listopad 22, 2024

Rezultaty wyszukiwania dla: A. G. Howard

piątek, 26 kwiecień 2019 10:50

Alyssa i obłęd

Alyssa miała szczerą nadzieję, że jej podróż do Krainy Czarów jest ostatnią, a "przewodnik" po tamtejszych krainach oraz jej przyjaciel z dzieciństwa, Morpheus, da jej choć przez chwilę odetchnąć. Nic bardziej mylnego; w końcu Czerwona Królowa nigdy nie spocznie, póki nie odzyska należnego jej tronu. A przecież zdawało się już, że wszystko idzie ku lepszemu- zła królowa została unicestwiona, Alyssa wyznaczyła swoją zastępczynię na tron Krainy Czarów, tym samym wreszcie mogąc powrócić do "swojego" świata. Tutaj bohaterka ma dom, rodzinę oraz plany na przyszłość: studia, zamieszkanie ze swoim chłopakiem, Jebem i trzymanie się jak najdalej od kłopotów. Zew netherlingów jest jednak silniejszy, a gdy w zaczarowanej krainie na nowo rodzą się problemy, Morpheus stara się za wszelką cenę zmusić Alyssę do pomocy. Dziewczyna nie ma wyboru- albo ona ruszy tropem Czerwonej Królowej, ostatecznie ją unicestwiając, albo zła władczyni przybędzie do jej świata i zabije wszystko to, co Alyssa kocha. Królicza nora po raz kolejny stoi otworem... tylko czy bohaterka znajdzie w sobie odwagę, by do niej wskoczyć?

Alicja w Krainie Czarów ma w sobie coś takiego, co nie tylko przyciąga do owej książki rzeszę czytelników, ale również autorów, pragnących na jej podstawie stworzyć własną, niepowtarzalną historię, okraszoną magią tamtejszych okolic. Czytałam kilka zbliżonych tytułów (m. in. utwór od Jacka Piekary), teraz przyszedł czas na wersję A. G. Howard. Trochę żałuję, że nie rozpoczęłam przygody z Alyssą od pierwszego tomu, ale wszystko można nadrobić.

Główna bohaterka na pozór odstaje od rówieśników jedynie za sprawą dość oryginalnego wyglądu. Nikt -prócz matki- nie wie, kim tak naprawdę jest dziewczyna. Kobieta wie, jak duże znaczenie ma dla córki Kraina Czarów nawet, jeżeli dziewczyna się do tego nie przyznaje. Sama w młodości przechodziła przez to samo, a wybór ludzkiego świata doprowadził ją do zamknięcia w zakładzie psychiatrycznym, który opuściła niedawno. Teraz chce nadrobić stracony czas, choć nie potrafi być do końca szczera względem córki. Zresztą, Alyssa ma też własne tajemnice i to względem osób, które kocha. Planuje przyszłość z Jebem, ale wciąż nie znalazła w sobie dość odwagi, by przyznać, kim jest i co razem przeżyli podczas ostatniego pobytu w Krainie Czarów. A niedopowiedzenia mogą być śmiertelnie niebezpieczne...

Wciągnęłam się w tę historię; oczywiście trzeba zaznaczyć, że jest to książka, gdzie pierwsze skrzypce grają nastoletni bohaterowie, a Alyssa chwilami ma dylemat między uczuciem do Jeba a do Morpheusa (czyli coś, co powtarza się nawet w lekturach o życiu rzeczywistym). Jednak miłość nie wysuwa się na sam początek, owo uczucie jest raczej tłem, motywacją dla głównej bohaterki. Chce ocalić bliskich oraz swojego chłopaka przed Czerwoną Królową, a Morpheusa trzyma na dystans mimo jego nieczystych zagrywek. Ważniejsze jest to, iż dziewczyna czuje wzywający ją zew netherlingów, nie odrzuca swojego dziedzictwa. Plusem jest również to, że autorka pomyślała o czytelnikach, którzy nie mieli w dłoniach tomu rozpoczynającego serię. Nakreśla tło poprzednich wydarzeń, nie robiąc z tego streszczenia pierwszej części. Bohaterowie są ciekawymi postaciami, a do gustu szczególnie przypadł mi sarkastyczny Morpheus, przekonany o swojej wyższości nad śmiertelnikiem Jebem. Nie pokazuje po sobie strachu, często postępuje dość egoistycznie, wręcz siłą zmuszając Alyssę do działania na rzecz Krainy Czarów. Z drugiej jednak strony ma w sobie ludzkie uczucia (o ile można tak powiedzieć o istocie nie z tego świata), które jednocześnie nie przysłaniają mu pozostałych celów. 

Wskoczyłam w sam środek historii, rozpoczynając przygodę z Alyssą od tomu drugiego. Teraz z niecierpliwością oczekuję części trzeciej, bowiem zakończenie Alyssy i obłędu przyniosło mniej odpowiedzi, niż pytań. W międzyczasie planuję nadrobić część pierwszą, aby mieć porównanie postaw stworzonych przez A. G. Howard postaci. Ponowna podróż do Krainy Czarów -tym razem w wersji innego autora- okazała się bardzo owocna. I przyjemna. Zupełnie, jakbym wracała do dawno nieodwiedzanego domu...

Dział: Książki
wtorek, 18 wrzesień 2018 09:58

Alyssa i czary

Nie jestem ogromną fanką „Alicji w Krainie Czarów” i nie znam tej książki na pamięć jak niektórzy moi znajomi. Uwielbiam jednak zabawę z literacką tradycją i właśnie dlatego z ogromnymi nadziejami sięgnęłam po „Alyssę i czary” autorstwa A. G. Howard. Zielono-czerwona okładka, trochę niepokojąca i bez tandetnego mroku, tylko zwiększa oczekiwania wobec tekstu, który, jak głosi zapowiedź, ma opowiadać o losach współczesnej Alicji.

Alyssa Gardner jest zwykłą nastolatką. A właściwie byłaby, gdyby nie fakt, że od dzieciństwa słyszy głosy owadów i roślin. Z wiekiem urojenia przybierają na sile i Alyssa obawia się, że skończy jak jej matka, zamknięta w zakładzie psychiatrycznym i ze stale zwiększanymi dawkami leków uspokajających. Jej strach wydaje się rozumieć tylko najlepszy przyjaciel, Jeb, lecz i on ostatnio zachowuje się dziwnie i bardziej niż Alyssa obchodzi go jej szkolna rywalka. Dziewczyna czuje się osamotniona, a na dodatek podczas jednej z wizyt u matki dokonuje odkrycia: nie dość, że naprawdę jest potomkinią pierwowzoru Alicji z Krainy Czarów, to jeszcze może odmienić losy rodziny, naprawiając błędy prapraprababki. Na szali jest jej własne zdrowie psychiczne oraz życie ukochanej, wyniszczonej chorobą matki, więc Alyssa bez wahania rusza do innego świata, by zmienić bieg historii. Towarzyszy jej Jeb, ale czy dwoje nastolatków jest w stanie zrobić to, czego nie dokonała jedna z najbardziej znanych bohaterek literackich?

„Alyssa i czary” miała być powieścią inteligentnie łączącą zabawę klasyką z typowymi cechami literatury young adult. Tylko że moim zdaniem nie do końca to autorce wyszło. Owszem, współczesna Kraina Czarów jest odpowiednio mroczna, absurdalna i rządzona pokrętną logiką, a będący przewodnikiem po niej Morpheus, wypada znakomicie niejednoznacznie. To, co z początku irytujące bezsensowne, okazuje się rozsądnie wyjaśnione, a i język opisu Krainy Czarów łączy tajemniczość, mrok i slang młodzieżowy. Jednak o ile ta część eksperymentu się udała, o tyle mam ogromne zastrzeżenia do samej postaci Alyssy i jej codziennego życia. Główna bohaterka jest zwyczajnie nudna i pozbawiona charakteru – niemalże nie kreuje wydarzeń, tylko daje się nieść ich biegowi, nie ma interesujących przemyśleń, a gdybym miała ją opisać, mogłabym wspomnieć chyba tylko o niebieskich dredach. Notabene, obraz bohaterki, jaki kreuje Howard, nijak nie pasuje do portretu na okładce, a szkoda. W każdym razie Alyssie trudno kibicować, bo mimo że autorka stara się ukazać ją jako postać nieprzeciętną, to owa nieprzeciętność sprowadza się do deklaracji, które nie znajdują pokrycia w działaniach i myślach bohaterki. Życie Alyssy w realnym świecie opiera się natomiast na wykorzystaniu kilku klisz: dziewczyny-kumpelki, półsieroty zaniedbanej przez zajętego ojca, szkolnych rywalek, z których jedna jest protagonistką, a ta druga jest zła ponieważ jest zła... Najgorszą kliszą zaś jest przedstawienie szpitala psychiatrycznego, który ewidentnie wycięto z dziewiętnastego wieku i wklejono w dwudziesty pierwszy. Lekarze-sadyści, końskie dawki leków uspokajających, jako odpowiedź na wszystko, elektrowstrząsy. Licentia poetica istnieje i ma się dobrze, ale powielanie tej szkodliwej kliszy, zwłaszcza w powieści młodzieżowej – która z definicji ma kształtować młode umysły – może mieć opłakane skutki dla czytelników, którzy potrzebują pomocy psychiatrycznej, a po lekturze będą się jej bali. Autorka wyraźnie nie pomyślała o konsekwencjach i wybrała utarty schemat, dzięki któremu mogła popchnąć naprzód wydarzenia. To chyba największy zgrzyt w warstwie fabularnej.

Problematyczne jest też tłumaczenie. Z jednej strony chylę czoła przed poradzeniem sobie z językiem „Alicji w Krainie Czarów”, nawiązaniem do tradycji polskich przekładów tego dzieła i jednoczesnym własnym udziałem w postaci udanych tłumaczeń pojęć i nazw wprowadzonych przez samą Howard. Z drugiej strony – tłumaczący „Alyssę i czary” Janusz Maćczak potknął się na o wiele prostszych do przetłumaczenia fragmentach. Cała „realistyczna” część książki cierpi na zbytnią pretensjonalność języka, poza tym pojawiają się dziwne kalki z angielskiego, na przykład gdy w chwili złości główna bohaterka krzyczy... „Gówno!”.

Nie mogę się oprzeć wrażeniu, że i autorka, i tłumacz, i zespół redakcyjny, tak bardzo starali się dopracować część książki ściśle związaną z dziełem Lewisa Carrolla, że na resztę tekstu nie wystarczyło już czasu i mocy przerobowych. A szkoda. Mogło być bardzo dobrze, jest tak sobie. Zagorzali fani „Alicji w Krainie Czarów” mogą czuć się usatysfakcjonowani, reszta czyta na własną odpowiedzialność. „Alyssa i czary” nie jest książką fatalną, ale pozostaje po niej niedosyt i rozczarowanie.

Dział: Książki