Dan Mora

czwartek, 08 lipiec 2021 08:11

Brzemię białego człowieka. Jak zbudowano Imperium Brytyjskie

Wiele osób broni się przed sięganiem po książki historyczne, niesłusznie kojarząc je z serwowaniem suchych faktów, mnóstwa dat i politycznych zawiłości. I popełniają tym samym kolosalny błąd, ponieważ historia podana we właściwy sposób jest fascynująca, a niejedną pozycję historyczną czyta się lepiej niż wiele powieści.

Taka właśnie jest znakomita książka autorstwa Kazimierza Dziewianowskiego, Brzemię białego człowieka, której podtytuł zdradza praktycznie całą jej treść: Jak zbudowano Imperium Brytyjskie.

Niewielka wyspa o powierzchni mniejszej niż powierzchnia Polski, o ludności, która w momencie, gdy rozwój Imperium osiągnął szczyt, nie przekraczała czterdziestu kilku milionów, rozciągała swoje władanie na tak wielkich przestrzeniach, jak żadne dotąd imperium w dziejach świata. I z żadnym też, co do znaczenia, nie można go porównać - z wyjątkiem rzymskiego.

Książka jest podzielona na cztery części, z których każda jest poświęcona innemu aspektowi historii imperium stworzonego przez Brytyjczyków. Po kolei możemy prześledzić narodziny żeglarskiej potęgi Anglików, rozwój korsarstwa na równi połączonego ze zdobywaniem bogactwa, jak i z odkryciami geograficznymi i zakładaniem osad w Nowym Świecie. Kolejne obszerne rozdziały przedstawiają początki kolonii w Ameryce Północnej, Indiach, Australii i Afryce, ich rozbudowę i rozkwit, a w końcu zmierzch.

Znaczną część jest poświęcona wybitnym postaciom, które przyczyniły się do ekspansji Imperium Brytyjskiego. Oprócz takich nazwisk jak Francis Drake i James Cook, doskonale zapewne znanych z lekcji historii i geografii, pojawiają się mniej popularni, ale równie istotni budowniczowie imperium z Warrenem Hastingsem i Robertem Clive’em na czele. Dziewanowski opowiada o nich w sposób barwny, ciekawy i plastyczny, dzięki czemu lektura nie jest ani trochę nużąca, a wręcz momentami nasuwa skojarzenie z powieścią przygodowo-awanturniczą. Jednocześnie, autor unika jednoznacznych ocen, przypominając, że niemożliwe jest używanie współczesnej moralności i norm etycznych do działań ludzi żyjących w innych epokach i czasach rządzących się zupełnie innymi prawami. Przedstawia zarówno chlubne fakty, jak i przykłady niegodziwości, okrucieństwa i nikczemności, której nigdy nie brakowało tam, gdzie w grę wchodziła władza, pieniądze i wpływy.

Podsumowując, Brzemię białego człowieka to fantastyczna lektura i to nie tylko dla miłośników historii. Merytorycznie bardzo dobra, napisana z polotem, estetycznie wydana. Gorąco polecam!

Dział: Książki

Czytaj dalej...

poniedziałek, 28 czerwiec 2021 03:25

Zapowiedź: Familia

Rzeczpospolita w XVIII wieku to kraj, w którym panuje bezwzględność i bezprawie. Wartości moralne przestały mieć jakiekolwiek znaczenie. Każdy kieruje się własnym interesem. Jeśli chcesz przetrwać, musisz być silny i gardzić litością. A jeśli chcesz stworzyć na gruzach upadłego imperium nową siłę, musisz posunąć się znacznie dalej. Skrytobójstwo, przekupstwo, porwania, zajazdy i korupcja stanowią o sile twojej partii. Tak właśnie, niczym serialowa rodzina Soprano, dochodzi do władzy i rządzi Familia, ród Czartoryskich.

Dział: Książki

Czytaj dalej...

czwartek, 03 czerwiec 2021 10:33

Kurs na Śmierć

Są pewne grupy zawodowe, dla których praca nie jest zwykłym zajęciem przynoszącym dochód. Jest, a przynajmniej powinna być, swego rodzaju misją, służbą ku chwale ojczyzny i dla społeczeństwa. A w takim ujęciu pracy nie liczą się gloryfikacje i sława, tylko poczucie dobrze wykonanej pracy oraz świadomość, że zrobiło się wszystko, co tylko zrobić się mogło. Taka praca kojarzy się też z mocnym kręgosłupem moralnym i postawą, która nie pozwala na wszelkiego rodzaju wieloznaczności czy wątpliwości co do właściwego zachowania.

Mogłoby się wydawać, że komendant Cezary Majchrzak jest właśnie takim człowiekiem. Szczególnie że niedawno na oczach wszystkich uratował niedoszłą, nastoletnią samobójczynię. Nikt by nie pomyślał, że miesiąc później również trafi na czołówki gazet, tyle tylko, że... sam będzie martwy. Do zdarzenia doszło na terenie Akademii Szkolenia Policji, największej takiej szkoły w kraju. W dzień obchodów Święta Policji, kiedy w Akademii znajdowało się całe kierownictwo policji, Majchrzak został znaleziony martwy przez jedną z kursantek. Początkowo wszystko wskazywało na samobójstwo, ale szybko obalono tę hipotezę. Pewne elementy, łącznie z torem pocisku wskazują, że do jego śmierci przyczyniły się osoby trzecie. Kto mógł go zabić?

Do wyjaśnienia tej zagadki zostaje powołany specjalny zespół, do którego zostaje włączony Paweł Łukasik – jeden z najlepszych policjantów komendy głównej, przed trzema laty przeniesiony dyscyplinarnie na prowincję za pobicie kolegi. Warto dodać, że Łukasik był pod wpływem alkoholu i poszło o kobietę. Z uwagi na jego zasługi sprawę niejako wyciszono, co nie zmienia faktu, że jego powrót jest problematyczny z uwagi na to, że pracować będzie z pobitym kochankiem ówczesnej dziewczyny, a ona sama również jest w szeregach policji. Jednak profesjonalizm musi wygrać, szczególnie że sprawa jest mocno medialna, a także nieoczywista.

Co więcej, łączy się z innym rzekomym samobójstwem – nauczycielki akademickiej, Olgi Burzyńskiej. Prywatnie kochanki Majchrzaka, przynajmniej tak by wynikało z maili, które do niego wysyłała. Kobieta wypadła z okna swojego apartamentowca, a wieczorna pora oraz ślady podduszania wskazują na to, że raczej nie wieszała firanek i jej śmierć nie była przypadkowa. W sprawę zamieszana zostaje również kursantka, która znalazła ciało Majchrzaka, Agnieszka Jamróz. Mimo starań dziewczyna jest dość nieporadna, ciężko jej także nawiązać bliskie relacje w grupie kursantów, dlatego jest swego rodzaju outsiderem. W przeciwnym razie wiedziałaby, jakie plotki krążą o Majchrzaku i nie wskazałaby tak prędko policji pokoju, który zajmował. Pokoju, który był ponoć miejscem tajemnych schadzek.

O co tak naprawdę chodzi w tej sprawie? Czego bał się Majchrzak i co działo się na terenie szkoły policyjnej? Przekonamy się o tym, sięgając po kryminalną powieść autorstwa Wojciecha Wójcika, pt. „Kurs na śmierć”. Opublikowana nakładem Wydawnictwa Zysk i S-ka książka, choć liczy blisko siedemset stron, jest tak naprawdę lekturą na jedną noc. Bezsenną, gdyż kiedy już zaczniemy czytać, to trudno się od niej oderwać, szczególnie że zarówno plastyczne opisy, jak i napięcie, które autor stale podsyca, zachęcają nas do niemal osobistego udziału w śledztwie, a przynajmniej do formułowania hipotez i przedstawiania możliwych wersji zdarzeń. Dlatego też po książkę sięgnąć mogą wszyscy miłośnicy kryminalnych opowieści, a także zagadek i spiskowych teorii dziejów. Przy okazji lektury podziwiać możemy mistrzowską konstrukcję fabuły, dajemy się porwać wartkiej akcji czy doskonale nakreślonym bohaterom, którym daleko od wyidealizowanych (i nierealnych) postaci. To wszystko sprawia też, że zaczynamy nieco bardziej nieufnie patrzeć na otaczającą nas rzeczywistość i redefiniować określenie moralności. Po lekturze kryminału pozostajemy w głębokiej zadumie, ale też w oczekiwaniu na kolejną książkę Wójcika. Bo że powinna się pojawić, nie mamy żadnych wątpliwości.

Dział: Książki

Czytaj dalej...

czwartek, 27 maj 2021 20:21

W poszukiwaniu ptaka czasu. Cykl II. Muszla Ramora (toom 1) oraz Świątynia Zapomnienia (tom 2)

Ponownie Le Tendre i Loisel pozwala czytelnikowi wejść do świata Akbaru. To dość fantastyczne miejsce, w pełni rozwinięte niczym tolkienowskie Shire i opłotki, pełne fantastycznych gatunków i ras. Ludzie wcale nie stanowią tej najbardziej uprzywilejowanej, tylko należą do tego specyficznego ekosystemu na równi z innymi.

Czterotomowy cykl drugi rozpoczyna zeszyt „Muszla Ramora”. Ma na celu wprowadzenie nas do świata i przedstawienie głównych bohaterów. Jednego już znamy – jest nim Bragon. Drugi to młodziutka i zadziorna czarodziejka. Sama fabuła jest dość sztampowa. Ot, zbiera się grupa ludzi idąca z punktu A do B do C; po drodze napotyka różne polityczne sztuczki, klęski żywiołowe i niebezpieczeństwa oraz krwawe konflikty. Problemem, jaki ma rozwiązać nasza wesoła kompania, będzie odnalezienie Ptaka czasu, a trzeba to uczynić, by zapieczętować ponownie Ranmora w muszli, z której niedługo będzie on w stanie się wyswobodzić. Jest on tym, który ma wprowadzić zagładę całego Akbaru, jeśli nie całego świata. Okazuje się jednak, że nie tylko muszla jest trudna do zdobycia, bo ma je wroga nacja, ale także stała się obiektem dość wojowniczego kultu. No i nie tylko staruszek Bragon i córka księżnej-czarodziejki Mary, Pelissa, są na tropie muszli.

Drugi, jak i każdy kolejny tom tej tetralogii, opowiada o kolejnym wyzwaniu, które będzie musiała przejść nasza drużyna, by zapieczętować Ramora. W „Świątyni Zapomnienia” będzie to wyprawa, chyba nikogo to nie zdziwi, do Świątyni Zapomnienia. Tam znajduje się potrzebna do rytuału księga, a w niej jest zawarte zaklęcie pieczętujące. Chyba nie muszę dodawać, że nie obędzie się bez przygód.

Wznowienie tej serii zapewne nie tylko spodoba się starym fanom, ale przede wszystkim nowym czytelnikom. Rysunki bowiem są świetne, a scenarzysta nie stroni od drobnego fanserwisu (czasem i mniej drobnego). Niekiedy tylko jakby są one zbyt ciemne, co sprawia, że odczytywanie ich jest nieco utrudnione. Najbardziej jednak żałuję, że nie zostały one wydane w postaci twardo okładkowego integrala. Zasługuje taka dobra seria na dopieszczenie.

Dział: Komiksy

Czytaj dalej...

czwartek, 27 maj 2021 19:46

W poszukiwaniu ptaka czasu. Cykl 1. Przyjaciel Jarvin (tom 1) oraz Księga Bogów (tom 2)

Cykl „W poszukiwaniu ptaka czasu” to klasyczna opowieść fantasy. Bohater, początkowo zakochany młodzieniaszek, opuszcza nudne codzienne życie i wyrusza w poszukiwanie wielkiej przygody. Pierwsze cztery zeszyty stanowią prequel historii napisanej przez Le Tendre i Loisel jeszcze w latach 80. poprzedniego wieku.

„Przyjaciel Javin” to tom otwierający pierwszy cykl komiksu „W poszukiwaniu ptaka czasu”. Jest historią o początkach, opowiadającą o spotkaniu młodego i naiwnego Bragona z młodą i złośliwą księżniczką Marą. Rdzeniem opowieści jest rodząca się przyjaźń między dwoma poszukiwaczami, różniącymi się jak ogień i woda, Bragonem i Javinem. Ich przemyślenia nad sensem i ceną życia w przygodzie, stanowią wnikliwy komentarz do zwrotów akcji. Całkiem ciekawy jest też wątek terrorystycznych ataków Zakonu Znaku na ojca Mary.

Drugi zeszyt, „Księga Bogów”, pozwala nam poznać lepiej Marę. Nie jawi się już ona jako rozkapryszona księżniczka. Dziewczyna zdążyła dorosnąć, ma swoje obowiązki związane z władzą, jaka może jej w przyszłości przypaść. Do tego otrzymuje zadanie odnalezienia Księgi Bogów. Bez niej nie uda się ponownie zapieczętować groźnego boga Ramora w jego muszli. A jego przebudzenie oznaczać będzie śmierć i chaos dla całego królestwa.

Także młody Bragon dalej się rozwija i dorasta. Na tyle podszkolił się u nadwornego fechmistrza Szczecino, że przerósł mistrza. Obecnie rozwój może zapewnić mu tylko Łowca z Vaguamare.Lecz gdzie go znaleźć wie tylko Kandor, dość nieprzyjemny organizator walk gladiatorów z dalekiego Vaguamare. Tak i Mara, i Bragon wyruszają na poszukiwania, początkowo oddzielnie, ale szybko ponownie na siebie trafiają.

Dość interesującą decyzją okazało się zatrudnienie przy każdym z zeszytów innego rysownika. Pierwszy tom jest dziełem Lidwine, drugi Aoumari. Trochę mnie to dziwi, gdyż Lidwine bardzo ujął mnie świetną mimiką twarzy bohaterów oraz czytelniejszymi tłami niż rysował Aoumari. Być może dlatego, że nad projektem graficznym pierwszego tomu czuwał Loisel. Rysunki są piękne, szczegółowe, postacie ujmujące, choć czasami trochę niewyraźne ze względu na cieniowanie, wszechświat bogaty. Szczególnie ulubiłam sobie wszelkie zwierzątka i stworki, bo są takie wręcz idealne do głaskania.

Po przeczytaniu zeszytu pierwszego („Przyjaciel Javin”) i drugiego („Księga Bogów”) stwierdzam, że ta dość prosta fabuła bardzo mnie zadowoliła. Czuję, że będzie to kolejny komiks, który nie zmieni oblicza świata, ale który być może będzie bardziej znany, bo da radość czytania.

Dział: Komiksy

Czytaj dalej...

czwartek, 27 maj 2021 19:38

Star Wars. Łowcy nagród. Najgroźniejsi w galaktyce

Może i łowcy nagród poradzili sobie w „Mandalorianinie”, jednak nie jestem przekonana, że w komiksie „Najgroźniejsi w galaktyce” z serii „Star Wars. Łowcy nagród” są oni godnymi postaciami do stania się pierwszoplanowymi bohaterami. A w zasadzie scenarzysta Eathan Sacks robi wszystko, by tak nie było.

Co my tu mamy? Oto świat najemników, łowców nagród, którzy nie są po niczyjej stronie w konflikcie Rebelianci kontra Imperium. Mają tylko osobiste animozje. Taki np. Boba Fett najchętniej zdarłby skórę ze wszystkich Wookich i przysmażył przy okazji Hana Solo. Beilert Valance to właściwie cyborg i nieśmiało daje znać, że warto zastanowić się nad cyborgizacją ludzi, bo ileż z człowieka zostaje, jeśli zamienimy go w chodzącego Terminatora. Za to Lash z jakichś powodów zawala misję. Bossk to jaszczur i tylko jaszczur, ale to nie oznacza, że jest jakoś mniej interesujący niż reszta. Bo żadne z nich nie jest interesujące, żadnego historia nas nie urzeknie, choć scenarzysta starał się łapać za serce rodzinnymi więzami. Wiele lat temu Boba Fett, Bossk i Valance połączyli siły w misji, którą nie ukończyli. Powodem była zdrada jednego członka zespołu. Teraz on wraca, a każdy z samotnych teraz łowców ma już inny wyznaczony sobie cel. Kto pierwszy go osiągnie? Czy można zaufać zdrajcy? I czy zdrada naprawdę była zdradą?

Podejmowana jest próba przedstawienia niektórych postaci łowców nagród jako moralnie złożonych, co nawet działa to w przypadku jednego z nich, ale znacznie częściej zwyczajnie brakuje oryginalności, dostajemy znane klisze i frazesy. Gdyby wydawało się, że komiks zmierza w kierunku solowego wystąpienia Fetta, mógłby czytelnika przekonywać, jednak tak jak Boba zostaje na boku historii, tak i ja, jako czytelnik, jestem skrajna od wydania dobrej oceny temu zeszytowi. Jestem za to ciekawa, w którą stronę będzie zmierzał Sacks w kolejnych tomach. Książka przeskakuje między okresami i postaciami w zawrotnym tempie, bez wyjaśnienia, kim są ci ludzie i gdzie jest ta historia. Jest kilka dobrych scen bitewnych, ale to wszystko. Trzymaj się z daleka od tej książki, chyba że pożresz wszystko i wszystko Gwiezdne Wojny. A nawet wtedy poczekaj, aż znajdziesz okazję.

Dział: Komiksy

Czytaj dalej...

poniedziałek, 17 maj 2021 13:02

Zapraszamy na wyprawę tropami Bazyliszków! Nowa seria komiksowa ze świata „Bradla”

Wydawnictwo Egmont Polska, we współpracy z Muzeum Powstania Warszawskiego, z przyjemnością prezentuje pierwszy tom cyklu „Bazyliszki”. Ta komiksowa opowieść osadzona w realiach przedwojennej Warszawy jest zaproszeniem do barwnego świata lat 30.

Dział: Komiksy

Czytaj dalej...

wtorek, 13 kwiecień 2021 16:20

Gwiezdna ofensywa komiksowa 2021

Wiosną 2021 roku rozpocznie się gwiezdna ofensywa wydawnictwa Egmont Polska na rynku komiksowym. W kwietniu i maju, zaledwie kilka miesięcy po premierze w USA, na rynek trafią pierwsze tomy trzech nowych serii osadzonych w uniwersum Gwiezdnych wojen: Star Wars, Darth Vader oraz Łowcy nagród.

Dział: Komiksy

Czytaj dalej...

wtorek, 02 marzec 2021 09:24

Czwórka z Baker Street. Sprawa Morana

Chyba nie ma osoby, która w dzieciństwie nie chciała rozwikłać zagadki kryminalnej na miarę Sherlocka Holmesa. Takimi dziećmi są Billy, Charlie i Czarny Tom. To trzej nierozłączni przyjaciele, którzy mieszkają w dość obskurnym mieszkanku gdzieś na londyńskim East Endzie. Czwartą personą w tym kwartecie jest rudy kociak. Co może ich łączyć ze znanym detektywem Holmesem? Jako że to już siódmy zeszyt ich przygód nie otrzymujemy odpowiedzi, jednak na bank jest to jakaś kryminalna zagadka (dla dociekliwych: w pierwszym tomie znajdziecie wyjaśnienie). Nasi bohaterowie żyją trochę jak dzieci ulicy: przesiadują w ponurych lokalach, skorzy są do bójki, jak się im zapłaci, to coś podsłuchają, kogoś będą śledzić itd. Obecnie są na usługach Sherlocka.

Tym razem jednak Sherlocka już nie ma. Kto się więc zajmie biednymi sierotkami? Czy teraz nikt nie będzie się nimi opiekował? Watson także odwrócił się od tego całego detektywowania, wrócił do praktyki lekarskiej. Sytuację braku opieki nad młodocianymi chce wykorzystać Strup i jego banda. To młodzieniec zajmujący się walkami psów i zakładami. Szuja jakich mało. Ma z nimi od dawna na pieńku, szczególnie z Czarnym Tomem. Jego największym marzeniem jest wykurzenie z wygodnego domu już wyjętych spod Holmsowskiej opieki dzieciaków. Strup jednak nie wie, że tak do końca bez opieki oni nie są.

W międzyczasie na salonach prawie że dochodzi do skandalu. Pan Adair, członek klubu karcianego, nakrywa pułkownika Morana na kantowaniu. Oczekuje od niego wystąpienia z grona klubowiczów oraz zwrotu wygranej każdemu, kogo oszukał. Pułkownik jest jednak osobą bezwzględną, a obecnie, żyjąc bez ministerialnej pensji od Moriarty’ego, utrzymują go tylko karciane wygrane. Kiedy ziemia pali się mu pod nogami, zrobi wszystko, by uciszyć tych, którzy chcą zniszczyć jego dżentelmeńską reputację i skazać na towarzyską infamię.

Choć ten komiks to czysta fikcja literacka, zawsze mnie cieszy, kiedy można w osadzonej w wiktoriańskiej Anglii fabule znaleźć prawdziwe historyczna postaci. Tym razem jest to pielęgniarka Florence Nightale, angielska działaczka społeczna i publicystka, którą uważa się obecnie za twórczynię nowoczesnego pielęgniarstwa.

Ilustracje Davida Etiena udanie pokazują czas i miejsce, w jakim znajduje się fabuła komiksu. Choć rysownik zachowuje nieco cartoonowy, karykaturalny styl, nie brakuje tu mocno uszczegółowionych kadrów. Kadry są dynamiczne, a emocje ukazane na twarzach bohaterów są żywe. Szczególnie często wyraża je rozdziawioną buzią, co realnie w przypadku dzieci jest nader częstym zachowaniem.

Jest to świetny komiks nie tylko dla młodszego, ale i dorosłego czytelnika. Młodsi będą zachwyceni wartką akcją, starsi licznymi nawiązaniami do dzieła Artura Conana Doyle’a. Wszak sami partyzanci z Baker Street, jak nazywał ich pisarz, byli wspomnieni w książce „Znak czterech”, drugim tomie przygód Sherlocka Holmesa.

Dział: Komiksy

Czytaj dalej...

niedziela, 14 luty 2021 00:09

Miłość wśród zbrodni? Słynne pary w kryminałach

Nic tak nie zbliża, jak wspólna sekcja zwłok... To żart, rzecz jasna, niemniej, faktem jest, że uczucie może się pojawić w najmniej sprzyjających temu okolicznościach. Autorzy powieści kryminalnych dobrze o tym wiedzą i chętnie łączą w pary bohaterów uwikłanych w tę samą morderczą zagadkę. Co z tego wychodzi? Cóż, bywa trudno, pięć przedstawionych poniżej par pokazuje jednak, że o prawdziwą miłość, nawet zrodzoną wśród zbrodni, zdecydowanie warto walczyć.

Dział: Felietony

Czytaj dalej...