Rezultaty wyszukiwania dla: science fiction

Jakże się ucieszyłem kiedy przeczytałem w sieci o planowanym wydaniu wyjątkowego opracowania dotyczącego Harry'ego Poterra, innego niż wszystkie wcześniejszego. Jeszcze większe było moje zaskoczenie, kiedy olbrzymie tomisko wylądowało na moim biurku parę dni przed polską premierą. Choć stary byk ze mnie, przeczytałem wszystkie tomy przygód młodego czarodzieja, postanowiłem jak najszybciej zapoznać się z tą książką. No i nastał moment aby podzielić się z Wami moimi spostrzeżeniami.

Zacznę od autora – George'a Beahma. Ten bardzo aktywny fan literatury fantasy i science fiction do tej pory ma na swoim koncie kilka opracowań dotyczących wielkich pisarzy i najbardziej znanych bohaterów literackich. Najbardziej godne uwagi są m.in. „The Essential J.R. Tolkien Sourcebook” czy „Stephen King from A to Z: An Encyclopedia of His Life and Work” ( mam nadzieje, że te publikacje również doczekają się swojej polskiej edycji).

No ale wróćmy do głównego wątku, czyli nieoficjalnego przewodnika o J.K. Rowling i fenomenie Harry'ego Pottera. Jak wspomniałem wcześniej opracowanie te to naprawdę olbrzymie tomisko. Książka liczy prawie 500 stron, wydana jest w twardej (i pięknej) oprawie, za co ukłon w stronę wydawnictwa Rebis. Duża czcionka, gruby papier oraz liczne kolorowe i czarno-białe ilustracje umilają wgłębianie się w magiczny świat. To tyle co można zobaczyć na pierwszy rzut oka.

Książka została skonstruowana tematycznie, podzielona na sześć głównych części. Na początek czytelnik ma okazje bardziej poznać twórcę całej potteromanii, czyli autorkę J.K. Rowling. W dwóch pierwszych częściach znajdziemy wszytko o jej życiu, począwszy od różnych ciekawostek, skończywszy na odniesieniach w przygodach Harry'ego do jej życia.
Kolejna część to spojrzenie na wszystkie ekranizacje. Znajdziemy tu szczegółowe informacje o trzech pierwszych filmach, łącznie z recenzjami, pełną obsadą i plakatami. Na dodatek autor serwuje nam ciekawe cytaty i dykteryjki filmowe oraz wypowiedzi różnych osobistości (m.in. Stevena Spielberga) dotyczące ekranizacji.
W części czwartej znajdziemy zaś wszelkie informacje dotyczące książek. Zaprezentowane zostały oryginalne okładki z różnych wydań, wszystkie tła powieści, dedykacje, wybrane recenzje, ważne cytaty, a nawet spojrzenie na parodię Harry'ego – powieść Michaela Gerbera - „Barry Trotter”.
Pozostałe dwie części poświęcone są wybranym towarom reklamowym czyli klockom Lego, grom komputerowym i karcianym, pluszowym zabawkom, a nawet artykułom gospodarstwa domowego. Na dodatek znajdziemy przewodnik po głównych stronach internetowych.

„Mugole i magia” to doskonały przewodnik i skarbnica wiedzy dla wszystkich fanów młodego czarodzieja. Każdy „mugol” po przeczytaniu książki może sprawdzić swoją wiedzę w teście o zróżnicowanym stopniu trudności, zawierającym ponad 220 pytań. Choć dla mnie pytania wydawały się trudne, młodym ekspertom raczej nie powinny sprawić problemów.

Więc jeśli uważasz się za prawdziwego fana młodego czarodzieja, Twoje szkolne zeszyty poobklejane są wizerunkami bohaterów serii, na Twoich półkach stoją figurki Harry'ego, najchętniej grałbyś w Quidditcha zamiast w piłkę, a zamiast psa czy kota wolałbyś sowę płomykówkę to Ciebie nawet nie trzeba namawiać. Tą książkę musisz mieć w swojej kolekcji i traktować ją jako lekturę obowiązkową. Jeśli zaś jesteś zwykłym zjadaczem chleba, który zapoznał się z przygodami Pottera, to polecam ten nieoficjalny przewodnik, abyś mógł pogłębić swoją „magiczną” wiedzę.

Trzecia część hitu „Niezgodna”. Zrealizowana z wielkim rozmachem wizjonerska superprodukcja science fiction oparta na jednym z największych fenomenów literackich ostatnich lat.

Po fali romansów paranormalnych, jaka przetoczyła się wśród powieści dla młodzieży, nadszedł czas na nowy trend – dystopie z nastoletnimi bohaterami w rolach głównych. Swego czasu rekordy popularności biła trylogia „Igrzyska Śmierci", zresztą przykłady tego typu literatury można mnożyć – „Nowa Ziemia", „Delirium", seria „Jutro". Już 7 listopada swoją polską premierę będzie miał „Rebeliant", pierwszy tom nowego cyklu, wpisującego się w ten nurt, pt. „Legenda".

Akcja toczy się w dalekiej przyszłości na terenie obecnych Stanów Zjednoczonych. Trwa zbrojny konflikt między Republiką, totalitarnym państwem położonym na zachodnim wybrzeżu, a Koloniami, ziemiami na wschodzie. Władzę w Republice twardą ręką sprawuje armia, którą dowodzi Elektor. Wyraźnie rzucają się też w oczy nierówność społeczna i podział mieszkańców miast na nastawione do siebie antagonistycznie klasy. Bogata elita, w skład której wchodzą osoby związane z wojskiem oraz urzędami publicznymi, zamieszkuje eleganckie dzielnice i ma dostęp do wszelkich dóbr. Z kolei w dzielnicach biedy brakuje nie tylko jedzenia i pracy, ale też ich mieszkańcy nieustannie padają ofiarami tajemniczych epidemii, które rokrocznie zbierają krwawe żniwo.

O przyszłości każdego mieszkańca Republiki decyduje wynik Próby, którą przechodzi się w wieku dziesięciu lat. Od liczby zdobytych na niej punktów zależy, czy dane dziecko będzie miało szansę kontynuować naukę i zdobyć wykształcenie, czy też zostanie wysłane do obozu pracy. Do tej pory tylko jednej osobie, June Iparis, udaje się zdobyć maksymalny wynik, dzięki czemu w wieku piętnastu lat, dziewczyna kończy już uniwersytet i szkolenie na agenta. Gdy jej starszy brat zostaje zabity przez nieuchwytnego do tej pory złodzieja i buntownika, wroga publicznego numer jeden, Daya, jej zadaniem jest wytropienie go i aresztowanie. Kiedy dochodzi do ich spotkania, oboje dość szybko przekonują się, że stanowią niejako swoje lustrzane odbicie – każde z nich jest chodzącą legendą w swoim świecie. Wkrótce June przekonuje się, że przez wiele lat była karmiona kłamstwami, a świat wygląda inaczej, niż chciałaby tego państwowa propaganda.

Gdy zaczynałam lekturę „Rebelianta", spodziewałam się pasjonującego pojedynku dwóch geniuszy, stojących po przeciwnych stronach barykady. Dopiero po pewnym czasie zorientowałam się, że mam do czynienia z dosyć typową dystopią dla młodzieży. A jednak, dosyć nieoczekiwanie, książka niesamowicie mnie wciągnęła i przeczytałam ją w jeden wieczór. Historia jest interesująca i nie pozwala się oderwać od lektury.

Bardzo dobrym rozwiązaniem, które pozwala poznać te same wydarzenia z różnej perspektywy jest użycie podwójnej narracji. Książka podzielona jest na krótkie, kilku lub kilkunastostronicowe rozdziały, w których rolę narratora pełnią na zmianę June i Day. Ciekawym zabiegiem jest użycie odmiennej czcionki do fragmentów opisujących historię każdego z głównych bohaterów.

„Rebeliant" to trzecia powieść dla młodzieży o charakterze dystopijnym, jaką miałam okazję czytać. Wiele zawartych w niej elementów fabularnych nasunęło mi skojarzenie z „Delirium" autorstwa Lauren Oliver. W obydwu przypadkach mamy do czynienia z dwojgiem nastolatków pochodzących z dwóch różnych światów: ona - wierząca w szerzoną propagandę i żyjąca w dostatku, on – wyrzutek i rebeliant, żyjący na marginesie społeczeństwa. Jednak w tym porównaniu powieść Marie Lu wypada znacznie korzystniej – zawiera więcej interesujących wątków i nie skupia się jedynie na rozkwitającym pomiędzy bohaterami uczuciu, a na ich walce z systemem i próbie odkrycia tajemnic z przeszłości. Cieszę się, że autorka nie uczyniła ze swojej książki kolejnej historii miłosnej dla nastolatków i mam nadzieję, że w kolejnych tomach się to nie zmieni.

Z niecierpliwością czekam na kolejny tom i jestem niezmiernie ciekawa dalszych losów Daya i June. Książkę polecam przede wszystkim młodym czytelnikom. Jeśli podobają Wam się powieści Lauren Oliver czy Suzanne Collins, "Rebeliant" to książka dla Was!

„40000 z Gehenny” to kolejna książka C. J. Cherryh, znanej autorki powieści fantastycznych, laureatki kilku edycji Hugo, należąca do cyklu Unia/Sojusz. Do tej pory nakładem wydawnictwa Solaris ukazało się kilka pozycji serii, m.in. „Hellburner”, Czas obciążenia”, „Stacja Podspodzie” czy „Cyteen”. Na plus powieści „40000 z Gehenny” już na samym początku wpływa to, iż stanowi ona samodzielną powieść, którą można czytać bez znajomości całego cyklu Unia/Sojusz.

Unia nadal jest w stanie wojny z Sojuszem Kupieckim, kiedy odkrywa małą planetę na terenie wroga - Gehennę. Pobieżne badania wykazują obecność bogatej flory i fauny. Postanawia w misji dywersyjnej wysłać 40000 azi czyli ludzi-klonów pod dowództwem niewielkiej grupy personelu w celu założenia kolonii na tyłach wroga. Dzięki szkoleniu z taśm są one przystosowane do pełnienia określonych funkcji na Gehennie. Jednak już od pierwszych lat misja boryka się z wieloma problemami. Klimat okazuje się o wiele surowszy niż wcześniej przypuszczano, występują liczne problemy techniczne ze sprzętem a na domiar złego przedstawiciele miejscowej fauny – olbrzymie jaszczury, na pozór bezmyślne stworzenia, zaczynają walczyć o swój teren. Dowództwo Unii widząc niepowodzenie misji, zostawia klony na „pastwę losu” i pozbawia ich opiekunów. Czy teraz 40000 kolonistów-klonów będzie w stanie stworzyć swoją cywilizację przetrwać na wrogiej im planecie?

Książka ma charakter dziennika wzbogaconego licznymi mapami układów gwiezdnych czy kolonii na Gehennie. Jest to ciekawe urozmaicenie fabuły pomagające odnaleźć się w akcji. C. J. Cherryh umiejętnie buduje fantastyczny świat (realistyczne opisy), choć inteligentne jaszczury troszeczkę koncepcyjne nie pasują do całości cyklu. Powieść praktycznie nie ma głównych bohaterów. Całość akcji skupia się szczególnie na ogólnej zbiorowości klonów. Jeśli już ktoś pojawi się z pojedynczych postaci, nie budzi ona większych emocji i szybko ginąc znika nam z pamięci. Według mnie obniża to znacznie jakość powieści. Akcja praktycznie nabiera tempa na początku,a z czasem walki o przetrwanie kolonistów stają się dla czytelnika monotonne, wręcz wydaje się czasami iż klony popadają w rutynę.

Mając za sobą przeczytane książki Cherryh, które wcześniej zdobyły nagrody Hugo, spodziewałem się czegoś naprawdę przemyślanego i dobrze napisanego. Niestety powieść ta na tle twórczości autorki wypada dość średnio. Może ona tworzyć swoisty dodatek do całego cyklu dla zagorzałego fana, a dla zwykłego czytelnika jedynie lekturę na naprawdę nudne jesienne wieczory (szczególnie, iż, jak wspominałem wcześniej, luźno nawiązuje do całego serii). Jeśli ktoś nie spotkał się wcześniej z twórczością Cherryh, z czystym sercem proponuję zacząć przygodę od podserii „Wojny Kompanii” czy trylogii „Cyteen”, które rozpoczynają cykl Unia/Sojusz (cały cykl ukazał się nakładem wydawnictwa Solaris).

Nie powinniśmy się obawiać kosmicznej apokalipsy, jak to przedstawia kino hollywoodzkie w „Armaggedonie” lub w „Dniu zagłady”, a szkoda, bo może taka śmierć byłaby wybawieniem, nagła i nieprzewidywalna, zdecydowanie lepsza od tego, co proponuje John Brunner – powolny skowyt ludzkości.

John Brunner dotychczas w świadomości polskiego czytelnika pojawiał się przelotnie i rzadko. Owszem jego nazwisko widniało wielokrotnie w uznawanych już za klasykę antologiach takich jak „Kroki w nieznane”, „Droga do science fiction. T.3”, „Rakietowe szlaki”, a nawet w nieco nowszych jak „Niebezpieczne wizje”, czy „To, co najlepsze w science fiction. T. 2”, jednak w szerszej świadomości czytelników John Brunner zagościł dopiero za sprawą Wydawnictwa Mag, które w krótkim czasie, bo w ciągu roku, wydało jego trzy powieści. „Ślepe stado” należy wraz ze „Wszystkimi na Zanzibarze” do dylogii, prezentującej przejmującą wizję ekologicznej zapaści w bardzo eksperymentalnej, by nie napisać ekscentrycznej, formie.

„Ślepe stado”, to wyjątkowa, ale niełatwa lektura. Zawsze w tym momencie recenzji opisuje fabułę książki, nakreślając główne wątki i tematykę. W przypadku tej powieści jest to trudne, ponieważ dzieło Brunnera prawdę powiedziawszy, nie ma kształtu typowej powieści. Książka podzielona jest na miesiące, kreślące obraz jednego roku z życia Amerykanów. Miesiące natomiast podzielone są na krótkie, zatytułowane wycinki fabularne. Oczywiście, aby czytelnikowi nie było za łatwo zapoznać się z treścią, czasami pomiędzy te wycinki, autor wplótł jeszcze krótkie adnotacje, przypominające flesze telewizyjne lub krótkie wycinki z gazet. Ten chaos początkowo jest trudny do ogarnięcia, tym bardziej, że akcja książki nie skupia się wokół jednej, lecz wielu postaci, ciężko więc się początkowo zorientować, które z nich będą kluczowe dla fabuły. A o czym jest „Ślepe stado”?

Powieść Brunnera to męcząca i zatrważająca wizja Ziemi, doszczętnie zniszczonej przez człowieka. Świat cierpi z powodu wyeksploatowania środowiska naturalnego, ale znaczenie bardzie w wyniku niefrasobliwej, nieodpowiedzialnej polityki, pozwalającej wielkim firmom na dewastację środowiska. Nieprzemyślane poczynania koncernów doprowadziły do ruiny gleby, która zatruta, nie chce dawać plonów, powietrze jest zanieczyszczone tak bardzo, że ludzie muszą poruszać się w maskach filtrujących, z nieba padają kwaśne deszcze, Morze Śródziemne jest martwe, w innych wodach morskich czyha niebezpieczeństwo związane z niewłaściwie składowanymi środków biologiczno-chemicznych, a na tle tej permanentnej ekologicznej dystopii, śledzimy codzienne życie zwykłych ludzi, którzy po prostu starają się przetrwać. Strona po stronie męczymy się razem z bohaterami, którzy po prostu próbują „normalnie” żyć w niezdrowym otoczeniu. Należy pamiętać, że „Ślepe stado”, to dytopia, dlatego za każdym razem, gdy wstępuje w czytalnika nadzieja, że może jednak jest ratunek, nadzieja, to następuje efekt martinowski – nie ma nadziei. Śledząc zmagania Austina Traina (przedstawiciela „nie-ślepych” świadomych obywateli), Peg Mankiewicz (zagubionej dziennikarki), rodziny Bamberleyów (generalnie w większości plutokratycznych hipokrytów), Lucy Ramage (wolontariuszki Globe Relief), Douga McNeila (zrezygnowanego internisty) i wielu wielu innych, widzimy jak daleko degradacja środowiska ma wpływ zarówno na życie codzienne, jak i na wielkie polityczne rozgrywki. Towarzysząc im w ich codziennych trudach, nagle uświadamiamy sobie, że głównym bohaterem nie są ci pokrzywdzeni ludzie, ale środowisko, ponieważ Brunner skupia się tak naprawdę na śmierci Ziemi, która podobnie jak zarażony organizm w swoich agonalnych podrygach próbuje pozbyć się tego, co ją zabija – ludzi.

„Ślepe stado”, to z jednej strony przesadzona i przerysowana wizja świata, w którym ludzkość doprowadziła swoim bezrefleksyjnym działaniem do takiego zatrucia wszystkiego, że czyste powietrze, woda, żywność, jest bajkowym wspomnieniem. „Normalne” życie jest tak odległym widmem, że wręcz legendarnym. To właśnie Austin Train jest tym, „prorokiem”, nosicielem dobrych wspomnień, który stara się otworzyć oczy ludziom, przypomnieć im, że życie mogłoby wyglądać inaczej. Jednak to jest, jak już wspominałam, dystopia. Brunner jest zdecydowanym defetystą i swoją krytyką smaga wszystkich, nie dając im, jak na przykład Paolo Bacigalupi, nadziei, że człowiek się dostosuje, wyewoluuje („Ludzie piasku i popiołu”) lub wykorzysta technikę i genetykę, by ujarzmić przyrodę („Nakręcana dziewczyna”). Z drugiej strony jest to wielki, krytyczny manifest przeciw amerykańskiemu stylowi życia. Brunner dosadnie i bezpośrednio krytykuje konsumpcjonizm białego człowiek,plutokrację korporacyjną, eksportowanie amerykańskiego stylu życia, a także zadufanie Amerykanów, ich izolacjonizm i tą dumę, która nawet im ułatwia cierpienie z godnością. Poza tym zwraca uwagę na marketingowy sukces (ponoć) zdrowej żywności, wykorzystywanie lęków społecznych, nadużywanie działań firm ubezpieczeniowych, szkodliwość działań akcji humanitarnych, ekspansjonizm i konformizm, a przede wszystkim wytyka ciemną stronę natury ludzkiej; chciwość, zachłanność i krótkowzroczność.

Książka Johna Brunnera wstrząsnęła czytelnikami w latach siedemdziesiątych, wywołując szok wizją wyniszczonego świata. 44 lata później powieść nie straciła nic ze swojego strasznego wydźwięku, nadal szokuje i przeraża, trzyma w napięciu i zasiewa niepokój. Owszem pocieszający jest fakt, że wiele poprawiło się w ramach ochrony środowiska, ale jednak jeszcze więcej rzeczy się urzeczywistniło; Chińczycy w zatrutym Pekinie poruszający się w maskach, padające roje pszczół, boom zdrowej żywności, awaria reaktora w Czarnobylu i uszkodzenie Fukushimy, a także wiele, wiele innych. Proza Johna Brunnera, pomimo swojej ciężkiej formy, jest fenomenalna. „Ślepe stado” pomimo że minęło tyle lat, nadal jest aktualne i życzyłabym sobie, by było aktualne jeszcze przez wiele dziesięcioleci, ponieważ gdy jego świetność przeminie, oznaczać będzie to, że wszystko, co przepowiedział, urzeczywistniło się.

„Nie można winić ludzi, którzy nie słyszą ostrzeżeń, ale trzeba tych, którzy słyszą i nic nie robią” - to ostrzeżenie Johna Brunnera dla nas, dla ślepego stada.

SQN Imaginatio wypuściło darmowego e-booka z opowiadaniem Piotra Patykiewicza, pt. Parch. Tekst można pobrać już w tym momencie na platformie Virtualo.pl, ale wkrótce będzie ogólnodostępny. Parch to osobna historia osadzona w spustoszonym tajemniczym Upadkiem świecie znanym z kart powieści „Dopóki nie zgasną gwiazdy" wydanej przez SQN w zeszłym roku.

Gdy tracimy najbliższą naszemu sercu osobę, każde miejsce, przedmiot czy znajoma melodia kojarzy nam się tylko z nią. Nic ani nikt nie jest w stanie nam zastąpić zmarłego. A może... może jednak?

Mimo tego, iż Quinn jest nastolatką, w swoim życiu widziała więcej cierpienia niż niejedna staruszka. Dziewczyna pracuje jako tzw. Żałobnik- osoba, która w każdym calu upodabnia się do zmarłej osoby po to, aby rodzina mogła się z nią pożegnać, przeprosić, podzielić się swą miłością. I choć praca sobowtóra nie należy do najprzyjemniejszych, to dotychczas Quinn świetnie dawała sobie z nią radę. Do czasu, aż w niezdrowo krótkim czasie musiała podjąć się nowego zlecenia- wejść w życie Cataliny, której śmierć to dość tajemnicza sprawa...

Sądzę, że wielu czytelników spotkało się już z serią Program. Autorka postanowiła jednak odejść minimalnie od historii epidemii samobójstw, cofając się do początku i chwili, w której wszystko się zaczęło. Tom 0.5 po tym, jak już pojawił się pierwszy i drugi? Dziwne, niespotykane, kiepskie zagranie? Skądże. Bardzo mądre!

Historia życia Quinn diametralnie różni się od tego, o czym czytamy m.in. w Kuracji samobójców. Świat jest jeszcze w miarę spokojny, rodzice nie obawiają się o to, że ich dzieci popełnią samobójstwo. Spokój, brak kontroli. Dla Quinn są to nieco obce określenia, bowiem przez większą część czasu (gdy wykonuje swoją "misję"), ktoś ją obserwuje, pilnując, aby rozpacz rodziny zrzucona na jej barki nie wywołała trwałych szkód w psychice. Wesołe życie sobowtóra, cóż. Ponadto te specyficzne osoby nie mogą angażować się uczuciowo, jednakże z każdą kolejną sprawą dla nastolatki staje się to coraz trudniejsze. Coraz bardziej zatraca siebie, nie wiedząc, czy wspomnienia tkwiące w jej umyśle należą do niej, czy zmarłych, w których wcielała się przez lata. Do tego nie ułatwiają sprawy rówieśnicy, uważający sobowtóry za sępy żerujące na cierpieniu innych.

Remedium wzbudziła we mnie dużo emocji. Długo zastanawiałam się, czy gdybym straciła kogoś bliskiego, to zdecydowałabym się na odwiedziny sobowtóra, żeby załagodzić ból straty? A przecież cierpiałabym ponownie patrząc, jak ów podstawiony człowiek odchodzi... szczerze, wydaje mi się, że nie byłabym do tego zdolna. Nie potrafię uwierzyć, że "zwrot" zmarłego na te kilka dni może pomóc.

Ten tom rozpoczynający serię emanuje cierpieniem, jest go o wiele więcej, niż w późniejszych częściach. Nawet nie potrafię sobie wyobrazić, co czuł chłopak zmarłej Cataliny, Isaac. Wiedział, że Quinn to tylko sobowtór i walczył z całą tą terapią, a jednak w pewnym momencie... zaczyna wierzyć w iluzję dziewczyny- sobowtóra. Zastanawiałam się, czy zaczyna czuć do bohaterki coś więcej tylko ze względu na to, iż przez moment może zapomnieć o stracie, czy to Quinn dała mu się poznać jako ona, nie Catalina. Główna bohaterka ma z kolei coraz większy orzech go zgryzienia, bowiem sama zaczyna się gubić we własnych uczuciach. Kochająca rodzina, brak zmartwień, zakochany chłopak- ot, normalne życie, o jakim marzy setki ludzi. Setki. A między nimi także Quinn, znużona "niezwyczajnością" własnej egzystencji. Co jest prawdą, a co ułudą?

Tragedią jest to, co przeżywają rodziny po śmierci bliskiego, ale także uczucia Quinn. Ta siedemnastolatka przyjmuje na swoje barki więcej cierpienia, niż jest w stanie znieść normalny, dorosły już człowiek. Dobrze, to jej praca i została do niej odpowiednio przeszkolona. Ale czy trening jest w stanie zabić ostatnią iskierkę człowieczeństwa? Wątpię. Patrzeć na łzy rodzin to jedno, ale w pewien sposób przywiązywać się do nich i później ich zostawiać, to druga sprawa. A życie sobowtóra jest niestety złożone z czyichś łez.

Stworzenie tego tomu to był świetny pomysł, ponieważ to nie tylko opis życia sobowtórów, lecz także wprowadzenie do historii Programu. Pamiętacie Arthura Pritcharda i jego "zbawienny" sposób na samobójców? A może kojarzycie, jakie znaczenie miała w tym całym szaleństwie jego córka? Teraz intryguje mnie tylko jedna kwestia- czy Quinn spotka się z bohaterami Kuracji...

Czytajcie, czytajcie!

Klasyka fanatstyki nie nęci fabułą, ani stylem, za to stanowi źródło wielu nurtów współczesnej fantastyki.

Powieść Sheri S. Tepper została wydana w 2015 roku przez Wydawnictwo Mag z piękną okładką Dark Crayon, jako trzeci tom serii Artefakty. Oryginalnie „Trawę" opublikowało w 1989 roku amerykańskie wydawnictwo Doubleday, w 1990 roku została nominowana do nagród Hugo i Nebuli, a w 2002 roku uwzględniona została w SF Masterworks, serii wydawniczej zawierającej najlepsze książki science fiction wydane po 1950 roku. Seria ta zapoczątkowana w 1999 roku „Wieczną wojną" (oryg. 'Forever War ', wyd. pol. 1995, Zysk i S-ka) Joe Haldemana jest nadal kontynuowana przez Wydawnictwo Victor Gollancz, ostatnim tytułem z 2016 roku jest Ursuli K. Le Guin „Wracać wciąż do domu" (oryg. 'Always Coming Home', wyd. pol. 1997, Prószyński i S-ka). W Polsce w ostatnich latach podobne przedsięwzięcie podjęło najpierw w 2006 roku Wydawnictwo Solaris serią Klasyka Science Fiction, a teraz Wydawnictwo Mag serią Artefakty. Nasuwa się pytanie czy klasyczna literatura science fiction może być nadal aktualna?

W jednym z wywiadów Sheri S. Tepper stwierdziła, że "In my reviews, I'm accused of being a writer who preaches. Actually, I'm a preacher who writes!"(1) - "W moich recenzjach, jestem oskarżona o bycie pisarzem, który głosi. Właściwie jestem kaznodzieją, który pisze!". Czy rzeczywiście powieść Sheri S. Tepper jest dydaktyczna?

W świecie wykreowanym przez pisarkę ludzkość rozpleniła się po całym dostępnym kosmosie, uciekając z przeludnionej Terry. Człowiek zasiedlił wiele planet, mniej lub bardziej przyjaznych, jednak nie uciekł przed problemami. Na planetach niestety panoszą się dwie zarazy, jedną z nich jest Świętość, instytucja o charakterze religijnym, oraz prawdziwa zaraza, dziesiątkująca potajemnie ludzkość. Jedyną kolonią ludzką wolną zarówno od protektoratu Świętości, jak i zarazy, jest Trawa, planeta słabo zaludniona, pokryta różnobarwnymi trawami, na której pielęgnuje się, przynajmniej z pozoru, dawne tradycje szlachecko-łowieckie. Na ten odległy świat zostaje oddelegowana rodzina Yrarierów; Roderigo, Marjorie, Anthony i Stella, celem odkrycia lekarstwa na zarazę. Rodzina zostaje wysłana na Trawę, gdzie musi zmierzyć się nie tylko z ksenofobią szlachty, ale także z dziwnymi stworzeniami o hipnotycznych zdolnościach, własnymi kłopotliwymi i trudnymi rodzinnymi relacjami, a ponad wszystko z czasem, który działa na korzyść zarazy, a także terrorystycznego ugrupowania Pleśń, dążącego do eksterminacji rasy ludzkiej.

Podchodząc do książek napisanych w innych czasach, innej sytuacji społecznej, czy historycznej zawsze próbuję dowiedzieć się więcej o autorze. Owszem pozostaje część integralna książki, która trafi do większości czytelników, jednak wiele aspektów może zostać niezauważonych, pominiętych, niezrozumianych lub strywializowanych. Na pierwszy plan początkowo wysuwa się w powieści tajemnica Trawy, na której nigdy nie pojawiła się dziwna choroba; jest to planeta o niespotykanym, aczkolwiek dość ubogim, ekosystemie składającym się głównie z różnogatunkowych traw, roślinożernych zwierząt i potencjalnie inteligentnych istot; rzekotek, ogarów, hippae i lisów, a w tle majaczy jeszcze stara tajemnica starożytnych Arbaiów, ludu, który zamieszkiwał kiedyś Trawę i inne planety, a który wyginął w tajemniczych okolicznościach. W dalszej części książki punkt ciężkości lekko się przesuwa, w stronę społecznych i obyczajowych problemów, na które natyka się rodzina Yrarierów. Zdobycie jakichkolwiek informacji na temat odmienności planety utrudnia, Marjorie i Roderigo, system kastowy, jaki zastają na Trawie. Rodziny bonów odizolowane, ksenofobiczne, wrogo nastawione do Świętości, kultywujące tradycje Polowań, niechętnie przyjmują do swojej przestrzeni towarzyskiej rodzinę ambasadora, bardzo oszczędnie udzielają wyjaśnień na nurtujące ich pytania. Na szczęście poza posiadłościami szlacheckimi istnieją jeszcze: Zieloni Bracia, zdyskredytowani członkowie Świętości, zesłani do trawiańskiego zakonu lub na wykopaliska Arbaiów, a także zwykli ludzie, pracujący i handlujący, rzemieślnicy i kupcy, którzy zasiedlają Wspólnotę. Dodatkowym utrudnieniem, który zapewne dla większości czytelników będzie największym mankamentem powieści, są bezustanne nieporozumienia małżeńskie Marjorie i Roderiga, które znamionują rozpad ich rodziny, a którym pisarka poświęca dość sporo przestrzeni literackiej.

Prawdę powiedziawszy, gdyby oprzeć się wyłącznie na tym powierzchownym opisie lektury można by uznać, że jest to powieść obyczajowa z elementami thrillera, lekko traktującej, a akurat to dość aktualny temat, o fundamentalnym wpływie ruchów religijnych na społeczeństwa. Gdyby dalej się nie zagłębiać, to nawet można by uznać, że jest to przegadana powieść o rozterkach małżeńskich w dość egzotycznym, monochromatycznym i wydumanym świecie traw i inteligentnych, choć lekko perwersyjnych zwierząt.

Oczywiście każdy ma prawo zatrzymać się na dowolnym poziomie interpretacji.

Chciałabym jednak wrócić do stwierdzenia, że czytając książki z innej, nawet dość nieodległej, epoki, należy zaznajomić się przynajmniej z osobą autora. A w przypadku Sheri S. Tepper jest to dość ważne. Jak sama wspomniała w wywiadzie(2) to, co rozważała w swoich powieściach, wpływało następnie na jej życie. Należała ona bowiem do dwóch organizacji CARE (3) (Cooperative for Assistance and Relief Everywhere), organizacji humanitarnej, a także do Planned Parenthood (4), amerykańskiej organizacji non-profit działającej na rzecz praw reprodukcyjnych. Poglądy i idee popierane przez pisarkę znalazły swoje odbicie w postaci Marjorie, silnej, aczkolwiek rozdartej wewnętrznie, kobiety, która poświęca się dobroczynności i dba o kontrolę urodzeń w najuboższych i najmniej uświadomionych grupach społecznych. Jest to jednak dość kontrowersyjne podejście do kontroli urodzeń, ponieważ dotyczy wyłącznie biedoty, którą się kontroluje zamiast edukować. Zresztą był to zarzut względem organizacji Planned Parenthood, która skupiła się na działalności kontroli narodzin głównie w dzielnicach zamieszkanych przez biedotę afroamerykańską, nie wspominając już o „Projekcie Murzyn" Margaret Sanger. U Tepper można odnaleźć właśnie ten problem kontrolowania płodności i narodzin u gorszej „rasy" - Nielegalnych, jest to kontrowersyjny, jednak marginalny problem podejmowany przez autorkę. Wydaje się, że dominującym zagadnieniem, z którym próbowała się zmierzyć pisarka, było miejsce kobiety w społeczeństwie. Początkowo Marjorie Yrarier jest bohaterką dość stłamszoną, która jak sama stwierdza jest „nieuleczalnie sumienna" i obowiązkowa, zarówno wobec przewodnika duchowego księdza Sandovala, jak i wobec męża. Jako żona została sprowadzona do roli ofiary i człowieka drugiej kategorii. Dzięki przybyciu na Trawę i postawionemu przed nią zadaniu, powoli odnajduje w sobie stabilność psychiczną, staje się niezależna i silniejsza. Stopniowe odnajdywanie siebie poprzez kontakt z przyrodą i nawiązywanie relacji z innymi istotami inteligentnymi. Taki sposób przedstawienia ewolucji roli kobiety w całej powieści, spowodował, że Sheri S. Tepper zaczęto nazywać ekofeministką. W feminizmie stroną pokrzywdzoną jest kobieta, a w ekofeminizmie – przyroda, jako poszerzona strefa kobiecości. Nad jednym i drugim mężczyźni chcą sprawować władzę, dominować, kontrolować, oba podmioty traktowane są jak towar i czyjaś własność, którą można handlować oraz ją eksploatować (5). Co więcej autorka krytykuje imperializm i rasizm Świętości, antropocentryzm i podział na klasy, wykpiwając ułomność bonów względem mieszkańców Wspólnoty. Wspólnota, wioska nadrzewna Arbaiów, czy nawet posiadłości bonów, są niczym innym jak, głoszoną przez ekofeministów i niektórych antropologów, najzdrowszą i najstabilniejszą formą współżycia społecznego w postaci niewielkich wspólnot, zorganizowanych wokoło eko-wiosek. I na sam koniec idea powrotu do dzikości, jako jedynej drogi do poznania natury kobiety, a czymże innym jest asymilowanie się Marjorie z lisami.

Wydaje się, że Sheri S. Tepper była wielką głosicielką ekofeministycznych idei, broniących niezależności kobiet, przeciwniczką jakiegokolwiek ucisku, zwolenniczką kontroli urodzeń i dobroczynności. Rzeczywiście, gdyby wyłącznie tak odczytywać ta lekturę, to w swoim wydźwięku, jest dość parenetyczna, choć ten kaznodziejski ton nie jest, poza końcowym motywem listu (och, mogła sobie to podsumowanie autorka darować), aż tak ordynarnie oczywisty.

„Trawa" Sheri S. Tepper jest nieocenioną skarbnicą, dla mnie całkowicie dotąd nieznanych, idei ekofeministycznych. Jest także tajemniczą opowieścią o niespotykanych nigdzie indziej istotach, a także pięknie napisaną historią o odnajdywaniu własnej tożsamości. Jednego pisarce nie można odmówić, a mianowicie hipnotycznego stylu pisania, który wciąga i ciekawi nawet pomimo drobnego emocjonalnego gadulstwa i ekscentrycznego pomysłu na obce inteligentne rasy.

(1)  http://www.strangehorizons.com/2008/20080721/szpatura-a.shtml
(2)  http://www.strangehorizons.com/2008/20080721/szpatura-a.shtml
(3) CARE - międzynarodowa organizacja pozarządowa, założona w 1945 r., zajmująca się dostarczaniem pomocy humanitarnej i wspieraniem długoterminowych projektów rozwojowych, przede wszystkim w krajach trzeciego świata. Jest to jedna z najstarszych i największych organizacji humanitarnych, zajmujących się walką ze światowym ubóstwem. W 2013 r. CARE działała w 87 krajach, angażując się w 927 projektów i obejmując pomocą 97 milionów ludzi.
(4) Planned Parenthood Federation of America -jej celem jest propagowanie świadomego rodzicielstwa, kompleksowej edukacji seksualnej, szerokiego dostępu do legalnej antykoncepcji i aborcji, walki z chorobami przenoszonymi drogą płciową oraz szerzenie, w ramach posiadanych środków, podstawowej opieki medycznej na całym świecie, szczególnie w ubogich krajach Afryki i Ameryki Łacińskiej. Organizacja jest również operatorem jednej z największych sieci klinik oferujących zabiegi związane z aborcją, antykoncepcją oraz diagnostyką chorób wenerycznych.
(5) Marta Lelek. Feministyczne podejście do ekofeminizmu. „Dzikie życie", wrzesień 1998. Pracownia na rzecz Wszystkich Istot.

„Szalejący dżokerzy" stanowią trzecią odsłonę serii „Dzikie karty", w skład której wchodzą książki napisane pod redakcją George R. Martina. Znany pisarz do współpracy nad stworzeniem najnowszego tomu zaprosił siedmiu autorów. Tym razem jednak po raz pierwszy mamy do czynienia z powieścią mozaikową, a nie połączonymi fabularnie opowiadaniami.

Jako, że jest to moje pierwsze spotkanie z tym uniwersum, potrzebowałam chwili by wejść w ten świat i oswoić się z jego bohaterami, zwłaszcza, że co rusz przenosimy się w inne miejsce i towarzyszymy innej postaci. Mnogość imion może przytłoczyć, ale w końcu oswajamy się z realiami i płyniemy z nurtem oczekując powrotu do danego bohatera, by jak najszybciej przekonać się, co się stanie dalej. Akcja rozgrywa się 15 września 1986 roku, czyli w czterdziestą rocznicę pojawienia się Wirusa Dzikiej Karty. Owy wirus za sprawą mutacji genowych obdarzył część ludzi nadnaturalnymi mocami, tych nazywamy Asami. Tych, których przyprawił o deformacje ciała i umysłu nazywamy natomiast dżokerami. Z racji wspomnianego święta, Nowy Jork pełen jest tłumów, które przybyły by uczcić hucznie ten wyjątkowy dzień. W mieście nie jest jednak bezpiecznie, ponieważ mag Astronom, znany czytelnikom z poprzedniej części, pragnie dokonać zemsty na tych, którzy pokonali go ostatnim razem.

Pojawiające się postaci, podzielić możemy na te, które stoją po jasnej stronie mocy i czarne charaktery. Przy czym każdy z bohaterów może pochwalić się zdolnościami niedostępnymi dla zwykłych śmiertelników. Pośród superbohaterów znajdziemy między innymi Fortunato, alfonsa, który czerpie swą moc z seksu, Jacka zmieniającego się w aligatora, czy Trampulę potrafiącą kontaktować się ze zwierzętami i wydawać im polecenia. Do wielu z tych postaci szybko się przyzwyczajamy, bądźmy jednak gotowi na to, że jak to bywa w przypadku Martina, osoby giną tutaj dość często. Główną oś fabularną stanowią zmagania grupy bohaterów z czyhających na nich widmem śmierci i zagrożenia w postaci Astronoma. W tle toczą się jednak równie istotne wątki, takie jak tajemniczy dziennik magnata zamieszanego w ciemne sprawki, czy wątek miłosny Tachiona i Ruletki. Dla nieznający uniwersum, dodam jedynie, że ten pierwszy to kosmita obwiniający się za to, czego dokonała jego rasa, odpowiedzialna za powstanie wirusa, Ruletka natomiast jest jedną z Asek. Nikogo nie powinna dziwić również ilość erotyki, przemocy oraz wulgaryzmów. Z tej przyczyny „Szalejący dżokerzy" to lektura raczej dla starszych czytelników.

Koncept stworzenia książki przez siedmiu pisarzy to ciekawe, choć trudne zadanie. Efekt jest jednak więcej niż zadowalający. Sporo w tym zapewne zasługi George R.R. Martina, który podjął się opracowania końcowego kształtu powieści, przyciął gdzie trzeba lub wygładził niedociągnięcia w postaci dublowania się obecności poszczególnych bohaterów lub wpadek logicznych. Style pisarskie raczej nie różnią się od siebie diametralnie, przez co mamy wrażenie spójnej całości. „Szalejący dżokerzy", to fantastyka na przyzwoitym poziomie. Jeśli zamierzacie rozpocząć swoją przygodę z tą serią, od tomu z numerem trzy, to potwierdzam, jak najbardziej można. Ja się uzależniłam i czekam na kolejną część, która pojawi się już w maju.

Kutnowskie Dni Fantastyki to impreza przygotowana z myślą o wszystkich pasjonatach gatunku fantasy i science fiction.

Miejska i Powiatowa Biblioteka Publiczna w Kutnie przygotowała szereg atrakcyjnych wydarzeń (od 19 do 22 maja) skierowanych do odbiorcy w każdym wieku.

W tym roku będą to m.in.: spotkania autorskie, koncerty, parada i konkurs cosplay, tworzenie muralu na żywo, turnieje gier komputerowych i planszowych, wykłady i panele.