaaaaaaaaa
-Raaaaaaaa! – „Hardodziod co ty masz do diabła w dziobie?".
-Raa – „To tylko kolczyk. Wy mnie w ogóle nie rozumiecie".
-RAAAAAAAA! - „Marsz do swojego gniazda młodzieńce!".
***
Król Spod Piekła, Władca Wszystkich Złych Stworzeń Poza Krainą Mordor spojrzał na goblina wiszącego nad przepaścią. Podszedł powoli do niego i uspokajającym głosem powiedział:
-Daj mieczyk, proszę, daj mi mieczyk. Chyba nie chcesz wpaść do tej jakże gorącej lawy prawda?
Goblin wisząc dwa metry pod nim patrzył co chwila w dół. W końcu uznał że lepiej żyć piętnaście sekund niż pięć dlatego puścił się skały i spadł.
Pokonując grawitację krzyknął:
-To jest mój skarb!

Dział: Opowiadania